tevor<strong>en</strong>. Behalve reservevoorraad peulvrucht<strong>en</strong> <strong>en</strong> 1 blik gehakt, heb ik koek, vet, chocola <strong>en</strong> diversebroodbelegg<strong>in</strong>g<strong>en</strong>.(Latere toevoeg<strong>in</strong>g)Volg<strong>en</strong>s G<strong>en</strong>eve moet<strong>en</strong> krijgsgevang<strong>en</strong><strong>en</strong> geleg<strong>en</strong>heid hebb<strong>en</strong> zelf voor de bereid<strong>in</strong>g van aanvull<strong>en</strong>de maaltijd<strong>en</strong> tekunn<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong>, <strong>in</strong>di<strong>en</strong> gew<strong>en</strong>st. We liet<strong>en</strong> daarom <strong>in</strong> de grote keuk<strong>en</strong> af <strong>en</strong> toe iets klaarmak<strong>en</strong>. Later kreg<strong>en</strong> we percompagnie de beschikk<strong>in</strong>g over e<strong>en</strong> kle<strong>in</strong>e “Selbstkochküche”, die door eig<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> werd verzorgd. Meestalmaakte m<strong>en</strong> onderl<strong>in</strong>g comb<strong>in</strong>aties. Mijn pannetje, dat vrij groot was, heeft grote di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> verricht.Zaterdag 3-10-1942.Lucht betrokk<strong>en</strong>. Maaltijd griesmeelpap. ’s Avonds bridge.Zondag 4-10-1942.Brief van Pa ! Kerkdi<strong>en</strong>st <strong>in</strong> op<strong>en</strong> lucht. Betrokk<strong>en</strong> weer. Koel. Zwaluw<strong>en</strong>, spreeuw<strong>en</strong> <strong>en</strong> ooievaars zijn reeds weg.De kouwtjes verzamel<strong>en</strong> zich op het dak der kazerne. Duiz<strong>en</strong>d<strong>en</strong>. De w<strong>in</strong>ter nadert. Om 14.00 Heilig Avondmaal,waar ik voor het eerst van mijn lev<strong>en</strong> aan deelneem. Naarmate m<strong>en</strong> ouder wordt, krijg<strong>en</strong> symboliek <strong>en</strong> traditie steedsmeer betek<strong>en</strong>is. Deelnem<strong>in</strong>g zeer groot. Griespap. Broodgist. ’s Avonds: Michel Angelo, op zaal 141.Maandag 5-10-1942.26 jaar officier ! Mooi, koel herfstweer. Twee doosjes lucifers uitgereikt. Middag soepje met snijbon<strong>en</strong> <strong>en</strong> tomat<strong>en</strong>.Avond aardappel<strong>en</strong> met sjeu. Lez<strong>in</strong>g op kamer Schout bij Nacht F.J. Heeris (Kgf. 30450) over “slag bij Jutland”.D<strong>in</strong>sdag 6-10-1942.Mooi herfstweer. Lees Aart van der Leeuw “Ik <strong>en</strong> mijn speelman”. Mooi pakket van Zus. Eetwar<strong>en</strong>, sigar<strong>en</strong>, nieuwebril. Daarna ook mooi pakket van Jan <strong>en</strong> Mi<strong>en</strong>, onder andere vet. Beide pakkett<strong>en</strong> van 15-9-1942. Ik zit nu prima <strong>in</strong>mijn spull<strong>en</strong>. Middag griesmeelpapje. Avonds aardappel<strong>en</strong> met kool. Slot lez<strong>in</strong>g “slag bij Jutland”.Wo<strong>en</strong>sdag 7-10-1942.Betrokk<strong>en</strong>. Krijg<strong>en</strong> spoedig tweede dek<strong>en</strong>. Nacht<strong>en</strong> koud. Brief van Zus van 13-9-1942 ! Heel leuke foto’s van hetstel. Eén maaltijd: aardappel<strong>en</strong> met kool. Nog e<strong>en</strong> pakket uit Utrecht: onder andere koek, gecond<strong>en</strong>seerde melk.Schrijf hun kaart 10.Donderdag 8-10-1942.Mooi weer. Nevel. Tweede