2021-22 Europort

13
26 oktober 2021
De 35 meter lange en 14 meter brede Camilla Eslea vertrok begin september uit Groningen. (foto Simon Marrink)
‘Thermolicer’ Camilla Eslea:
innovatief zalm ontluizen
DOOR JAN JOHAN TEN HAVE
Zeeluis beschadigt de huid van
zalm. De parasiet is een plaag voor
kweekzalm. Er zijn verschillende
manieren om de vis te ontluizen.
Echter, ontluizen kan voor nogal
wat stress zorgen. En daar is de
zalm nou juist erg gevoelig voor,
wat effect heeft op de gezondheid
en groei.
Daarom gaven de Schotse tak van
‘s werelds grootste zalmkwekerij
Mowi en rederij Inverlussa het
Groninger Nauplius Workboats
opdracht voor de ontwikkeling
van een innovatief zalmontluizingsschip
waarbij viswelzijn topprioriteit
heeft. “Wij beginnen bij
het ontluizingssysteem en bouwen
daar een schip omheen en niet andersom,
daarin onderscheiden wij
ons”, vertelt Gerrit Knol, medeeigenaar
van Nauplius.
Warm water
Zeeluis gedijt louter in zout water.
Wilde zalm ontdoet zich van de
ADVERTENTIE
parasiet door naar zoetere wateren
te zwemmen. Kweekzalm kan dit
niet. Daarom moet die ontluisd
worden. Dat kan op twee manieren:
door ze een bad van zoet
water te geven of door plots de
watertemperatuur te verhogen.
De eerste methode is traditioneel,
maar er kleven veel nadelen aan:
er is heel veel zoet water voor nodig,
wat problematisch is op volle
zee. De door Nauplius ontwikkelde
Camilla Eslea is een thermolicer:
hier krijgt de vis een warm bad in
water dat 6 tot 8 graden Celsius
warmer is dan het zeewater.
“Een complex proces”, vertelt
Knol. “Want de Thermolicer ontluist
300 ton ‘koude’ vis per uur,
die de watertemperatuur constant
verlaagt. Probeer die maar eens
constant en op peil te houden, dat
vergt veel energie.”
Nauplius is specialist in werkschepen
voor de aquacultuur.
Sinds 2015 is dit voor de Groningers
al het achttiende schip dat zij
op maat ontwikkelden voor deze
OnnOdig stilliggen kOst geld
Bel van Andel 010 4293316
• topkwaliteit tractieaccu’s, scheepsaccu’s, dynamo’s en startmotoren
• Uit voorraad geleverd en vakkundig gemonteerd
• dealer voor Mastervolt en Victron omvormers en laders
Van Andel zorgt al ruim 80 jaar
voor de juiste spanning aan boord!
www.vanandel-rotterdam.nl | info@vanandel-rotterdam.nl
branche. Zusterbedrijf Argos Engineering
verzorgde de engineering
van de Camilla Eslea en GS Yard
bouwde het casco in een hal van
Pattje Waterhuizen.
“Wij werken uitsluitend met in Nederland
gebouwde casco’s”, zegt
Knol. De afbouw voerde Nauplius
volledig zelf uit, deels tijdens de
cascobouw en deels aan de eigen
kade in Groningen.
Pompen
Het ontluisproces is ontwikkeld
voor minimale kans op beschadiging
en stress. Zo is de Camilla Eslea
uitgerust met vacuümpompen
zonder bewegende delen. De vis
kan goed tegen druk, maar slecht
tegen onderdruk. Daarom staan
de pompen onder de waterlijn en
wordt zo veel mogelijk gebruik
gemaakt van hevelwerking als de
vis door de Thermolicer gaat.
Drie grote tanks aan boord zorgen
voor een zo constant mogelijke
stroom vis om het water goed op
temperatuur te kunnen houden.
De vis wordt door grote buizen
omhoog gepompt. Na scheiding
van vis en zeewater met een eerste
dewaterer belanden de dieren binnen
een seconde in het warmere
water van de Thermolicer. De vis
gaat door 28 meter buis met warm
water richting een tweede dewaterer.
Het warme water wordt – na
verwij dering van de zeeluis –
hergebruikt. De zalm krijgt vervolgens
een rainshower voor het
verwijderen van de overgebleven
zeeluizen en wordt na een derde
Gerrit Knol, mede-eigenaar van Nauplius. (foto Jan Johan ten Have)
dewatering teruggezet in zee.
“Hoe langer ontluizen duurt, hoe
groter de stress. Dit innovatieve
proces duurt nog geen uur”, licht
Knol toe. Het ontluizingssysteem
is ontwikkeld door drie partijen:
naast Nauplius zijn dat Scale AQ
en Stranda Prolog.
Warmteterugwinning
Viswelzijn was trouwens niet de
enige uitdaging. De rederij en
zalmkwekerij wilden ook optimaal
leefcomfort voor het varend
personeel.
“Het innovatieve schip heeft
CAC-niveau 1. Zo is het geluidsniveau
tijdens het varen in de hutten
maximaal 50 decibel en in het
stuurhuis maximaal 55 decibel”,
zegt Knol.
Duurzaamheid was ook een belangrijk
issue. Hoe groter het
schip, hoe groter het verbruik. De
Camilla Eslea is slechts 35 meter
lang, wat de verhouding capaciteit-lengte
uniek maakt.
Het water in de Thermolicer wordt
verwarmd met warmteterugwinning
op de generatoren. Voor die
ontwikkeling stelde de RVO duurzaamheidssubsidie
beschikbaar.
“Dit systeem bespaart zo’n 200
liter brandstof per uur ten opzichte
van een traditionele thermolicer”,
weet Knol. “Goed voor het
milieu en een aanzienlijke kostenbesparing.”
Dynamic Positioning
Als eerste Thermolicer is de
Camilla Eslea uitgerust met Dynamic
Positioning. Hiermee kan
het schip aanleggen bij de kweeknetten
op volle zee met minimale
kans op schade aan netten en vissen.
In de machinekamer staan drie
677 kW sterke Mitsubishigeneratoren.
Knol: “Het operatio neel
vaarprofiel van de Camilla Eslea
past perfect bij diesel elektrische
aandrijving met generatoren die
ook de Thermolicer aandrijven.
Want varen en ontluizen gebeurt
nooit tegelijk en het gevraagd vermogen
voor zowel het varen als
ontluizen is nagenoeg gelijk. En
het scheelt ook nog ruimte aan
boord. Zo hebben we alles op alles
gezet voor een bedrijfseconomisch
aantrekkelijk schip met minimale
carbon footprint en optimaal welzijn
voor mens en vis.”