Nationale Drug Monitor; jaarbericht 2009 - Trimbos-instituut

5 Ecstasy, amfetamine enverwante stoffenDe officiële benaming van ecstasy is 3,4-methyleendioxymethamfetamine (MDMA).Ook stoffen die chemisch op MDMA lijken – zoals MDA, MDEA, MBDB en amfetamine– of stoffen die daar geheel niet op lijken worden als ecstasy verkocht, zonder dat degebruiker zich daar altijd van bewust is. Tenzij anders aangegeven, bedoelen wij indit hoofdstuk met ‘ecstasy’ stoffen die als ecstasy worden beleefd of aangeprezen.Met amfetamine bedoelen wij zowel ‘gewone’ amfetamine als methamfetamine, desterkere variant, tenzij anders aangegeven.Ecstasy heeft een stimulerende en een entactogene werking. Door de entactogenewerking van ecstasy voelen mensen zich verbonden met elkaar en leggen ze gemakkelijkcontact. Deze combinatie van eigenschappen draagt bij aan de reputatie vanecstasy als party- of dansdrug. De verslavende werking is vermoedelijk gering. Ecstasywordt doorgaans geslikt in pillen. Soms wordt het als poeder opgelost in een drankjeen gedronken. De gebruikersnamen voor ecstasypillen hangen vaak samen met hetlogo dat erop staat, zoals bijvoorbeeld “mitsubishi”, “lovertje”, of “supermannetje”.Hooggedoseerde pillen worden wel eens “staptegel” genoemd. Andere straatnamenzijn: “p’tje”, “ex(s)”, “snoepje”, “klutser”, “rondje”, “smartie”, “E”, “schijf”, “sjijf”,“knakker”, “tikkel”, “joep” en “faxje” (Nabben et al., 2008).Amfetamine werkt stimulerend, sterker dan ecstasy, en heeft geen entactogene werking.Amfetamine wordt in het uitgaansleven gebruikt, maar ook door opiaat- of polydrugsverslaafden.Bij frequent gebruik kan afhankelijkheid optreden. Dit risico is groter voormethamfetamine dan voor ‘gewone’ amfetamine. De gebruikersnaam voor amfetamineis “speed”. Gebruikersnamen voor methamfetamine zijn: “crystal”, “ice”, “tina”, “yaba”en “meth” (Nabben et al., 2008). Amfetamine wordt in Nederland meestal gesliktof gesnoven en soms geïnjecteerd. Methamfetamine wordt soms gerookt. Sommigeplattelandsjongeren gebruiken amfetamine als een goedkoper vervangingsmiddel voorcocaïne. Amfetamine die op deze wijze wordt gebruikt wordt daarom “boerencoke”genoemd (Schaafsma, 2008).5.1 Laatste feiten en trendsDe belangrijkste feiten en trends over ecstasy en amfetamine in dit hoofdstuk zijn:• Het gebruik van ecstasy en amfetamine onder scholieren van het voortgezet onderwijsvertoont tussen 1996 en 2007 een dalende lijn. De grootste daling deed zich voortussen 1996 en 1999 (§ 5.3).5 Ecstasy, amfetamine en verwante stoffen109