You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
WETENSCHAP/GEZONDE VOEDING<br />
Eten wat de vis eet:<br />
spirulina is super gezond<br />
drs. ir. Tim van Koolwijk<br />
Tekst: Jacques Geluk<br />
In zeer efficiënte en compacte LED-fotobioreactoren<br />
kweekt de jonge ondernemende<br />
ingenieur Tim van Koolwijk<br />
spirulina, een eetbare fotosynthetische<br />
cyanobacterie of blauwalg en in verse vorm<br />
super gezond. “Het is een hele directe voedingsbron.<br />
Er zitten bijvoorbeeld veel meervoudig<br />
onverzadigde vetzuren in spirulina.<br />
Vissen eten deze algen en wij eten die vissen.<br />
Dat is dus eigenlijk heel inefficiënt. Tenzij je<br />
vis gewoon lekker vindt, hoef je het voor je<br />
gezondheid dus niet meer te eten”, lacht hij. In<br />
zijn ruimte in het duurzame bedrijvencomplex<br />
BlueCity010 – het vroegere Tropicanazwembad<br />
in Rotterdam – vertelt Tim met<br />
aanstekelijk enthousiasme wat voor goeds<br />
er nog meer in dit plantje zit: “Tien mineralen,<br />
elf vitaminen, essentiële vetzuren en<br />
meer dan 60% proteïne waarin achttien aminozuren<br />
aanwezig zijn, de bouwstenen van<br />
leven. Dat maakt theoretisch op termijn ook<br />
veel land- en tuinbouw overbodig.” Het kan<br />
niet op, want fycocyanide, de blauwe kleurstof<br />
die erin zit, is volgens Tim bewezen<br />
goed voor de hersenontwikkeling. “Ik richt<br />
me allereerst het meeste op groepen die dit<br />
het beste kunnen gebruiken. Denk aan zelfstandig<br />
wonende ouderen die niet meer<br />
kunnen of willen koken en daardoor te weinig<br />
goede voedingsstoffen binnenkrijgen,<br />
maar ook aan bewoners van verzorgingstehuizen<br />
of patiënten van ziekenhuizen die<br />
vaak te eenzijdig eten. Een stagiaire van Spireaux<br />
onderzoekt hoe groot de belangstelling<br />
daarvoor is. Binnenkort denk ik hier bij<br />
BlueCity 010 al voor 1000 mensen spirulinapasta<br />
te kunnen maken, die dat dan dagelijks<br />
kunnen eten”, zegt Tim bevlogen. Hij wil<br />
het verschil maken en wat betekenen voor<br />
anderen. Dat is allemaal mooi, maar er zullen<br />
zeker mensen zijn die het ietwat eng vinden<br />
rauwe spirulina-algen te eten, zeker als<br />
ze vers en vloeibaar zijn. “Verse spirulina is<br />
geur- en smaakneutraal en daardoor eenvoudig<br />
te mengen met allerlei populaire voedingsmiddelen,<br />
zoals sappen, smoothies en<br />
zuivelproducten als yoghurt en vla.”<br />
‘Verse spirulina<br />
is een superfood’<br />
ALLEEN VERS IS DUURZAAM<br />
Spirulina is al langer te koop in poederen<br />
tabletvorm, maar ruikt en smaakt dan<br />
als visvoer. “Er zijn ook sapjes op de markt,<br />
waarin slechts 1 tot 3 procent verse spirulina<br />
zit. Daaraan heb je weinig, dat is in feite<br />
dure vruchtensap. Vers gekweekte of gecultiveerde<br />
pasta is, wanneer het water eruit is<br />
gefilterd en afgespoeld, zuiver. Alle goede<br />
nutriënten zijn daarin behouden. Het fotosynthetische<br />
proces is efficiënt. De cellen<br />
van de cyanobacterie verdubbelen zichzelf<br />
bijzonder snel, waardoor het mogelijk is<br />
in compacte kweekbakken voldoende spirulina<br />
te produceren.” Het kweekproces is<br />
bovendien heel duurzaam. De cyanobacteriën<br />
zetten veel CO₂ om in zuurstof en de<br />
bioreactoren zijn zo compact dat ze op den<br />
duur ook bij instellingen of voedingsmiddelen<br />
te plaatsen zijn, wat vervuilende transportbewegingen<br />
tot een minimum beperkt.<br />
Verder kan het water in de reactoren tot een<br />
jaar lang worden hergebruikt, waardoor<br />
een besparing van meer dan 99 procent ten<br />
opzichte van proteïne uit rundvlees mogelijk<br />
is. De komende tijd wil Tim alles in eigen<br />
hand houden. Hij wil zeker weten dat alles<br />
goed gaat, al was het maar omdat het moeilijk<br />
is de culturen zuiver te houden. “Gelukkig<br />
groeit spirulina ook onder zeer extreme<br />
omstandigheden, die ongeschikt zijn voor<br />
andere organismen. Daardoor kun je ook<br />
onder niet geheel steriele omstandigheden,<br />
zoals in de ruimte die ik nu heb, deze cultuur<br />
rein houden.” Hij wijst op nog een verschil:<br />
“Doordat het algje spirulina eigenlijk<br />
een cyanobacterie is zit er geen wand om de<br />
nucleus van de cel. Daardoor kan het menselijk<br />
lichaam het rauwe product zonder enige<br />
bewerking goed opnemen. Gewone algen<br />
moeten echter chemisch of mechanisch<br />
bewerkt worden voordat ze eetbaar zijn.”<br />
DRIJVENDE BIOREACTOREN<br />
Spireaux is een voorzetting van Tims<br />
afstudeerproject in Indonesië. “Ik wilde iets<br />
doen met ontwikkelingshulp en had een<br />
gesprek gehad met iemand die actief was<br />
in het algenwereldje. Hij vertelde mij over<br />
fabrieken die op gigantische schaal algen<br />
produceren voor westerse markten. Dit<br />
‘oersoepje’ sprak mij tot de verbeelding en<br />
ik was overtuigd van de potentie van algen<br />
als voedingsbron voor mensen in ontwik-<br />
SPEAKERS <strong>ACADEMY</strong>® MAGAZINE <strong>2017</strong> 153