Jaargang 109, nummer 2, april 2008 - Theosofische Vereniging in ...

tegelijkertijd min of meer identificerenmet het lichaam als we sporten of pijnlijden; met de emoties als we ons opwinden– zowel met enthousiasme alsmet verontwaardiging; met het denkenals we argumenten volgen of problemenoplossen. Maar kan dat ‘ik’ zijn?:iets fluctuerends, nu eens fysiek als hetpijn heeft of zich goed voelt, vervolgensemotioneel als het iets aardigvindt of afkeurt, dan weer mentaal alshet nadenkt? Kan dat ‘ik’ zijn wat vande ene conditie of vermomming naarde andere springt?Als we geïnteresseerd raken in theosofieof in een andere spirituele filosofiezouden we ons in theorie kunnenidentificeren met dat wat we ons ‘HogerZelf’ noemen, maar kennen we datHoger Zelf? Zijn we bewust op dat gebied?Is het ‘Hoger Zelf’ niet slechtseen begrip, een theorie voor ons dieeen verkeerde indruk geeft van alleswat geestelijk is? Is het niet een opgeblazenegoïstisch ego? En als we onsberoepen op trouw zijn aan het ‘HogerZelf’, houden we dan onszelf niet voorde gek? Geven we gehoor aan de stemvan geheime verlangens, van onze ambitiesdie zijn verplaatst naar dat watwij beschouwen als spiritueel? Zijn wijals sommige calvinisten die zichzelf‘heiliger dan gij’ zagen en die zich uitriepentot de ‘uitverkorenen’? Als weals ons voelen daar waar ons bewustzijnligt, dan kunnen we niet bewerendat ‘wij’ zoals we onszelf kennen het‘Hoger Zelf’ zijn.Maar toch, als we serieus diepergaan, als we in alle eerlijkheid de vraag‘Wie ben ik?’ gaan onderzoeken zonderte denken dat we het antwoordkennen vóórdat we beginnen, dan kanhet een ware spirituele oefening worden.Om Ramana Maharshi aan tehalen: ‘Je moet jezelf de vraag stellen“Wie ben ik?”’. Dit onderzoek zal aanhet einde (en dat kan lang duren) naarde ontdekking leiden van iets in jezelfdat achter het denkvermogen ligt. Losdat grote probleem op dan los je daarmeealle grote problemen op’. We kunnendat de positieve manier noemen.Het vraagt om voortdurend onderzoeken totale eerlijkheid.Er is ook een ‘negatieve’ manier.Hebben we niet allemaal momentenvan zelfvergetelheid als we anderenhelpen of bij devotie, inspiratie en aspiratieals we ervaren dat ons ware zelfbuiten het bereik van ons bewustzijnligt en een eeuwig mysterie is? Dan isonze houding spontaan nederig en altruïstischen ook heel gelukkig en voldaan.Omdat dan de ware innerlijkestem kan spreken – de stem van destilte.Wat is noodzakelijk als we het padnaderen dat leidt naar de kennis vanwie wij werkelijk zijn? Strenge zelfobservatieen eerlijke zelfkennis zijnnoodzakelijk met betrekking tot onzebewuste zelven: onze lichamen, onzeemoties en onze gedachten. Uiteindelijkis totale zelfvergetelheid of zelfovergavenoodzakelijk. Pas dan kan hetware ‘ik’ benaderd worden. Pas dankunnen we trouw zijn aan onszelf indiepere zin. Ondertussen zijn we trouwaan onszelf als fysieke, emotionele endenkende wezens. We identificerenons met het fysieke lichaam, met deemoties en de gedachten. Natuurlijkdoen we dat allemaal als we pijn hebben,boos of in vervoering zijn, of indiepe gedachten. Maar als we nietmeegesleept zouden worden en in onsware bewustzijn zouden zijn dan zoudenwe niet beweren dat we alleenmaar het lichaam zijn, de emoties, degedachten of zelfs alledrie.Theosofia 109/2 april 2008 53