TBS-behandeling geprofileerd; een gestructureerde ... - WODC

5.1.7 Formele kader
Het formele kader dat het meest gevolgd wordt, is enkel de Beginselenwet (46%) of een
combinatie van de Beginselenwet en de BOPZ (39%). Slechts eenmaal wordt de Beginselenwet
in combinatie met de WGBO of de Beginselenwet in combinatie met zowel de WGBO
als de BOPZ expliciet aangegeven. Het gevolgde formele kader is voor alle klinieken ook
een richtlijn voor het aanbod van de drang- en dwangmaatregelen en voor hun beleid ten
aanzien van ongeoorloofde afwezigheid.
5.1.8 Knelpunten
Tijdens de interviews is de vraag gesteld welke knelpunten de kliniek ervaart tijdens de
tenuitvoerlegging van de tbs-maatregel. In Tabel 1 in Bijlage 5G staan behalve de genoemde
knelpunten ook de frequentie van vernoeming. Knelpunten die het meeste genoemd worden,
zijn het langdurige traject voorafgaande aan het verlof door de gewijzigde externe procedures,
de moeizame doorstroom naar vervolginstellingen en de negatieve beeldvorming
van de terbeschikkingstelling. Andere knelpunten die meerdere keren genoemd worden,
zijn de leegloop, de grote nadruk op beveiliging in plaats van op behandeling en de toenemende
werkdruk. Hoewel één kliniek juist aangeeft dat de werkdruk afneemt.
Wat in het interview bij alle klinieken terugkomt, is de aangescherpte wetgeving ten
gevolge van de politieke gevoeligheid, de maatschappelijke onrust en de mediagevoeligheid.
Dit resulteert, volgens de geïnterviewden, in een verminderd maatwerk op het gebied
van behandeling en vrijheden. Geïnterviewden geven aan dat de patiënten hierdoor gefrustreerd
en ongemotiveerd raken, wat volgens hen een negatief effect op de behandeling heeft.
Ook zou dit een weerslag kunnen hebben op de kwaliteit van de behandeling en zou dit
het behandelingstraject kunnen vertragen. Ten slotte zou de behandeling kunnen stagneren
door de moeilijke uitstroom.
Kort samengevat lijken de klinieken in een spagaat te staan gezien de toenemende druk
om efficiënt met steeds minder middelen te werken, terwijl de kwaliteitseisen steeds hoger
worden. Het idee is dat de terbeschikkingstelling sneller doorlopen moet worden gezien de
kosten, terwijl de tbs-maatregel steeds langer duurt.
5.2 Koppeling met wetenschappelijke literatuur
In deze paragraaf wordt wat in de dossiers is gevonden over behandeling
tijdens de tbs-oplegging bekeken in het licht van de wetenschappelijke
literatuur; voor zover dit mogelijk is gezien het grote aantal missende
gegevens. Dit is gedaan op basis van de drie landelijke zorgprogramma’s
(EFP, 2008a; EFP, 2008b; EFP, 2008c) die zijn samengevat in Paragraaf
113