Buiten de Orde 2010 lente

uiten de orde lente 2010
Oosten, wat overigens ook in overeenstemming is met verschillende
Islamitische tradities 6 .
Op 11 december werd de Koerdische partij door het Turkse hooggerechtshof
verboden. De voorzitter, die tevens in het parlement
werd verkozen, werd met 27 andere partijfunctionarissen uit
Turkije verbannen. Het gerechtshof beraadt zich ook over het
verbod van de regeringspartij AK van premier Erdogan. Komt dat
er ook, dan is de gerechtelijke staatsgreep van de Kemalisten
voltooid en krijgt Turkije weer de dictatuur waaronder zij in 1988
ook heeft geleden. Een indringende getuigenis hiervan is het
protesttoneelstuk Bergtaal van de als persona non grata uit de
Amerikaanse ambassade gezette Harold Pinter, dat de Koerdische
kwestie tot in de kern raakt. Ditmaal zal de Kemalistische leider
nog intensiever de eenheid van volk en ras als staatsbeginsel
prediken en openlijk nationaal-socialistisch zijn. Intussen zijn
er honderden Koerdische politici voor de rechter gesleept. Op
25 december zijn er acht van de burgemeesters gearresteerd,
waarover in dit interview werd gesproken, waaronder die van
Diyabarkir. De ‘dorpswachten’ en politie voeren razzia’s uit om
andere kopstokken kalt te stellen. De Koerden zelf antwoorden
hierop met opstand. Tegenover het gerechtelijk verbod verdedigt
Erdogan zich met de ontmaskering van de Turkse legertop en de
ontsluiting van zijn geheime archieven, waarin zich documenten
bevinden over allerlei Putsch-plannen, en met de afzwering van
zijn vredesbeleid ten aanzien van de Koerden.
Federalisme is voor Koerdistan de enige oplossing
Het Koerdische nationalisme verzet zich tegen de heerschappij
in Turkije, Syrië en Iran en heeft in Irak zoiets als een vrijstaat
bewerkstelligd. Dat is niet voor de eerste keer. Tussen 1946 en
1947 was er de Koerdische republiek Mahabad in Noordwest Iran,
opgericht in een periode waarin Rusland met Groot-Brittannië
orde op zaken stelde in Iran, omdat de toenmalige Reza Sjah
de partij van verslagen de As-mogendheden had gekozen.
Deze republiek, die wilde samenwerken met de Sovjetrepubliek
Azerbeidzjan, hield niet lang stand, omdat Stalin het gebied
prijsgaf aan de Britten en daarmee aan de opvolger van Reza
Sjah, Mohammed Reza Pahlavi. Tijdens de Irak-Iran oorlog hebben
Iranese Koerden zich achter Saddam Hoessein geschaard en
de Irakese achter ayatollah Khomeini. Zij zijn dus elkaars tegenstanders
geweest. De Barzani-clan, die in de republiek Mahabad
actief is geweest, doet in Irak opnieuw van zich spreken als een
rechtse tegenhanger van de PKK.
Al deze feitjes leren ons dat een Koerdische eenheidsstaat is
uitgesloten, tenzij ‘durch Blut und Eisen’, de wijze waarop Bismarck
in de negentiende eeuw het Duitse rijk met oorlogen heeft aaneengeklonken.
Daarom wordt een federalistisch concept – zoals
onder meer door Bakoenin werd gepredikt in zijn Open brief
aan de Slaven (1848) en door Proudhon met betrekking tot de
Italiaanse eenheid – ook door Koerden in Nederland als de meest
voor de hand liggende oplossing gezien. De anarchistische groep
Ahali heeft dus een belangrijke missie, namelijk het federalisme
in anarchistische zin uit te dragen over het gehele Midden-
Het verzet van Ahali reikt verder
Onmiddellijk na de hervatting van de Koerdische oorlog keert
de Turkse staat zich ook tegen het antimilitarisme. De principiële
actie tegen het leger is namelijk de belangrijkste bijdrage
die Ahali en andere anarchisten leveren ter ondersteuning van
een beginnende libertaire Turks-Koerdische beweging. Opnieuw
worden dienstweigeraars hard aangepakt. Kon men in de zomer
in Ankara openlijk voor dienstweige ring pleiten en zijn solidariteit
betuigen met de Israëlische shministim (studenten die hebben
gezworen niet het leger in te gaan en zo medewerking te weigeren
aan de bezetting van Palestina), in de afgelopen maanden gaat
het er anders aan toe. Op 6 januari 2010 deed de politie een
gewelddadige inval bij een persconferentie van Ahali ter ondersteuning
van een gewetensbezwaarde dienstweigeraar en als protest
tegen martelingen in het leger. Zij arresteerde drieëntwintig
mensen, waarvan er tweeëntwintig personen na voorgeleiding
voor de officier van justitie onder applaus van de omstanders het
gerechtsgebouw mochten verlaten. Zij werden allemaal beschuldigd
van ‘ontmoediging van de legerdienst’. Volkan Sevinç wacht
echter een schijnproces wegens ‘verboden wapenbezit’. Dit alles
leidde tot massale demonstraties en het is te hopen dat die de
Turken in Ankara en Istanbul verder mobiliseren.
Noten
Vertaling: Jan Bervoets
1 Ahali is een anarchistische organisatie in Turkije
2 Hier vond in 1927 de Koerdische opstand plaats, toen de
Koerdische Republiek van Agiriyê Komara werd uitgeroepen,
die van 1927 tot 1931 is blijven bestaan, waarna zij door het
Turkse leger werd verpletterd.
3 Regio van een andere opstand in 1937.
4 Leider van een opstand die zich in 1925 tot het gebied om
Diyarbakir heeft uitgestrekt.
5 Het systeem van de Agha’s werkt momenteel als een staat in de
staat. Deze stamhoofden hebben in hun dorpen (vooral sinds
1984) de absolute macht gekregen om de gewapende strijd van
de PKK af te weren. Zij werden door de staat tot de tanden
bewapend, met eigen paramilitaire groepen, die ‘dorpswachten’
worden genoemd en verantwoordelijk zijn voor talloze
gruweldaden (moordpartijen, martelen, enz).
6 Hierbij moet niet alleen worden gedacht aan Soefistische
stromingen zoals de Mehlevi, die de heiligheid van elke mens
uitgedragen in de Derwisj-rituelen, maar ook aan Islamistische
staatsopvattingen ten gunste van federalisme, waarvan de
Indonesische staatsman Mohammed Hatta een belangrijk
voorstander was.
Het interview met Ahali werd al eerder in het Spaans gepubliceerd op
Anarkismo.net: www.anarkismo.net/article/15311
Voor meer informatie (vrijwel uitsluitend in het Turks) over Ahali: http://
ahali.info en http://ahaligazetesi.org.
54