komt door. Aardig uitzicht aan tafel zitt<strong>en</strong>de. Kan ook uit mijn bed naar buit<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>. ’s Middags hagel <strong>en</strong> sneeuw.Echt maart. Avond: (goede) rijstragout. Bridge <strong>in</strong> hok. 9.15 luchtalarm <strong>en</strong> licht uit. Om 23.00 veel vliegtuiggeronk.Zondag 12-3-1944.Goed geslap<strong>en</strong> <strong>in</strong> wiebel<strong>en</strong>de bedstel. Betrokk<strong>en</strong>, later zon. Appèl duurt ’s morg<strong>en</strong>s 3 kwartier. Hauptmann van deCadett<strong>en</strong> houdt appèl. M<strong>en</strong> zegt dat de man niet helemaal goed snik is. Kerk, gedeeltelijk op krukjes. Mondstuk pijpbreekt ! Wim repareert hem, met ander mondstuk. Middag: zure kool. Goed weer. Veel ziek<strong>en</strong>. Causerie doorOverste J.J.C.P. Wilson (Kgf. 31090) over <strong>in</strong>undaties <strong>in</strong> Holland. Brief van 9-2-1944 <strong>en</strong> kaart van 4-2-1944 van Zus.All<strong>en</strong> wel. Avond: eig<strong>en</strong> pap. Reg<strong>en</strong>. Bridge.Maandag 13-3-1944.Gehele nacht reg<strong>en</strong>, nu droog. Wandel. Bad<strong>en</strong>. W<strong>in</strong>d, reg<strong>en</strong>, sneeuw, zon. Middag: zure kool. Arg<strong>en</strong>tijnse z<strong>en</strong>d<strong>in</strong>gsigarett<strong>en</strong> <strong>en</strong> gedroogde banan<strong>en</strong>. Lees van E. Wallace: “The Face <strong>in</strong> the Night”. Avond: eig<strong>en</strong> pap. Hagel. VeelDuitse controles op kamers. Interessante causerie door Fiévez.D<strong>in</strong>sdag 14-3-1944.Sneeuwtapijt, zon, dooi. Ge<strong>en</strong> wandelweer. Bezoek Lang<strong>en</strong>hag<strong>en</strong> <strong>en</strong> Klaas (Tielrooy), die met hoofdpijn te bed ligt.Bezoek door e<strong>en</strong> lid van de Internationale Rode Kruis Commissie aan onze barak 44 ). Blootshoofd <strong>en</strong> <strong>in</strong>sportkled<strong>in</strong>g. Stoet van Duitse officier<strong>en</strong> achter hem aan. Zoud<strong>en</strong> naar ander kamp gaan. Middag: zure kool. Veelziek<strong>en</strong>. Zelf voor de vierde maal verkoud<strong>en</strong>. Door gedelegeerde is film g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, onder andere van de tonn<strong>en</strong>,waar<strong>in</strong> et<strong>en</strong> wordt rondgebracht. Avond: gortgrutt<strong>en</strong>. Causerie door Wilson. Grammofoonmuziek.Wo<strong>en</strong>sdag 15-3-1944.Mooi weer. Wandel. Pakje nummer 73: koek, boeter, jam, melk, boer<strong>en</strong>kool, ramanas (beschimmeld, ev<strong>en</strong>als dekoek pakket is van 3-1-1944), 2 sigar<strong>en</strong>. Brief van 10-2-1944: Hansje lastig. Pakje nummer 82: koek, jam, melk,kaas, worstje, boeter, kapucijners. Alles O.K. Middag: rap<strong>en</strong>. Nog e<strong>en</strong> pakje ! Alles tegelijk. Pakje nummer 81:koek, boter, spek, gortmout, bru<strong>in</strong>e bon<strong>en</strong>. Zit er aardig <strong>in</strong> voorlopig. Cherzon ontruimd ! Bewak<strong>in</strong>g verm<strong>in</strong>dert tot(overdag) ca. 7 man. Avond: eig<strong>en</strong> erwt<strong>en</strong>. Bridge.Donderdag 16-3-1944.Fris, later zon. Cadett<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> kleerluiz<strong>en</strong>. Pakje nummer 79: koek, kunsthon<strong>in</strong>g, suiker, bru<strong>in</strong>e