10429_infocus_parkinson_bw_17_tot

Recommendations

Info

InFocus Niet-motorische verschijnselen bij de ziekte van Parkinson 43
kan namelijk het gevolg van de ziekte zelf zijn, maar kan ook wordenveroorzaakt door dopaminerge medicatie. 3Seksueel disfunctionerenBij het seksuele disfunctioneren van parkinsonpatiënten kunnen zoweleen afgenomen als een toegenomen interesse in seks voorkomen. 74 Ineen kleine analyse uit de VS was bij de meerderheid van de deelnemendemannelijke parkinsonpatiënten sprake van een substantieel afgenomenseksuele aandrang, libido en orgasme. Bij degenen met een langereziekteduur bleek de seksuele fantasie toe te nemen, wat erop wijst datdegenen met een ernstiger ziekte wel degelijk interesse houden in seks. 75Soms gaan erectiestoornissen en impotentie juist gepaard met eenverhoogd libido. Dergelijke hyperseksualiteit is meestal medicatiegeïnduceerd.3 Afwijkend seksueel gedrag en drive, waaronder hyperseksualiteit,maken onderdeel uit van het dopamine-disregulatiesyndroom,wat verband houdt met het gebruik van dopaminergemedicatie door daarvoor vatbare patiënten. 45 Een andere oorzaak vanerectiestoornissen zijn leeftijdgebonden vasculaire aandoeningen, bijkomendediabetes mellitus of gebruik van bepaalde medicatie.Gastro-intestinaal disfunctionerenMeer dan de helft van de parkinsonpatiënten heeft maag-darmproblemen,zoals obstipatie en buikklachten, die vaak al vroegtijdig in het ziektebeloopontstaan. De oorzaak is gelegen is een afname van de darmperistaltiek.3Obstipatie is een van de meest voorkomende NMS bij de ziekte vanParkinson en kan voorafgaan aan andere klinische manifestaties vandeze aandoening. 76 Andere gastro-intestinale klachten, bijvoorbeeldernstige dysfagie wat kan leiden tot aspiratie, of gastroparese zijnzeldzaam bij deze aandoening.Een prospectieve studie, waarin bij duizenden mannen gedurende ruim20 jaar de ontlastingspatronen werden bijgehouden, vond dat mensenmet een initiële obstipatie – gedefinieerd als minder dan één defecatieper dag – een 2,7 keer zo hoog risico hadden op het ontwikkelen van deziekte van Parkinson. Het eindpunt lag na een gemiddeld interval vantien jaar na het ontstaan van de obstipatie. Tijdens deze studie werdgecorrigeerd voor verstorende factoren, zodat er kan worden gesproken44 InFocus Niet-motorische verschijnselen bij de ziekte van Parkinson
Page 1 and 2: InFocusNiet-motorischeverschijnsele
Page 3 and 4: ColofonInFocus Niet-motorische vers
Page 6: InhoudAfkortingenlijst 7Voorwoord
Page 9 and 10: STNTCA’sNucleus subthalamicusTric
Page 11 and 12: Tabel 1. Niet-motorische symptomen
Page 14 and 15: 1. InleidingEpidemiologieHet optred
Page 16 and 17: ij 50%, verslikken bij 50%, symptom
Page 18 and 19: InFocus Niet-motorische verschijnse
Page 20 and 21: neurodegeneratieve aandoeningen kan
Page 22: NEUROPSYCHIATRISCHESTOORNISSEN
Page 25 and 26: ij degenen met dystonie. Verder ble
Page 27 and 28: vroege ziekte van Parkinson komen c
Page 29 and 30: gang geven regelmatig aanleiding to
Page 31 and 32: In geval van verdenking op psychoti
Page 34 and 35: 3. SlaapstoornissenSlaapstoornissen
Page 36 and 37: EtiologieBij parkinsonpatiënten di
Page 40: AUTONOOM EN SENSORISCHDISFUNCTIONER
Page 43: medullaire centra (onder andere ros
Page 47 and 48: l eden van parkinsonpatiënten, van
Page 50 and 51: 5. Medicamenteuze en niet-medicamen
Page 52 and 53: atie, hebben deze middelen slechts
Page 54 and 55: Figuur 1. Effect van een behandelin
Page 56 and 57: Figuur 2. Effectgrootte van behande
Page 58 and 59: de ziekte van Parkinson is onlangs
Page 60 and 61: Multidisciplinaire samenwerkingDe b
Page 62: SPECIFIEKE BEHANDELING VANNIET-MOTO
Page 65 and 66: Neuropsychiatrische stoornissenDepr
Page 67 and 68: gewezen. Haloperidol is gecontra-in
Page 69 and 70: ConclusiesPatiënten met de ziekte
Page 72: AppendixHandvatten NMS-diagnostiek
Page 76 and 77: Literatuur1. Parkinson J. An essay
Page 78 and 79: 35. Litvan I, Goldman JG, Tröster
Page 80 and 81: 71. Magerkurth C, Schnitzer R, Brau
Page 82 and 83: 108. Honig H, Antonini A, Martinez-
Page 86: Van oudsher wordt verondersteld dat

10429_infocus_parkinson_bw_17_tot

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?