10429_infocus_parkinson_bw_17_tot

medullaire centra (onder andere rostrale ventrolaterale medulla,ventro mediale medulla en caudale raphe nuclei). Deze kerncomplexenoefenen via descenderende zenuwbanen controle uit op de sympathischepreganglionaire neuronen. Daarnaast kan een degeneratie van cholinerge,mono-aminerge en serotoninerge nuclei leiden tot afwijkendemodulerende effecten binnen het centrale autonome netwerk. 4Conform de indeling van tabel 1 wordt in navolgend overzicht ingegaanop de volgende NMS: blaasfunctiestoornissen, overmatig zweten, orthostatischehypotensie, seksueel disfunctioneren en gastro-intestinaal disfunctioneren(overigens is het laatste punt in tabel 1 tot een separatecategorie gemaakt).BlaasfunctiestoornissenOngeveer de helft van de parkinsonpatiënten heeft last van mictiestoornissen,zoals urge-klachten, incontinentie en pollakisurie met daaraangerelateerde slaapstoornissen. 3 De uitingsvormen zijn divers: moeite omde urine op te houden (urgency), plasbehoefte binnen twee uur na devoorgaande mictie (frequency) en regelmatig ’s nachts wakker wordenom te plassen (nycturie).Overmatig zwetenBij parkinsonpatiënten kan een disfunctioneren van de zweetregulatiein de vorm van toe- of afname van de zweetproductie aanwezig zijn, watkan leiden tot een gestoorde warmtetolerantie. 3Orthostatische hypotensieNa een valincident is het zinvol om de risicofactoren voor herhaald vallente inventariseren en indien mogelijk aan te pakken. Deze risicofactorenzijn onder andere eerdere valincidenten, aanwezigheid van houding- enbalansstoornissen, plotseling optredende moeite om een beweging inte zetten (freezing genoemd), orthostatische hypotensie en gebruik vansederende medicatie.Omdat vaak meerdere factoren een rol spelen bij het vallen is consultatievan de neuroloog en eventueel van andere zorgverleners zoals een fysiotherapeutof ergotherapeut, aangewezen. Ook is doorverwijzing mogelijknaar specifieke centra met een valpoli. Beoordeling van het medicatiegebruikis bij veel patiënten de eerste stap. 38,48 Orthostatische hypotensie42 InFocus Niet-motorische verschijnselen bij de ziekte van Parkinson