bon<strong>en</strong>, soep<strong>en</strong>,bonbons. Brief van 20-2-1944 <strong>en</strong> kaart van 20-2-1944 van Zus. Alles wel. Middag: aardappel<strong>en</strong> <strong>en</strong> vleesragout. Leesvan Charles Garvice: “De Verdw<strong>en</strong><strong>en</strong> Robijn”. Wandel. M<strong>en</strong> beg<strong>in</strong>t alweer wat bal te trapp<strong>en</strong>. Sportterre<strong>in</strong> is erniet. Avond: pap. Bridge.Vrijdag 17-3-1944.Niet koud. Wandel. Brief van 29-2-1944. Alles wel. Lees van H.A. Lesturgeon: “Marie Anto<strong>in</strong>ette <strong>en</strong> haark<strong>in</strong>der<strong>en</strong>”. Goed O.K.W.-bericht: terugtocht aan de Boeg. Wandel met Jonkers. Conflict met Wim de Boer(bericht<strong>en</strong>officier) over voorlez<strong>en</strong> van de O.K.W.-bericht<strong>en</strong>. Wacht er mijns <strong>in</strong>zi<strong>en</strong>s te lang mee, terwijl iedere<strong>en</strong>om nieuws zit te spr<strong>in</strong>g<strong>en</strong>. Avond: bru<strong>in</strong>e bon<strong>en</strong>, spek <strong>en</strong> gefruite ui<strong>en</strong> met jonkers.(Latere toevoeg<strong>in</strong>g)In Neu-Brand<strong>en</strong>burg was er e<strong>en</strong> geregelde bericht<strong>en</strong>di<strong>en</strong>st. Per halve barak e<strong>en</strong> bericht<strong>en</strong>officier, die het nieuws elkemiddag g<strong>in</strong>g ophal<strong>en</strong> bij speciale –geheime- commissie, die behalve op<strong>en</strong> bronn<strong>en</strong> als de O.K.W.-bericht<strong>en</strong> <strong>en</strong>krant<strong>en</strong>, ook bericht<strong>en</strong> van de –clandesti<strong>en</strong>e- radio ontvangers bestudeerde. E<strong>en</strong> overzicht werd aan bedoeldebericht<strong>en</strong>officier<strong>en</strong> verstrekt, die dit nieuws weer <strong>in</strong> de barak bek<strong>en</strong>d maakt<strong>en</strong>. Post<strong>en</strong> war<strong>en</strong> uitgezet bji deuitgang<strong>en</strong> om te waarschuw<strong>en</strong> als Duisters naderd<strong>en</strong>.Zaterdag 18-3-1944.Zelfde weer. Wandel na plaatjes-appèl. Bezoek Klaas (Tielrooy) <strong>en</strong> Lang<strong>en</strong>hag<strong>en</strong>. Lees van Mary Dorna:“V<strong>in</strong>geroef<strong>en</strong><strong>in</strong>g<strong>en</strong>”. Middag: kool. Avond: gort met vlees. Causerie door Fiévez over de algem<strong>en</strong>e toestand.Bridge.Zondag 19-3-1944.Somber. Kerk. Rook m’n laatste Ritmeester. Middag: rap<strong>en</strong>. Lees van E.G. Kolb<strong>en</strong>heyer: “Amor Dei, lev<strong>en</strong>sromanvan Sp<strong>in</strong>oza”. Ontvlucht<strong>in</strong>gpog<strong>in</strong>g van 25 officier<strong>en</strong>, onder geleide van nagemaakt Duits officier <strong>en</strong> idem Feldwebelmislukt. Ook beg<strong>in</strong> mijngang vanuit onze barak ontdekt. Om 19.00 <strong>in</strong>e<strong>en</strong>s buit<strong>en</strong> aantred<strong>en</strong>. Spoedig volledigdonker. Staan aldaar tot 22.00. Andere Bataljon na halfuur klaar. Na al dat rondhang<strong>en</strong> <strong>in</strong> de kou rechtstreeks naarmijn, overig<strong>en</strong>s keuharde nest. Om 22.30 luchtalarm.44 Lehner & Mayer, bron: onder de vlagg<strong>en</strong> van Zwed<strong>en</strong> <strong>en</strong> het Rode Kruis, p. 158.
