IN 3, oktober 2009 - Internationale Vereniging voor Neerlandistiek

het begin van de twintigste eeuw bekend waren, zijn later helaas verloren
gegaan (ibid.).
In de gedrukte variant ontbreken acht fabels uit de handgeschreven
versie.Volgens R.B. Tarkovsky kwam dat vanwege de censuur: deze fabels en
vooral de betreffende exempelen wekten ongewenste associaties op met de
hervormingen of met het privéleven van Peter de Grote (Tarkovsky 1969, 253),
zoals nr. 54 ‘De steertelose Vos’. Peter wilde dat Russische bojaren mee zouden
doen met de West-Europese mode en daarom gaf hij het bevel dat alle mannen
hun baard eraf moesten laten scheren. In de fabel gaat het over een vos die in
een door een jager opgezette klem zijn staart was kwijtgeraakt en daarna de
andere vossen in het bos probeerde wijs te maken dat het de nieuwe mode was
om zonder staart te lopen. Het exempel bij deze fabel dat door Winius heel
precies is vertaald, staat in de Warande als volgt:
Soodanighen Vos was Adalgerius. Want als hy op een quaet feyt
ghevanghen, ende uyt bevel es Keysers Severi zijn hayr ende baerdt
afgeschoren was, is hy alsoo wegh ghereyst ende by de zijnen
gecomen, dien hy sochte wijs te maken, dat zy oock sonder hayr ende
baerdt terstont gaen souden; ende wat de schalcke Vos van d’andere
Vossen niet konde verwerven, dat heeft Adalgerius vanden zijnen
verkreghen.
Het is opnieuw Tarkovsky (1971, 85–92) die heeft geschreven over de invloed
van Winius’ Schouwspel op de Russische literatuur, vooral op de dichter A.P.
Soemarokov (1717–1777). Hoewel Winius de naam van Vondel niet had
vermeld, kende Soemarokov de grote Nederlandse dichter wel. In zijn lang
gedicht ‘iie epistola. Over dichtkunst’ noemt hij de ‘grote dichters’ die op de
Helicon ‘heersen’ (Soemarokov 1748). Naast Homerus, Aeschylus, Camoëns,
Ariosto enz. plaatst hij daar onder anderen ook Shakespeare en Vondel. Na het
gedicht geeft hij commentaar bij elke naam. Over de twee laatste auteurs
schrijft hij:
Vondel, roemrijke Hollandse dichter, oftewel Hollandse Vergilius, is
een goede tragicus.
Leefde in de 17e eeuw. Stierf op de vijfde dag van februari 1679 op zijn
tweennegentigste.
Shakespeare, Engelse tragicus en comicus, bij wie er veel slechts is,
maar ook erg veel uiterst goeds. Stierf op de drieentwintigste dag van
april 1616 op zijn vijfendertigste.
(Soemarokov 1748)
Maar het zojuist beschreven boek Schouwspel van het menselijk leven was niet de
eerste gepubliceerde vertaling uit het Nederlands in het Russisch. W. Scheltjens
6