dek<strong>en</strong>. Brief Zus van 20-9-1942 ! Ook van Utrecht. Muffe griespap. Aardappel<strong>en</strong> <strong>en</strong>paar erwt<strong>en</strong>. Lees van Ditha Holesch “Manso der Puma”.Vrijdag 9-10-1942.Mooi weer. Trek der kouwtjes. Kunn<strong>en</strong> we niet mee ? Verrass<strong>in</strong>g: pakket 10 van Zus. Eetwar<strong>en</strong> <strong>en</strong> veelrookartikel<strong>en</strong> ! Spel kaart<strong>en</strong> ontbreekt. Citro<strong>en</strong> bedorv<strong>en</strong>. Eén maaltijd: kle<strong>in</strong> bord maisgries. Om 20.00 w<strong>in</strong>dhoos.W<strong>in</strong>d loeit door gebouw. Lijkt wel cycloon. Studeer boekhoud<strong>en</strong>.Zaterdag 10-10-1942.Betrokk<strong>en</strong>. Guur. Later opklar<strong>en</strong>d. Studeer boekhoud<strong>en</strong>. Brood. Griespap. Aardappel<strong>en</strong> met we<strong>in</strong>ig bon<strong>en</strong> sjeu.Sam<strong>en</strong> met Kapite<strong>in</strong> A. van der Wal (Kgf.30121) stevige portie appeltjes na. Bridge.Zondag 11-10-1942.Mooi weer. Heeft vannacht gevror<strong>en</strong>. Kerkdi<strong>en</strong>st <strong>in</strong> Eetzaal D. Middag: smakeloze worst. Avond: aardappel<strong>en</strong>.Gerucht<strong>en</strong> dat we naar Bratislawa (Pressburg) zull<strong>en</strong> gaan. ’s Avonds weer goed concert (Mozart-Haydn) vankwartet Walther Boer.Maandag 12-10-1942.Betrokk<strong>en</strong>. Kil. Boekhoudles. Lees Maurtis Sabbe “Het pastoork<strong>en</strong> van Schardijke”. Schaak met Kapite<strong>in</strong> H.N.Muntjewerff (Kgf. 30742). Middag geweldige portie aardappel<strong>en</strong> met wat l<strong>in</strong>z<strong>en</strong> <strong>en</strong> praktisch ge<strong>en</strong> sjeu. Hang<strong>en</strong> alse<strong>en</strong> roz<strong>en</strong>krans <strong>in</strong> mijn slokdarm <strong>en</strong>z. Avond idem met wat erwt<strong>en</strong>. Kan ge<strong>en</strong> pap meer zegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> aardappelmeer zi<strong>en</strong>. Fijne sigaar van Majoor A.K. Lang<strong>en</strong>hag<strong>en</strong> (Kgf. 30109).D<strong>in</strong>sdag 13-10-1942.Brief Zus van 25-9-1942. Alles wel. Veel pakjes onderweg. Mooi fris herfstweer. Engelse <strong>en</strong> Amerikaanse RodeKruis pakkett<strong>en</strong> aangekom<strong>en</strong>. Middag griespap (behoorlijk). Avond aardappel<strong>en</strong> met verse kool <strong>en</strong> tomat<strong>en</strong>
(we<strong>in</strong>ig). De aardappel<strong>en</strong> van gister<strong>en</strong> zijn er met e<strong>en</strong> vaart uitgekom<strong>en</strong>, alsof e<strong>en</strong> school uitg<strong>in</strong>g ! Voor het eerstwat last van mijn buik, doch alles <strong>in</strong> orde. Lees van Wallace Smith “M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> onder de loupe”.Wo<strong>en</strong>sdag 14-10-1942.Betrokk<strong>en</strong>, fris, later zon. Pakket van 25-9-1942 met onder andere boter <strong>en</strong> tabak. Alles <strong>in</strong> orde, Middag worst.Avond aardappel<strong>en</strong> van l<strong>in</strong>z<strong>en</strong> sjeu Lees van J.H. Scholte “Ur<strong>en</strong> met Nietzsche”. ’s Avonds bridge.Donderdag 15-10-1942.5 maand<strong>en</strong> <strong>in</strong> krijgsgevang<strong>en</strong>schap ! Hoelang nog ? M<strong>in</strong>der