Maandag 20-3-1944.Somber, fijne jachtsneeuw. Corvée. Sokk<strong>en</strong>was. Brief <strong>en</strong> 2 kaart<strong>en</strong> van 5-3-1944. All<strong>en</strong> wel. Ontvang e<strong>en</strong>Amerikaans pakket (nummer 9). Uitgifte zeer vlot. Middag: zuurkool. Op hok veel ecarté gespeeld. Bij ’t draai<strong>en</strong>van e<strong>en</strong> Heer brult het hele hok, Ilja (de Rus) <strong>in</strong>cluis: Saluons ! Zond door. Slecht wandelweer. Veel w<strong>in</strong>d <strong>en</strong> veelmodder. Avond: pap.D<strong>in</strong>sdag 21-3-1944.Wat sneeuw, koude noordwest<strong>en</strong> w<strong>in</strong>d. Wat zon. Appèl buit<strong>en</strong>, zeker vanwege de l<strong>en</strong>te. Wandel. Kaar van Zus van12-3-1944. Goede bericht<strong>en</strong> oostfront. Nederlandse l<strong>en</strong><strong>in</strong>g <strong>in</strong> Amerika <strong>en</strong>ige mal<strong>en</strong> overtek<strong>en</strong>d. Guld<strong>en</strong> <strong>in</strong>Zwitserland op 80 c<strong>en</strong>times ! Middag: rap<strong>en</strong>. Sneeuwjacht. Pakje nummer 83: taai, worst, pastavita, soep, bru<strong>in</strong>ebon<strong>en</strong>, gedroogde gro<strong>en</strong>te. 14.15 appèl b<strong>in</strong>n<strong>en</strong>, <strong>in</strong> teg<strong>en</strong>woordigheid van de lager Commandant (met littek<strong>en</strong>). Lijktnormale man. 35 Turkse sigarett<strong>en</strong>, die ik ruil teg<strong>en</strong> 40 gram tabak. Hele middag sneeuwjacht. Pakje nummer 84:peulvrucht<strong>en</strong>, koek, soepblokjes. Gehele hok ecarteert. ’s Nachts 2 maal luchtalarm.Wo<strong>en</strong>sdag 22-3-1944.Appèl <strong>in</strong> sneeuwjacht. Gebrek aan personeel opvall<strong>en</strong>d. Eén man telt hele bataljon. Moet bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> ziek<strong>en</strong>controler<strong>en</strong>. Daarom duurt het meer dan e<strong>en</strong> half uur. Hongarije plotsel<strong>in</strong>g door de Duitsers bezet. Vorder<strong>in</strong>g<strong>en</strong>Russ<strong>en</strong> <strong>in</strong> Bezarabië. Zon ev<strong>en</strong> door. Nieuwe sneeuw. Stop sokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> trui. Middag: eig<strong>en</strong> kapucijners. Kle<strong>in</strong>e portie.Waar is de rest geblev<strong>en</strong> ? In de middag luchtalarm. Lees van Top Naeff: “Oogst”. Avond: rap<strong>en</strong>. Bridge.Grammofoonmuziek. Van 21.00 tot 22.30 luchtalarm.Donderdag 23-3-1944.Sneeuwtapijt. Ge<strong>en</strong> brood. Eet maar koek. Om 8.15 appèl buit<strong>en</strong>. Niet koud. Wel koude voet<strong>en</strong>. Buizerd <strong>in</strong> de lucht.Leeuwerik z<strong>in</strong>gt morg<strong>en</strong>lied. Pakje uit Amstelve<strong>en</strong>: bru<strong>in</strong>e bon<strong>en</strong>, melkpoeder, zeep. Aardig. Kaart van Zus van 14-3-1944. Middag: aardappel<strong>en</strong> met vleesragout. Goed, maar we<strong>in</strong>ig. Pakje nummer 87: