You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
uiten <strong>de</strong> or<strong>de</strong><br />
Bovendien zullen <strong>de</strong> factoren moed en individueel initiatief het<br />
beste benut wor<strong>de</strong>n als alle le<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> samenleving doen waar<br />
zij zich prettig bij voelen. En dan komen we uit bij waar we mee<br />
begonnen zijn: het nastreven van genot.<br />
Het moeilijke aan <strong>de</strong>ze gedachtegang is dat ie<strong>de</strong>re persoon het<br />
nastreven van genot als <strong>de</strong> motivatie in het leven moet zien.<br />
Ik kan alleen voor mezelf spreken wanneer ik zoveel mogelijk<br />
momenten van genot nastreef. Maar ik zie bij veel mensen in mijn<br />
omgeving dat zij het nastreven van genot niet als motivatie in<br />
het leven ervaren. Wanneer iemand een leven lang een ellendige<br />
baan heeft bijvoorbeeld. Of wanneer iemand een leven lang als<br />
zogenaam<strong>de</strong> zondaar door het leven gaat in <strong>de</strong> hoop op een plek<br />
in een hemel in het leven na <strong>de</strong> dood.<br />
Maar stel dat ook <strong>de</strong>ze mensen hun da<strong>de</strong>n baseren op het<br />
nastreven van genot, dan nog is het moeilijk om daar een staatloze<br />
maatschappij op in te richten. Ie<strong>de</strong>r persoon zal immers<br />
zijn genot uit een an<strong>de</strong>re bron putten. Wellicht zijn er mensen<br />
die hun genot halen uit het uitbuiten en kleineren van an<strong>de</strong>re<br />
mensen. Dat is mijn grootste angst. Ik merk in mijn omgeving<br />
dat zoveel mensen allemaal hun eigen opvattingen hebben over<br />
‘goed’ en ‘kwaad’. En al hebben <strong>de</strong>ze mensen inzicht in <strong>de</strong> collectieve<br />
zelfinteresse en ook al is er we<strong>de</strong>rzijdse solidariteit, dan<br />
zal nog ie<strong>de</strong>r persoon een stukje van <strong>de</strong> eenheidsworst zijn, wat<br />
zeer onwaarschijnlijk is.<br />
De conclusie die ik kan trekken is dat ik in het nastreven van mijn<br />
genot mijn gevoel van rechtvaardigheid en ethische opvattingen<br />
omarm. Het streven naar vrijheid is een ro<strong>de</strong> draad in mijn streven<br />
naar genot. Of in mijn poging tot het vermij<strong>de</strong>n van verdriet.<br />
In mijn opvattingen durf ik echter nauwelijks mijn i<strong>de</strong>eën op te<br />
leggen aan an<strong>de</strong>ren. Mijn vrijheid houd op daar waar die van een<br />
an<strong>de</strong>r begint. Dit is een wat naïeve en pacifistische gedachte,<br />
maar hier kan ik wel in vre<strong>de</strong> mee leven. Ik ben eenmaal niet<br />
alleen op <strong>de</strong> wereld. Ik zou dit ook niet willen zijn.<br />
En ondanks mijn kritische kijk op <strong>de</strong> samenleving en <strong>de</strong> huidige<br />
machtsstructuren waarin ik mij begeef, wil ik mij niet mengen in<br />
het competitieve gedrag dat ik ‘het beter weet dan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>ren’. Ik<br />
heb geen antwoord op <strong>de</strong> actuele vraagstukken over een betere<br />
samenleving. Ik weet dat een betere samenleving mogelijk is en<br />
zelfs noodzakelijk. Maar ik heb geen i<strong>de</strong>e over hoe <strong>de</strong>ze er uit<br />
moet gaan zien. Wellicht moeten we het hele i<strong>de</strong>e over een ‘i<strong>de</strong>ale<br />
samenleving’ achter ons laten en conclu<strong>de</strong>ren dat één vorm<br />
die past bij alle mensen niet is weggelegd voor <strong>de</strong> mensheid. Er<br />
zullen immers altijd conflicten blijven. Er zullen altijd ruzies en<br />
confrontaties blijven. Heeft het dan zin om te streven naar een<br />
betere samenleving? Ach, ik haal er mijn genot uit.<br />
Persbericht<br />
Anarchistische Uitgeverij IRIS<br />
Zojuist verschenen:<br />
Mijn anarchisme door Herbert Read.<br />
Read, een anarchistisch dichter, was befaamd om zijn essays over literatuur en kunst. Zijn belangrijkste werk, Opvoeding door kunst, heeft<br />
een grote invloed gehad op het on<strong>de</strong>rwijs. In <strong>de</strong>ze brochure, Mijn anarchisme, verklaart hij op indringen<strong>de</strong> wijze hoe zijn i<strong>de</strong>eën over<br />
‘opvoeding door kunst’ geïnspireerd zijn door zijn anarchistische levensvisie.<br />
Herbert Read, Mijn anarchisme.<br />
ISBN 9789080282483. Prijs: 4,50 Euro.<br />
Te bestellen: schriftelijk of per e-mail: dgevers@zonnet.nl.<br />
Uitgeverij IRIS • P. Calandlaan 50 hs • 1065 KP Amsterdam • www.uitgeverij-iris.nl<br />
29