Het grote risico van de zorg - Verpleegkundigen & Verzorgenden ...

TNO-RAPPORT | R08-509 | 031.12997 35
Mate van toepassing van maatregelen
Over de mate van toepassing van maatregelen is alleen het volgende bekend:
− Het Red-je-rugboekje was bij de eindmeting bekend bij 58% van de medewerkers
en 42% had hem ook gelezen.
− Op één Regionale Ambulance Voorziening (RAV) na zijn overal ergocoaches
aanwezig. Bovendien zorgt het grote aantal opgeleide ergocoaches (125) ervoor
dat de meeste RAV’s over meerdere ergocoaches beschikken.
De volgende maatregelen waren wel voorgenomen maar bij de eindmeting nog niet
geïmplementeerd. Hieraan zal in de toekomst dus nog aandacht besteed moeten
worden:
− Een sector-programma van eisen voor ergonomische aanpassingen aan de
ambulance en daarbij behorende hulpmiddelen is ontwikkeld maar pogingen
om een lichtere brancard te laten ontwikkelen hebben niet tot het gewenste resultaat
geleid; momenteel bieden alle fabrikanten een brancard aan die zwaarder
is dan de vorige; ten tijde van deze rapportage wordt overigens wel een
‘ambulance nieuwe stijl’ experimenteel gebruikt. Deze ambulance biedt meer
ruimte, comfort en veiligheid.
− Voorlichting en instructies: geven van instructie en (up-to-date) voorlichting
aan nieuwe medewerkers en regelmatige herhaling bij alle medewerkers en
het ontwikkelen van maatregelen voor het houden van toezicht op naleving
van instructies; de ergocoaches zouden hierin een rol moeten vervullen.
− Vergroten van gezondheid en belastbaarheid van medewerkers door gerichte
training en scholing (regionale projecten hierover zijn gaande; buiten het Arboconvenant
zijn instructievideo’s ontwikkeld) en door het stimuleren van deelname
aan fitness trainingen in bedrijfsverband of met kortingsregeling.
4.2 Werkdruk
4.2.1 Blootstelling, klachten en verzuim
Uit de nul- en eindmeting van Vijfvinkel en van Vree (2007; n=326) zijn gegevens
beschikbaar over werkdruk binnen de ambulancezorg. Van de ambulancemedewerkers
gaf in 2007 6% aan te maken te hebben met werkdruk en 15% met werkstress.
Voor emotionele belasting was dat 37%. De risicogroepen bleken kleiner te
zijn geworden in de convenantsperiode. Werkdruk en emotionele zwaarte van het
werk werden door resp. 21% en 10% als mede-oorzaak aangewezen voor ziekteverzuim;
12% noemde problemen met de leiding als mede-oorzaak.
Van de klachten waarmee ambulancemedewerkers zich ziek meldden was 5% psychische
klachten, overspannen, burnout en 1% conflict op het werk.
Uit het onderzoek van van der Ploeg (2003) onder 189 ambulancemedewerkers
(waarvan 58% verpleegkundige) bleek dat 66% van de ambulancemedewerkers (in
het jaar voorafgaand aan het onderzoek) een of meer schokkende of ingrijpende
gebeurtenissen op het werk heeft meegemaakt. Dit zorgt voor een grote psychische
belasting van de medewerkers.
Daarnaast rapporteerde men gebrek aan taak autonomie en slechte communicatie.
Ernstige vermoeidheid en risico op burnout werd gevonden bij 10% en 7% van de
werknemers.