biscuits, melk, gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, jam,roggebrood, jusblokjes. In orde. Appèl 16.00 buit<strong>en</strong>. Duurt weer lang. Bridge. Na 21.30 luchtalarm.Vrijdag 24-3-1944.Reg<strong>en</strong> <strong>en</strong> w<strong>in</strong>d. B<strong>in</strong>n<strong>en</strong> appèl. Middag: zuurkool. Schaak. Pakje nummer 85: taai, gortmout, gro<strong>en</strong>e erwt<strong>en</strong>, suiker,<strong>en</strong>z. Pakje nummer 86: koek, biscuits, kunsthon<strong>in</strong>g, boter, worst. Zit er nu weer goed <strong>in</strong>. Alles komt tegelijk. Avond:eig<strong>en</strong> gort gor<strong>en</strong>g ! Bridge. Om 21.30 luchtalarm. Van 21.45 tot 22.15 zwaar motorgeronk. Stoet van Engelsebombardeurs, vermoedelijk vlieg<strong>en</strong>de Noord-Zuid. Gedreun van bomm<strong>en</strong>. Zal Berlijn wel weer zijn (<strong>in</strong>derdaad).Zaterdag 25-3-1944.Mooi weer. Wandel na appèl. Om 12.15 kort luchtalarm. Middag: rap<strong>en</strong>. Weer e<strong>en</strong> G<strong>en</strong>eraal op bezoek. Zoud<strong>en</strong>naar Beier<strong>en</strong> gaan. Wandel met Schepers. Appèl om 15.00. Begraf<strong>en</strong>is van 2 Servische officier<strong>en</strong>. Vuurpeloton,geestelijke, krans<strong>en</strong>, Eerbewijs van ons door “Halt <strong>en</strong> front” <strong>en</strong> saluut. Om 15.00 barak verlat<strong>en</strong>. Onderzoek naargraafwerk. We zitt<strong>en</strong> ook vlak bij de “draad” <strong>en</strong> dan is het altijd feest. Berg me op bij Klaas (Tielrooy) <strong>en</strong>Lang<strong>en</strong>hag<strong>en</strong>. Om 16.30 weer b<strong>in</strong>n<strong>en</strong>. Avond: pap. Causerie door Fiévez. Van 21.15 tot 23.00 luchtalarm, dus alles<strong>in</strong> de duisternis.Zondag 26-3-1944.Ge<strong>en</strong> zon, vochtig. Kerk. Zes lied<strong>en</strong>, waaronder officier van de Staatspolitie (Kapite<strong>in</strong> W.G. van der Laan, Kgf.98885) uit Holland (Nb. dit moet zijn: uit Stalag IVb Mühlberg a/d Elbe) aangekom<strong>en</strong> 45 ). De Engelse radio zousprek<strong>en</strong> van “De hel van Neu-Brand<strong>en</strong>burg” ! La, la !Middag: hachée, heel goed. Frits de Jong op bezoek. Gezellig bij dit rotweer. Natte sneeuw. Avond: eig<strong>en</strong>havermout. Bridge. Van 22.15 tot 23.00 luchtalarm.Maandag 27-3-1944.Zelfde weer. Ga toch maar wandel<strong>en</strong>. Wim de Boer verhuist naar ander hok. Zal het nerg<strong>en</strong>s kunn<strong>en</strong> v<strong>in</strong>d<strong>en</strong>. Leesvan Max Brand: “De oude Wet”. Middag: rap<strong>en</strong>. Buit<strong>en</strong> alles modder. Avond: eig<strong>en</strong> pap. Bridge.D<strong>in</strong>sdag 28-3-1944.45 Volg<strong>en</strong>s Ab-und Zugangslist<strong>en</strong> <strong>in</strong> het Nationaal Archief, zijn er 8 man op 26-3-1944 aangekom<strong>en</strong> vanuit Stalag IV B (Mühlberg/Elbe), tewet<strong>en</strong> nummers 98884 tot <strong>en</strong> met 98891.
