Alles wat je altijd al wilde weten over de sociale zekerheid in België

Sociale bijstand
Wat als je alleen komt te staan en geen recht hebt op werkloosheidsuitkeringen Wat als je pensioen
ontoereikend is Wat als je gehandicapt bent en niet kunt werken Wat als je geen kinderbijslag
ontvangt Wat als je net naast het vangnet van de sociale zekerheid valt Gelukkig bestaat hiervoor ook
een oplossing! Men heeft namelijk nog een groter vangnet opgespannen waar, in principe, niemand
naast kan vallen, namelijk de sociale bijstand! Deze sociale bijstand hoort niet tot de eigenlijke sociale
zekerheid, maar maakt wel deel uit van de totale sociale bescherming van de Belgische bevolking.
Daarom willen we hierop dieper ingaan.
Het doel van de sociale bijstand is eigenlijk een minimuminkomen te garanderen aan de gehele
bevolking. Deze bijstand wordt gefinancierd met belastingbijdragen en is dus niet gebaseerd op het
loon. Tevens zijn er steeds voorwaarden aan verbonden alvorens je sociale bijstand ontvangt. Zo wordt
iedere toekenning van sociale bijstand steeds voorafgegaan door een bestaansmiddelenonderzoek.
Sociale bijstand bevat de volgende voorzieningen:
- uitkeringen aan gehandicapten;
- leefloon;
- inkomensgarantie voor ouderen;
- gewaarborgde gezinsbijslag.
Op de volgende pagina’s worden deze voorzieningen kort beschreven. Belangrijk om op te merken is dat
er steeds tal van uitzonderingen mogelijk zijn op de algemene regels en voorwaarden.
A. Uitkeringen aan gehandicapten
De uitkeringen aan gehandicapten beogen inkomen toe te kennen aan of het inkomen te verhogen van
de personen met een handicap die omwille van hun handicap niet in staat zijn of niet meer in staat zijn
om over voldoende inkomen te beschikken voor hun behoeften.
De aanvraag tot toekenning gebeurt altijd door de persoon met een handicap (of zijn gemachtigde) bij
de gemeente waar de persoon met een handicap zijn hoofdverblijfplaats heeft.
Vanaf 1 juli 2006 worden alle aanvragen nog enkel via elektronische weg ingediend.
Bij het bezoek van de persoon met een handicap (of zijn gemachtigde) bij de betrokken gemeentelijke
administratie, brengt het personeelslid onmiddellijk de aanvraag elektronisch in de gegevensbank van
de Directie-generaal Personen met een handicap, via een beveiligde internettoegang. Het personeelslid
krijgt daarop het ontvangstbewijs en de formulieren (waaronder de medische formulieren die door een
arts moeten worden ingevuld), vooringevuld met de identificatiegegevens van de persoon met een
handicap, terug, die het overhandigt aan de persoon.
Alle ingevulde formulieren moeten daarna door de persoon met een handicap worden teruggestuurd
naar of terugbezorgd aan de Directie-generaal Personen met een handicap om de opvolging van het
dossier te garanderen.
We kunnen voor niet-bejaarde mensen twee tegemoetkomingen onderscheiden:
- de inkomensvervangende tegemoetkoming;
- de integratietegemoetkoming.
Voor bejaarde personen bestaat eveneens een derde tegemoetkoming, die de tegemoetkoming is
voorbehouden aan mensen ouder dan 65 jaar. Wat betreft het gewaarborgd inkomen voor bejaarden en
tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden; daar gaan we dieper op in onder punt C.
61