Richtlijn Chronische Rhinosinusitis en Neuspoliepen - Diliguide

More documents

Recommendations

Info

Palmer (2003) voor medicamenteuze behandeling van patiënten met persisterende klachtenna FESS. Slechts wanneer er sprake is van een geobjectiveerde (anatomische) afwijkingzou chirurgische revisie geïndiceerd zijn.Het effect van behandeling met lokaal toegediend fluticasonpropionaat na eerdere FESS,werd in een RCT (Rowe-Jones 2005) bij 109 patiënten geëvalueerd, waarbij bij 72 patiëntende follow-up van 5 jaar werd volbracht. De behandelde groep scoorde qua symptomen beterdan de placebogroep. Na 5 jaar werd geen significant verschil meer in het nasendoscopischbeeld gezien. In totaal was 89% van de geopereerde patiënten na 5 jaar beter af dan voorde operatie, waarbij echter in 38 (36%) van de patiënten (25 uit de placebogroep)additionele medicamenteuze therapie nodig was.Deze bevindingen zijn in tegenspraak met een RCT (Dijkstra 2004), waarin 162 CRSpatiëntenna FESS behandeld werden met fluticasonpropionaat of een placebo. Tussenbeide behandelgroepen werden geen statistisch significante verschillen aangetroffen inresultaten voor beide behandelgroepen na een follow-up van 1 jaar. De aanwezigheid vanpoliepen leek hier geen invloed op uit te oefenen. In een eerder verrichte studie werd weleen verbetering bij gebruik van corticosteroïden gezien na voorafgaande poliepectomie(Hartwig 1988). Beoordeling van het neusbeeld geschiedde hier echter niet endoscopisch.Chirurgische revisietherapieHoewel bij de meeste CRS-patiënten medicamenteuze therapie even effectief blijkt alschirurgische interventie, zal bij patiënten die onvoldoende reageren op adequatemedicamenteuze therapie veelal gekozen worden voor een vorm van chirurgischeexploratie. Er is zowel level 2 als level 4 bewijs voorhanden, dat chirurgie een verbeteringvan klachten kan geven, hoewel in 10% van de gevallen binnen 3 jaar revisiechirurgieplaatsvindt (EPOS 2007).Het falen van de initiële chirurgische ingreep wordt toegeschreven aan diverse factorenwaaronder anatomisch-chirurgische (onvoldoende openen van het ethmoid, aanwezigheidvan poliepen, adhesievorming) alsmede systemische (ASA-intolerantie, astma) (Cohen2006). Er zijn verschillende cohortstudies gedaan naar de effectiviteit van revisiechirurgie naFESS. Deze onderzoeken naar chirurgische behandelmethoden zijn echter moeilijk teinterpreteren vanwege de grote variabiliteit in inclusiecriteria, gebruikte technieken en lengtevan de follow-up. King (1994) volgde 43 patiënten die een revisieoperatie ondergingengemiddeld 14.1 maanden. Van deze groep was er in 69,8% van de gevallen gedurendefollow-up sprake van een goed resultaat. De exacte criteria voor een “failure” worden echterniet gegeven.Bhattacharyya (2004) volgde 21 patiënten die na eerdere sinuschirurgie en daarop volgendemedicamenteuze behandeling met corticosteroïden en antibiotica opnieuw een FESS ondergingen.De symptoomverbetering die optrad was vergelijkbaar met die binnen eengematchte groep patiënten die een primaire ingreep onderging. Hoewel het postoperatievegebruik van antibiotica daalde, bleef het merendeel van patiënten afhankelijk van lokalecorticosteroïden en antihistaminica.70 Richtlijn Chronische Rhinosinusitis en Neuspoliepen, 2010
ConclusiesNiveau 2Het is aannemelijk dat nabehandeling met nasale corticosteroïden bijpatiënten met CRS na neusbijholtenchirurgie, een positief effect kanhebben op symptomen en de kans op een recidief neuspoliepenverkleint.A2 Rowe-Jones 2005B Dijkstra 2004Niveau 3Er zijn aanwijzingen dat revisiechirurgie bij CRS een positief effect heeftop de klachten.C King 1994, Bhattacharyya 2004AanbevelingBij patiënten met therapieresistente CRS en onvoldoende verbetering op medicamenteuzetherapie kan revisiechirurgie overwogen worden.Literatuur- Bhattacharyya N. Surgical treatment of chronic recurrent rhinosinusitis: a preliminary report.CurrAllergy Asthma Rep. 2004;4(3):200-7.- Cohen NA, Kennedy DW. Revision endoscopic sinus surgery. Otolaryngol Clin North Am.2006;39(3):417-35, vii.- Dijkstra MD, Ebbens FA, Poublon RM, Fokkens WJ. Fluticasone propionate aqueous nasalspray does not influence the recurrence rate of chronic rhinosinusitis and nasal polyps 1 yearafter functional endoscopic sinus surgery. Clin Exp Allergy. 