Regionaal Risicoprofiel Veiligheidsregio Zeeland, versie 1.1

Maatschappelijk thema
Crisistype
Incidenttype
Aanduiding risicodiagram
3. Technologische omgeving
1. Ongevallen met brandbare/explosieve stof in
open lucht.
10. Ongeval vervoer weg
Ongeval brand weg
Scenario omschrijving
Scenario context:
Voor het maatgevende scenario wordt uitgegaan van het meest gangbare type tankwagen met een
waterinhoud van 50m3 (85% gevuld). Uitgangspunt is een onder druk tot vloeistof verdicht, brandbaar
gas. De vermenging van het brandbare gas met de buitenlucht kan leiden tot een explosief
gas/luchtmengsel met kans op ontsteking door een hittebron op afstand.
Oorzaak:
Door een aantal oorzaken (zie onderstaand) kan de tank, ondanks de veiligheidsventielen, toch
bezwijken. Als dit gebeurt wordt de druk in de tank atmosferisch waardoor de aanwezige vloeistof in de
tank in één klap gaat koken. Daarbij komt heel veel expansie-energie vrij (expansie = uitzetten). Dit
verklaart ook de Engelse term BLEVE: Boiling Liquid Expanding Vapour Explosion (kokende vloeistof
expanderend gas explosie). Als het gas daarbij ook brandbaar is zal in geval van brand ook ontsteking
plaatsvinden.
- Delen van de tank worden door het expanderende gas weggeslingerd;
- Er kan een enorme vuurbal ontstaan die, afhankelijk van de inhoud van de tank,
honderden meters in diameter kan zijn.
- Plaatselijke sterke verhitting van de tankwand op een plek in het gebied van de dampfase
waardoor het materiaal van de tankwand verzwakt. Dit kan gebeuren bij direct vlamcontact met
de tankwand. Daarom is de vullingsgraad belangrijk: hoe leger de tank, hoe groter het aandeel
dampfase. Bij de vloeistoffase is er minder gevaar omdat de vloeistof beter in staat is warmte op
te nemen en dit voorkomt dat de tankwand snel warmer wordt;
- Mechanische beschadiging van de tankwand door bijvoorbeeld een aanrijding.
Een plaatselijke verzwakking van de tankwand kan aanleiding zijn voor een BLEVE;
- Intrinsiek falen door constructiefout, slijtage of te hoog oplopen van de druk van
een overvulde tank door verwarming (overvullen = vullen boven de voorgeschreven
vullingsgraad, meestal 85 – 90%). Door uitzetting van de vloeistof neemt de druk zeer snel toe en
barst het reservoir. Veiligheidsventielen zijn hiervoor niet ontworpen.
Incident:
Een BLEVE is een explosie die gepaard gaat met een vuurbal die een vernietigende
werking heeft voor de mens en de omgeving. De afstand waarover de BLEVE
effecten kent is afhankelijk van de straal van de vuurbal (± 80 meter). De BLEVE en de effecten daarvan
zijn niet afhankelijk van de wind; de druk die op het gas staat als deze uitstroomt, zal voor een
gelijkmatige spreiding in de buitenlucht zorgen, waardoor alle effecten in een cirkelvorm rondom de
tankwagen ontstaan.
De effecten van een vrije gaswolkexplosie zijn vergelijkbaar met de effecten van een
BLEVE, echter een vrije gaswolkexplosie is wel afhankelijk van de windrichting.
- Moeilijk benaderbaar brongebied/slachtoffers
- Bereikbaarheid
- Snelweg afgesloten
- Hittestraling en drukschade bij BLEVE
- Secundaire branden
- Verkeersproblemen buiten de snelweg
- Onrust onder de bevolking
- Overbelasting spoedeisende hulp
- Moeilijk benaderbaar effectgebied/slachtoffers
Regionaal Risicoprofiel Veiligheidsregio Zeeland, versie 1.1, december 2009 125