TBS-behandeling geprofileerd; een gestructureerde ... - WODC

ondersteunen. Deze instrumenten helpen om beslissingen te nemen over
vragen die betrekking hebben op het al dan niet goedkeuren van begeleid
verlof, onbegeleid verlof, voorwaardelijke invrijheidstelling, voorwaardelijk
of onvoorwaardelijk ontslag (Bogaerts, 2010; Wartna e.a., 2009). Deze
instrumenten zijn gebaseerd op de methode van de gestructureerde klinische
risicotaxatie en de instrumenten worden in de tbs-voorziening ingevuld
door gedragswetenschappers, psychologen, orthopedagogen, criminologen,
(jeugd)psychiaters en onderzoekers. Onderzoek heeft aangetoond dat
gestandaardiseerde risicotaxatie-instrumenten betrouwbaarder en meer
valide zijn dan de blik van de clinicus (Aegisdottir e.a., 2006).
In Nederland, en vooral in de tbs-sector, is veel geïnvesteerd in de
vertaling en de implementatie van buitenlandse risicotaxatie-instrumenten
(o.a. PCL-R, HCR-20, SVR-20), de ontwikkeling van Nederlandse
risicotaxatie-instrumenten (o.a. HKT-30; Saprof) en is veel onderzoek
gedaan naar de betrouwbaarheid, de validiteit en in het bijzonder de
predictieve validiteit van diverse risicotaxatie-instrumenten voor diverse
groepen (o.a. DJI, 2003a,b; Hildebrand, 2005; De Vogel, 2005; Philipse, 2004;
Hildebrand e.a., 2005; De Vogel e.a., 2004; Brand & Van Emmerik, 2006;
Schönberger e.a., 2008; Spreen e.a., 2009). Het belang van risicotaxatieinstrumenten
en risicomanagement in de forensische sector is zeer groot
omwille van de ernstige en soms fatale gevolgen voor slachtoffers en de
samenleving. Risicotaxatie beperkt zich niet alleen tot de tbs-sector maar
wordt ook gebruikt in aanpalende sectoren zoals het gevangeniswezen, de
geestelijke gezondheidzorg, de forensische psychiatrische poliklinieken en
de reclassering.
Er worden wel steeds meer kritische kanttekeningen gemaakt bij de
waarde van risicotaxatie-instrumenten. Blok en collega’s (2010) stellen dat
de maatschappij en de politiek op de eerste plaats zekerheid willen en dat
risicotaxatie-instrumenten niet de pretentie hebben om die zekerheid te
geven. Of en wanneer een tbs-gestelde na behandeling/vrijlating opnieuw
zal recidiveren, is op het moment van de risicotaxatie, zelfs met alle
dossierinformatie in het achterhoofd, kennis over risico- en beschermende
factoren en een goede samenwerking tussen degenen die betrokken zijn
77