2004;34(9):1395-400.- Hartwig S, Linde M, Laurent C, Vargo AK, Lindqvist N. Budesonide nasal spray as prophylactictreatment after polypectomy (a doubleblind clinical trial). J Laryngol Otol. 1988;102(2):148-51.- King JM, Caldarelli DD, Pigato JB. A review of revision functional endoscopic sinussurgery.Laryngoscope. 1994;104(4):404-8.- Palmer JN, Kennedy DW. Medical management in functional endoscopic sinus surgery failures.Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg. 2003;11(1):6-12.- Rowe-Jones JM, Medcalf M, Durham SR, Richards DH, Mackay IS. Functional endoscopicsinus surgery: 5 year follow up and results of a prospective, randomised, stratified, double-blind,placebo controlled study of postoperative fluticasone propionate aqueous nasalspray.Rhinology 2005;3(1):2-10.- Subramanian HN, Schechtman KB, Hamilos DL. A retrospective analysis of treatmentoutcomes and time to relapse after intensive medical treatment for chronic sinusitis. Am JRhinol. 2002;16(6):303-12.Richtlijn Chronische Rhinosinusitis en Neuspoliepen, 2010 71
Page 1 and 2:
RichtlijnChronische Rhinosinusitise
Page 4 and 5:
INHOUDSOPGAVESamenstelling van de w
Page 7 and 8:
SAMENSTELLING VAN DE WERKGROEPKernr
Page 9 and 10:
SAMENVATTING AANBEVELINGENVerwijzin
Page 11 and 12:
De werkgroep is van mening dat, ind
Page 13 and 14:
De werkgroep is van mening dat er b
Page 15 and 16:
HOOFDSTUK 1: ALGEMENE INLEIDINGAanl
Page 17 and 18:
Belangrijke inclusiecriteria hierbi
Page 19 and 20:
Tabel 1. Indeling van methodologisc
Page 21 and 22:
HOOFDSTUK 2: DEFINIËRING, NATUURLI
Page 23 and 24:
Literatuur- Fokkens W, Lund V, et a
Page 25 and 26: HOOFDSTUK 3: VERWIJZINGUitgangsvrag
Page 27 and 28: HOOFDSTUK 4: DIAGNOSTIEKUitgangsvra
Page 29 and 30: Stankiewicz (2004), Casiano (1997),
Page 31 and 32: goed met objectieve reuktesten bij
Page 33 and 34: Niveau 2Bij patiënten met klachten
Page 35 and 36: Tabel 4.2: Welke informatie moet he
Page 37 and 38: variërend van 0,005 - 0,03 Sv. Rad
Page 39 and 40: 2. Wat is de prevalentie van een po
Page 41 and 42: Literatuur- Asero R, Bottazzi G. Na
Page 43 and 44: en specificiteit van de NO-meting b
Page 45 and 46: - Loehrl TA, Smith TL. Chronic sinu
Page 47 and 48: - Ten Brinke A, Sterk PJ, Masclee A
Page 49 and 50: HOOFDSTUK 5: BEHANDELING5.1. Wat is
Page 51 and 52: AanbevelingDe werkgroep is van meni
Page 53 and 54: verbeteringen, noch bij 12 noch bij
Page 55 and 56: dubbelblinde trials (Lund 2004, Par
Page 57 and 58: corticosteroïden kan leiden tot bi
Page 59 and 60: overeen met een NNT van 1.7. De sco
Page 61 and 62: - Hissaria P, Smith W, Wormald PJ,
Page 63 and 64: leven. Gemiddeld meldde de experime
Page 65 and 66: Overige overwegingenIn de literatuu
Page 67 and 68: Blomqvist (2001) behandelde 32 pati
Page 69 and 70: Als voor operatieve behandeling van
Page 71 and 72: Niveau 2Het klinisch beloop van CRS
Page 73 and 74: patiënten met allergische rhinitis
Page 75: 5.5. Revisietherapie (medicamenteus
Page 79 and 80: HOOFDSTUK 6: KINDERENUitgangsvragen
Page 81 and 82: Unilaterale symptomen zoals persist
Page 83 and 84: ConclusiesNiveau 4Bij kinderen met
Page 85 and 86: - Wang D, Clement P, Kaufman L, Der
Page 87 and 88: HOOFDSTUK 7: ARBEID EN CRS7.1. Maat
Page 89 and 90: vragenlijsten en longfunctieonderzo
Page 91 and 92: Periodiek Medisch Onderzoek (PMO).
Page 93 and 94: - Zuskin E, Mustajbegovic J, Schach
Page 95 and 96: HOOFDSTUK 8: IMPLEMENTATIE VAN DE R
Page 97 and 98: - Regelmatige evaluatie van de voor
Page 99 and 100: Deze indicatoren zijn in een sepera
Page 101 and 102: BIJLAGE 1 AANBEVELINGEN VOOR ONDERZ
Page 103 and 104: BIJLAGE 2 AFKORTINGENCRSCRS/NP+CRS/
Page 105 and 106: BIJLAGE 3 EVIDENCE TABELLENTabel 1:
Page 107 and 108: Tabel 2: Langdurige behandeling met
Page 109 and 110: Tabel 3: Behandeling met lokale cor
Page 111 and 112: Tabel 4: Behandeling met lokale cor
Page 113 and 114: Tabel 6: KaakspoelingAuteur,jaartal
Page 115 and 116: Tabel 7: RevisietherapieAuteur,jaar
Page 117 and 118: BIJLAGE 4 RESULTATEN ONDERZOEK PREV
Page 119 and 120: Richtlijn Chronische Rhinosinusitis
Page 121 and 122: Websites met verdere uitleg:http://
Page 123 and 124: 4.4 "diagnosis"[Subheading]"diagnos
show all

Richtlijn Chronische Rhinosinusitis en Neuspoliepen - Diliguide

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?