ACADEMY Magazine 2016-2017

DIGITALE SAMENLEVING
zelfde domein werken hebben de neiging op
dezelfde manier een probleem te benaderen
of op te lossen. Dat betekent dat ze verkokeren,
niet flexibel zijn en geen noodzakelijke
disruptieve antwoorden vinden. Ze krijgen
geen inspiratie, doordat ze geen voorbeelden
van buiten zien. In een wereld waarin verandercycli
door digitalisering en exponentiële
technologische ontwikkelingen, zoals
3D- en 4D-printen, nano- en neurotechnologie,
robotica en fotonica, ‘virtual reality’ en
kunstmatige intelligentie elkaar steeds sneller
opvolgen, werken veel bedrijven nog volgens
die verouderde modellen. Daar wringt
de schoen.”
SCHOOL HEET NU INTERNET
In tegenstelling tot de industriële revolutie,
waar machines heel lang meegingen en
steeds werden verbeterd, hebben we nu te
maken met software voor bijvoorbeeld telefoons
en laptops, waarvan de levenscyclus
zo kort is dat het geen zin meer heeft mensen
les te geven in de besturing en bediening
ervan. Dat moeten we volgens Ros overlaten
aan gespecialiseerde mensen. Gebruikers
moeten zich bezighouden met wat ze
met zo’n apparaat kunnen doen en bereiken.
“Dat is een enorme verschuiving in de
wijze waarop we met producten en zeker met
nog steeds ons belangrijkste ‘asset’, de mens,
omgaan. De angst bestaat dat wij straks overbodig
zijn. Dat is misschien logisch, maar
daaraan kunnen we zelf veel doen door de
manier waarop we onze kinderen opleiden te
veranderen. Nu zeggen we dat ze als ze hun
best doen, ze na de middelbare school klaar
zijn om geld te verdienen en in hun onderhoud
te voorzien. Dat is steeds minder waar.
Het lijkt goedkoper, maar niet meer van deze
tijd grote groepen mensen op te leiden voor
functies die ze heel lang kunnen doen. Dat
werk is er straks niet meer. Dan zijn mensen
nodig die creatief, ondernemend en zelfredzaam
zijn en dingen willen onderzoeken.
Die houding is straks belangrijker dan een
diploma. Er komt ook meer waardering voor
mensen die hun vaste baan opgeven en voor
zichzelf beginnen. Als je voelt dat de ‘zombificering’
je te pakken krijgt, vraag dan of
er een afvloeiingsregeling is, ga eerst drie
108
SPEAKERS ACADEMY® MAGAZINE 2017
maanden van alles proberen en dan aan de
slag. Als het mislukt grijp je gewoon een
nieuwe kans.” Ros vindt het daarom belangrijk
dat kinderen naast die onderzoekende
houding een aantal basisdingen leren, zoals
lezen en schrijven, samenwerken, geschiedenis
en een paar talen. Vooral Engels en
programmeertaal. “En ze moeten leren hoe
ze moeten leren, een leven lang. Ik ben blij
dat ik er zelf achter ben gekomen dat er een
hele snelle manier is om veel te leren. Die
heet geen school, maar internet.”
‘De wereld
verandert in
het echt sneller
dan in ons
hoofd’
VERHUIZEN IN ONS HOOFD
Ros gaat ervanuit dat de mondialisering
doorzet. “Dat betekent niet dat iedereen
fysiek verhuist. We zijn al verhuisd in
ons hoofd.” Tegelijk is sprake van decentralisatie,
voor het eerst in de geschiedenis
van de mensheid. “Decentralisatie van
macht (nog niet zoveel als gehoopt), informatie
(dankzij Wikipedia, Facebook, Twitter,
LinkedIn), energie (zonnepanelen op je
eigen dak), productie (3D- en 4D-printen)
en eten (zelf voedsel verbouwen). Tevens is
er meer belangstelling voor lokale producten
en gebeurtenissen. Digitalisering zorgt
voor gratis reproductie en distributie van
Peter Ros is ondernemer, spreker en ‘boardroom' sparringpartner.
Als mede-oprichter van Permanent Beta experimenteert hij
dagelijks met nieuwe technologie en sociale vernieuwing. Als
spreker en sparring-partner deelt hij graag ideeën en inzichten
over de toekomst van werk, gezondheidszorg, onderwijs,
overheid en management. peterros@speakersacademy.nl
die informatie via internet, maar ook voor
dematerialisatie (minder grondstoffengebruik).
Alle apparaten zijn straks met elkaar
verbonden, maar dat is tegelijk waar het bij
Internet of Things fout gaat. Alles moet snel
en goedkoop, maar te weinig denkt men in
het productieproces na over cyberveiligheid.
Verantwoordelijkheid zal ook moeten
verschuiven. Velen denken nu nog dat,
omdat ze belasting betalen, overheidsdiensten
daarvoor moeten zorgen. We moeten
eraan wennen dat wij daar voor een groot
gedeelte zelf voor verantwoordelijk zijn.
Waarom moet een ander het oplossen als
onze data over bijvoorbeeld onze gezondheid
of financiën worden gestolen doordat
wij voor alle websites hetzelfde wachtwoord
hebben of alle wachtwoorden op een papiertje
hebben geschreven? Ik vrees dat dit verantwoordelijkheidsgevoel
nog niet erg leeft.
Ook niet binnen organisaties. Extra regelgeving
beperkt de ruimte die nodig is om zelf
verantwoordelijkheid te nemen en lost dus
niets op, maar het besef moet er natuurlijk
wel snel komen.”
Alleen dan kunnen we optimaal gebruik
maken van de volledig met knooppunten
verweven netwerken, die net als in de natuur
gewoon ontstaan en informatie steeds sneller
en efficiënter transporteren. Om die
reden herhaalt Peter Ros: “Juist door die ontwikkeling
moeten in de toekomst mensen
die het dichtst bij een onderwerp staan de
beslissingen nemen. Dat is vaak niet meer de
man of vrouw aan de top. Die had vroeger de
snelste pc op zijn of haar kamer staan, maar
nu zijn dat meestal jonge professionals. Zij
hebben apparatuur met betere verbindingen,
waarop ze gemakkelijker agile software
kunnen zetten en weten beter hoe ze met de
huidige netwerken moeten omgaan dan hun
bazen. Er is dus duidelijk iets aan de hand en
dat heet verandering.”
© DESIGN IN BEELD