10429_infocus_parkinson_bw_17_tot

ij degenen met dystonie. Verder bleek uit dezelfde studie dat de prevalentievan fobieën (35,7%; p < 0,0001) en depressie (21,4%) eveneenssignificant waren toegenomen. 23Hoe verhoudt depressie bij de ziekte van Parkinson zich ten opzichte vanandere chronische aandoeningen? In een grote epidemiologische studiekwam aan het licht dat bij depressieve patiënten een grotere kans op hetontstaan van de ziekte van Parkinson bestond dan bij mensen met eenandere chronische aandoening, bijvoorbeeld artrose of diabetes. 24 Uiteen Nederlandse retrospectieve cohortstudie kwam naar voren dat tentijde van de diagnose ziekte van Parkinson deze patiënten een levenslangrisico op een depressie van 9,2% hadden versus 4,2% voor controlepersonen.25SymptomatologieEen depressie bij parkinsonpatiënten kan gekenmerkt worden door eenschuldgevoel, gebrek aan zelfvertrouwen, droefheid en spijt. Anderepatiënten weten helemaal niet dat ze depressief zijn en ook niet waaromze in een soort vacuüm zitten. Hoewel parkinsonpatiënten somssuïcidale gedachten hebben, is zelfmoord uitzonderlijk. Wel kwam ditvoor bij sommige patiënten die DBS kregen. 26,27 Uit een cross-sectionelestudie van opgenomen parkinsonpatiënten bleek er een verband tebestaan tussen de ernst van de depressie enerzijds en een verslechteringvan de cognitie, het vaker optreden van psychoses en grotere beperkingenvan de algemene dagelijkse levensverrichtingen (ADL) anderzijds.Overigens werden verbanden gevonden tussen depressie enerzijds enleeftijd, functionele capaciteiten, ziekteduur, apathie, slaperigheid enmotorische achteruitgang anderzijds. Deze bevindingen tonen overduidelijkaan dat neuropsychiatrische en andere NMS een aanzienlijkeimpact hebben op de kwaliteit van leven van parkinsonpatiënten. 28Gezien de bradyfrenie en maskerachtige gelaatsuitdrukking kan bij dezepatiënten een depressie gemakkelijk worden gemist.Apathie, anhedonie, vermoeidheid en angstUit een prospectief 29 en een case-control onderzoek 30 is naar vorengekomen dat angststoornissen een veelvoorkomend probleem vormenonder parkinsonpatiënten. Deze symptomen gelden bovendien als eenpreklinische risicofactor.24 InFocus Niet-motorische verschijnselen bij de ziekte van Parkinson