hoe werkt een gemeente - Vereniging van Nederlandse Gemeenten

5. De P&O-overlegstructuur
Er wordt wat overlegd in dit land. Zo ook in P&O-gemeenteland. Op tal van plaatsen, in diverse
samenstellingen, met verschillende bedoelingen. Soms valt door de bomen het spreekwoordelijke bos niet
meer te zien. Het resultaat van al dat overleg wordt vastgelegd in formele documenten. Denk aan de CAR-
UWO, een regeling functiewaardering, een beoordelingsreglement, een werktijdenregeling, een
verzuimprotocol, een cafetariamodel, een fietsplan, een klokkenluidersregeling, een bezoldigingsregeling
en een sociaal statuut. Nog tal van andere voorbeelden zijn te noemen.
Waar komen al die regelingen vandaan? Wie is bij de totstandkoming ervan betrokken?
De Ambtenarenwet
Het vertrekpunt voor alle arbeidsvoorwaardelijke regelingen in gemeenteland vormt de Ambtenarenwet.
Artikel 125 van die wet verplicht overheidswerkgevers voorschriften vast te stellen over de inhoud van de
arbeidsvoorwaarden. Zo verplicht artikel 125 van de Ambtenarenwet voorschriften (lees:
arbeidsvoorwaarden) vast te stellen over onderwerpen als aanstelling, schorsing en ontslag, bezoldiging,
verlof en vakantie, voorzieningen in verband met ziekte, disciplinaire straffen, etc.
In datzelfde artikel 125 is opgenomen dat er regels moeten worden vastgesteld over de manier waarop
over zulke voorschriften overleg wordt gevoerd met de daarvoor in aanmerking komende vakorganisaties.
Het LOGA
Een stevige portie van de arbeidsvoorwaarden in gemeenteland wordt besproken in het Landelijk Overleg
Gemeentelijke Arbeidsvoorwaarden (LOGA). In het LOGA treffen de gezamenlijke gemeentelijke
werkgevers en de vakorganisaties elkaar. De gemeentelijke werkgevers worden er vertegenwoordigd door
het College voor Arbeidszaken van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. De bonden van
overheidspersoneel die in het LOGA participeren zijn CMHF, CNV Publieke Zaak en Abvakabo FNV. In
het LOGA-protocol hebben het CvA en de vakorganisaties afspraken vastgelegd over de wijze waarop zij
overleggen.
In LOGA-verband worden afspraken gemaakt over in de sector gemeenten te hanteren
arbeidsvoorwaarden. Een niet onaanzienlijk deel van die arbeidsvoorwaarden wordt vastgelegd in de
zogeheten CAR-UWO: de Collectieve ArbeidsvoorwaardenRegeling met bijbehorende
UitWerkingsOvereenkomst. De CAR-UWO wordt ook wel de ’model-cao’ voor gemeenten genoemd. Het
LOGA bekijkt ook of, en zo ja op welke manier, wijzigingen in wetten verwerkt moeten worden in de
model-cao. In het volgende hoofdstuk van dit boekje kom ik uitgebreid terug op de CAR-UWO.
Gemeenten zijn verplicht om de LOGA-afspraken die voor hen gelden lokaal vast te stellen zoals de
afspraken in het LOGA zijn gemaakt. Afwijken mag niet. Deze verplichting is opgenomen in de Statuten
van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Wie dat wil nakijken: zie de artikelen 2, 21 lid 2 en 23
van die Statuten.
Hier is een belangrijk verschil met de marktsector aan de orde. De sociale partners in de marktsector
sluiten een onderhandelaarsakkoord, leggen dat voor aan hun leden, sluiten al dan niet gewijzigd een
definitief akkoord en de cao is gewijzigd. De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verklaart
vervolgens op verzoek van sociale partners de afspraken algemeen verbindend en de hele branche is er aan
gehouden.
15