- Page 7 and 8:
Jonkers, JanKgf. 30530, Stanislau k
- Page 9 and 10:
Sutherland, J.G. Kgf. 31752, Stanis
- Page 11 and 12:
nog geen brood. Onze eigen mensen h
- Page 13 and 14:
Regenachtig. Aardappeljassen, thans
- Page 15 and 16:
Vrijdag 03-7-1942.Kaart van Jaapje
- Page 17:
Huwelijksfoto van 28-7-1925 van M.P
- Page 20 and 21:
Van Paczkow naar Auschitz03-8-1942:
- Page 22 and 23:
Blok II is dus afzonderlijk van Blo
- Page 24:
Brief van Zus 25-7-1942 en van Tine
- Page 27 and 28:
’s Nachts om 02.00 luchtalarm ! K
- Page 29 and 30:
(latere toevoeging) Overdenking.Sch
- Page 31 and 32:
(weinig). De aardappelen van gister
- Page 33 and 34:
Maandag 2-11-1942.Goed weer. Aanvan
- Page 35 and 36: Eén maaltijd. Om 12.00 eigen bruin
- Page 37 and 38: met muziek ziet men hier en daar ee
- Page 39 and 40: Kapitein B.F.G. de Hosson (Kgf. 300
- Page 41 and 42: Twee van de vier lampen weggehaald.
- Page 43 and 44: Donderdag 11-2-1943.Betrokken. Geen
- Page 45 and 46: Woensdag 24-2-1943.Betrokken. Straf
- Page 47 and 48: ondgezworven, contact hadden gehad
- Page 49 and 50: Zelfde weer. Boekhoudles. Lemberger
- Page 51 and 52: Betrokken, later regen. Druk corvé
- Page 53 and 54: Schillerslied.Ik schil aan een pil
- Page 55 and 56: Donderdag 3-6-1943.Hemelvaartsdag.
- Page 57 and 58: Dinsdag 22-6-1943.Langste dag. Mooi
- Page 59 and 60: Maandag 12-7-1943.Opklarend. Vannac
- Page 61 and 62: tegengesproken, bevestigd, enz. In
- Page 63 and 64: ontluisd, ondanks stemmenverhouding
- Page 65 and 66: overvloedig nuttigen van tomaten. M
- Page 67 and 68: Waarheen gaar de mensheid als gehee
- Page 69 and 70: Zelfde weer. Pakje nummer 53: koek,
- Page 71 and 72: Zelfde mistige weer. Muis nummer 13
- Page 73 and 74: Zelfde weer. Brief van Zus van 1-11
- Page 75 and 76: Zaterdag 11-12-1943.Twee briefkaart
- Page 77 and 78: Natte boel. Pakje nummer 70 van 20-
- Page 79 and 80: Spreek Klaas (Tielrooy) en Langenha
- Page 81 and 82: Goed weer. Later regen. Middag: rap
- Page 83 and 84: Kapitein A.P. Berlijn (Kgf. 2954) o
- Page 85: Traktaties bij de koffie van de jar
- Page 89 and 90: Zaterdag 8-4-1944.Zelfde weer, zach
- Page 91 and 92: Koude, harde wind. Briefkaart van Z
- Page 93 and 94: Prachtig weer, Appelen in bloei. Ke
- Page 95 and 96: Wisselende bewolking. Regen. Tijden
- Page 97 and 98: Schitterende morgen. Slecht geslape
- Page 99 and 100: Zondag 30-7-1944.Goed weer. Kerk. M
- Page 101 and 102: Pracht weer. Kaart van Maarten van
- Page 103 and 104: Dinsdag 19-9-1944.Zelfde weer. Plaa
- Page 105 and 106: Maandag 16-10-1944.Opklarend. Wande
- Page 107 and 108: Dinsdag 14-11-1944.Nachtvorst. Onze
- Page 109 and 110: Woensdag 13-12-1944.Slik. Plaatjesa
- Page 111 and 112: Sneeuw en ijzel. Wandel. Middag: st
- Page 113 and 114: Donderdag 8-2-1945.Zon. Wandel. Mid
- Page 115 and 116: Zaterdag 3-3-1945.Zon. Sneeuwjacht.
- Page 117 and 118: Slechte nacht. Vang negen wandluize
- Page 119 and 120: In vroege morgen hevig trommelvuur
- Page 121 and 122: De “torpedo Versuchsanstalt” op
- Page 123 and 124: Uitslag 7-2. Kamp commandant krijgt
- Page 125: De Hinterste MühleMaandag 21-5-194
- Page 128: Onze truck is een braaf oud beestje
Change language