koud. Opklar<strong>in</strong>g<strong>en</strong>. De kraai<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> nog altijd op hetdak van het gebouw. Hoorde vannacht wilde ganz<strong>en</strong> trekk<strong>en</strong>. Middag muffe boekwijtpap. Avond aardappel<strong>en</strong> metl<strong>in</strong>z<strong>en</strong> <strong>en</strong> vet (?). Pakje 10: g<strong>en</strong>eesmiddel<strong>en</strong>, Sanovite, kaas, sigar<strong>en</strong>. Alles prima. ’s Avonds cabaret. Zeer geslaagd.Vrijdag 16-10-1942.Somber weer met wat reg<strong>en</strong>. Bom<strong>en</strong> nog we<strong>in</strong>ig kaal. Blad wel geel. Quark. Portie suiker, heel wat groter dananders, Hadd<strong>en</strong> nog wat te goed. Kroon breekt van mijn kies. Kan waarschijnlijk hier niet gerepareerd word<strong>en</strong>.Verneem iets omtr<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> actie uitgaande van e<strong>en</strong> comité (Kapite<strong>in</strong> I.L. Uyterschout (Kgf. 30812), Cooper (wrsch.Kooper Kgf. ?), Kapite<strong>in</strong> J.D.S. Paters (Kgf. 31323), Kapite<strong>in</strong> J. Baurdoux (Kgf. 30779), Kolonel J.S. Barbas (Kgf.30648)) om te tracht<strong>en</strong> op grond van nieuwe erewoordverklar<strong>in</strong>g naar Holland terug te ker<strong>en</strong>. Zij zoud<strong>en</strong> 1100 á1200 medestanders hebb<strong>en</strong>. Deze zaak schijnt al lang te lop<strong>en</strong>, maar m<strong>en</strong> heeft er mij k<strong>en</strong>nelijk met opzet buit<strong>en</strong>gehoud<strong>en</strong>. Ze wet<strong>en</strong> wel wat ze aan mij hebb<strong>en</strong>. Dit was de beruchte Actie-Uyterschout, die heel wat stof heeftopgejaagd, ook bij de latere zuiver<strong>in</strong>g.Zaterdag 17-10-1942.Brief van Zus van 4-10-1942. Goed nieuws. Onze briev<strong>en</strong> naar huis hebb<strong>en</strong> blijkbaar we<strong>in</strong>ig vertrag<strong>in</strong>g. Pakje metboek: Nederlanders <strong>in</strong> de Caraibische zee (zou het op 10-11-1942 pas lez<strong>en</strong>). Betrokk<strong>en</strong>, doch niet koud, Veelgrieppatiënt<strong>en</strong>. Eerste z<strong>en</strong>d<strong>in</strong>g Hollandse Rode Kruis pakkett<strong>en</strong> gedeeltelijk verlor<strong>en</strong> gegaan (Fe<strong>in</strong>dwirkung !).Spoedige uitreik<strong>in</strong>g Engelse <strong>en</strong> Amerikaanse pakkett<strong>en</strong> ? ’s Avonds bridge.Zondag 18-10-1942.Koud. Somber. Harde w<strong>in</strong>d. Vannacht bijna uit mijn bed gewaaid weg<strong>en</strong>s op<strong>en</strong>raam-maniakk<strong>en</strong>. Gekanker daaroverals zondagmorg<strong>en</strong>stemm<strong>in</strong>g. Kerkdi<strong>en</strong>st zaal D. Lees Just Havelaar “De Religie der ziel”. Avond aardappel<strong>en</strong> metwe<strong>in</strong>ig bon<strong>en</strong> <strong>en</strong> nog m<strong>in</strong>der sjeu. Vrijwel alle maaltijd<strong>en</strong> moet m<strong>en</strong> zelf aanvull<strong>en</strong>.Maandag 19-10-1942.Koud met natte sneeuw. Karpat<strong>en</strong> verton<strong>en</strong> witte vlekk<strong>en</strong>. Tikje verkoud<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s ontbijt rustige sfeer plotsel<strong>in</strong>gverstoord door vechtpartij Kapite<strong>in</strong> A.T.C. Opsomer (Kgf. 30806) <strong>en</strong> Kapite<strong>in</strong> A.H. Weijns (Kgf. 30675). Ine<strong>en</strong>se<strong>en</strong> herrie ! Als gevolg hiervan Weijns als kameroudste vervang<strong>en</strong> door de oude Luit<strong>en</strong>ant Kolonel A.J.E. Mathon(Kgf. 31810). Nerg<strong>en</strong>s <strong>in</strong> het gebouw behoorlijke temperatuur. Hevige tocht. Alle<strong>en</strong> op onze kamer is het draaglijk(waar het st<strong>in</strong>kt is het warm). Echter zeer onvoldo<strong>en</strong>de verlicht<strong>in</strong>g. Middag Engels pakket per 3 man. Avondaardappel<strong>en</strong> met biet<strong>en</strong>.D<strong>in</strong>sdag 20-10-1942Zelfde weer. Griespap. Slechte jam. 70 gram botervet (elke d<strong>in</strong>sdag <strong>en</strong> vrijdag). B<strong>en</strong> verkoud<strong>en</strong>. Matige maaltijd:aardappel<strong>en</strong> <strong>en</strong> schijntje l<strong>in</strong>z<strong>en</strong> sjeu. Luit<strong>en</strong>ant Kolonel Gijs B.O. Kuyk (Kgf. 32226) gaat met 22 andere ziek<strong>en</strong>naar huis. Geef hem wat mee voor de k<strong>in</strong>der<strong>en</strong> (houtsnijwerk).Wo<strong>en</strong>sdag 21-10-1942.Beter weer. Verkoudheid gezakt, doch pijn <strong>in</strong> mijn ribb<strong>en</strong>kast. Vandaag magere dag. Met Jonkers oss<strong>en</strong>staartsoepmet worst. Mijn pannetje doet goed di<strong>en</strong>st. Pakje 13: sigar<strong>en</strong>, sokk<strong>en</strong>, suiker, erwt<strong>en</strong>, <strong>en</strong>z.Donderdag 22-10-1942.M<strong>in</strong>der koud, doch somber. Voel me niets lekker. Eerste <strong>in</strong>jectie teg<strong>en</strong> typhus, <strong>en</strong>z. ’s Avonds fl<strong>in</strong>k pijn. Pakje 11:havermout, vet, sigar<strong>en</strong>, melk, broodbelegg<strong>in</strong>g. Middag <strong>en</strong> avond aardappel<strong>en</strong> met biet<strong>en</strong>. Gesch<strong>en</strong>k HollandseRode Kruis: per man 28 sterappel<strong>en</strong>. Erg welkom. Lees van Antoon Cool<strong>en</strong> “De schone Verleid<strong>in</strong>g”. ’s Avonds watkoortsig <strong>en</strong> hangerig. Vroeg onder de wol.Vrijdag 23-10-1942.Zelfde weer. Goed geslap<strong>en</strong> <strong>en</strong> opgeknapt. Kok<strong>en</strong> gezam<strong>en</strong>lijk bon<strong>en</strong> <strong>in</strong> grote keuk<strong>en</strong>. In plaats van quark (goede)kaas. Rantso<strong>en</strong> brood voortaan 5 maal 1/5 <strong>en</strong> 2 maal ¼. Ook vleesrantso<strong>en</strong> met 50 gram per week verhoogd. Pakje
- Page 7 and 8: Jonkers, JanKgf. 30530, Stanislau k
- Page 9 and 10: Sutherland, J.G. Kgf. 31752, Stanis
- Page 11 and 12: nog geen brood. Onze eigen mensen h
- Page 13 and 14: Regenachtig. Aardappeljassen, thans
- Page 15 and 16: Vrijdag 03-7-1942.Kaart van Jaapje
- Page 17: Huwelijksfoto van 28-7-1925 van M.P
- Page 20 and 21: Van Paczkow naar Auschitz03-8-1942:
- Page 22 and 23: Blok II is dus afzonderlijk van Blo
- Page 24: Brief van Zus 25-7-1942 en van Tine
- Page 27 and 28: ’s Nachts om 02.00 luchtalarm ! K
- Page 29: (latere toevoeging) Overdenking.Sch
- Page 33 and 34: Maandag 2-11-1942.Goed weer. Aanvan
- Page 35 and 36: Eén maaltijd. Om 12.00 eigen bruin
- Page 37 and 38: met muziek ziet men hier en daar ee
- Page 39 and 40: Kapitein B.F.G. de Hosson (Kgf. 300
- Page 41 and 42: Twee van de vier lampen weggehaald.
- Page 43 and 44: Donderdag 11-2-1943.Betrokken. Geen
- Page 45 and 46: Woensdag 24-2-1943.Betrokken. Straf
- Page 47 and 48: ondgezworven, contact hadden gehad
- Page 49 and 50: Zelfde weer. Boekhoudles. Lemberger
- Page 51 and 52: Betrokken, later regen. Druk corvé
- Page 53 and 54: Schillerslied.Ik schil aan een pil
- Page 55 and 56: Donderdag 3-6-1943.Hemelvaartsdag.
- Page 57 and 58: Dinsdag 22-6-1943.Langste dag. Mooi
- Page 59 and 60: Maandag 12-7-1943.Opklarend. Vannac
- Page 61 and 62: tegengesproken, bevestigd, enz. In
- Page 63 and 64: ontluisd, ondanks stemmenverhouding
- Page 65 and 66: overvloedig nuttigen van tomaten. M
- Page 67 and 68: Waarheen gaar de mensheid als gehee
- Page 69 and 70: Zelfde weer. Pakje nummer 53: koek,
- Page 71 and 72: Zelfde mistige weer. Muis nummer 13
- Page 73 and 74: Zelfde weer. Brief van Zus van 1-11
- Page 75 and 76: Zaterdag 11-12-1943.Twee briefkaart
- Page 77 and 78: Natte boel. Pakje nummer 70 van 20-
- Page 79 and 80: Spreek Klaas (Tielrooy) en Langenha
- Page 81 and 82:
Goed weer. Later regen. Middag: rap
- Page 83 and 84:
Kapitein A.P. Berlijn (Kgf. 2954) o
- Page 85 and 86:
Traktaties bij de koffie van de jar
- Page 87 and 88:
Maandag 20-3-1944.Somber, fijne jac
- Page 89 and 90:
Zaterdag 8-4-1944.Zelfde weer, zach
- Page 91 and 92:
Koude, harde wind. Briefkaart van Z
- Page 93 and 94:
Prachtig weer, Appelen in bloei. Ke
- Page 95 and 96:
Wisselende bewolking. Regen. Tijden
- Page 97 and 98:
Schitterende morgen. Slecht geslape
- Page 99 and 100:
Zondag 30-7-1944.Goed weer. Kerk. M
- Page 101 and 102:
Pracht weer. Kaart van Maarten van
- Page 103 and 104:
Dinsdag 19-9-1944.Zelfde weer. Plaa
- Page 105 and 106:
Maandag 16-10-1944.Opklarend. Wande
- Page 107 and 108:
Dinsdag 14-11-1944.Nachtvorst. Onze
- Page 109 and 110:
Woensdag 13-12-1944.Slik. Plaatjesa
- Page 111 and 112:
Sneeuw en ijzel. Wandel. Middag: st
- Page 113 and 114:
Donderdag 8-2-1945.Zon. Wandel. Mid
- Page 115 and 116:
Zaterdag 3-3-1945.Zon. Sneeuwjacht.
- Page 117 and 118:
Slechte nacht. Vang negen wandluize
- Page 119 and 120:
In vroege morgen hevig trommelvuur
- Page 121 and 122:
De “torpedo Versuchsanstalt” op
- Page 123 and 124:
Uitslag 7-2. Kamp commandant krijgt
- Page 125:
De Hinterste MühleMaandag 21-5-194
- Page 128:
Onze truck is een braaf oud beestje