Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
gelegd. Misschien voeg ik ze toe als het album op vinyl uitkomt. Iedereen<br />
wil vinyl tegenwoordig.”<br />
Je hebt je eigen label, dus daarin ben je vrij.<br />
“Voor wat het waard is. Het lijkt dat artiesten die wel bij een platenmaatschappij<br />
zitten toch ook zelf het meeste werk moeten doen. Ze huren<br />
mensen in voor hun social media, ze sluiten distributiedeals, enzovoort.<br />
Wat doet een label nog? Ik vind het allemaal niet zo boeiend. Op het eind<br />
van de dag is het nog hetzelfde als vroeger, zoals het hele economische<br />
systeem altijd nog hetzelfde is. Mensen werken zich drie slagen in de<br />
rondte en het geld vloeit uiteindelijk naar een kleine bovenlaag. Ik ben<br />
geen uitzondering. Ik lach er wel een beetje mee, maar eigenlijk ben ik<br />
daar ontzettend kwaad over.”<br />
Let me be your Jesus/I’ll lift you out of hell<br />
Protect you from the heathen press/And the infidel<br />
I’ll lead you to the Promised Land/Where everyone is white<br />
And everything that’s so wrong now/Will be so very right<br />
(Let Me Be Your Jesus)<br />
Het nummer Let Me Be Your Jesus mag je een wolf in schaapskleren<br />
noemen.<br />
“O yeah. Ik ben opgegroeid in de Pinkstergemeente en ging minimaal<br />
drie keer in de week naar de kerk. My parents were very devoted. Ze<br />
namen de Bijbel letterlijk. Ik heb een vriend die zegt: iedereen is religieus,<br />
zelfs als ze zeggen dat ze het niet zijn. Ik ben niet meer formeel<br />
religieus. Ik geloof niet langer dat daarboven een God is die iedere<br />
beweging van me in de gaten houdt. Ik geloof niet in de ark van Noah en<br />
ik geloof niet dat Maria zwanger werd van God. Maar ik houd nog steeds<br />
van de Bijbel en heb er ook altijd eentje bij me als ik tour. Ik heb mijn<br />
favoriete verzen gehighlight en haal daar veel uit voor mezelf. Ik vind<br />
er zingeving. Een heleboel mensen die ik hoogacht en bewonder komen<br />
voort uit de kerk, zoals Howard Thurman. Ik lees veel van hem en ook<br />
van Martin Luther King. Voor veel zwarte predikanten en denkers was<br />
de Bijbel een inspiratie in hun strijd voor gelijke rechten. Veel zwarte<br />
mensen hebben troost geput uit het boek. Dat geldt natuurlijk evenzeer<br />
voor mijn ouders en grootouders.<br />
Mijn opa en oma waren niet zo ver verwijderd van slavernij. Ze waren<br />
in naam vrij, maar leefden in erbarmelijke omstandigheden. Ze waren<br />
sharecroppers in Arkansas, met een klein grondje in erfpacht waarbij<br />
ze het grootste deel van de katoenoogst moesten afstaan. Ze werden<br />
uitgebuit. Ze plakten kranten tegen de ramen om het binnen warm te<br />
houden. Begrijp me niet verkeerd, het was beter dan slaaf zijn, maar ook<br />
weer niet zo veel beter.<br />
Beide groepen, de witte armoedzaaiers en vrijgemaakte slaven, vormden<br />
de onderlaag van de samenleving. Dat gaf een zekere lotsverbondenheid.<br />
Ze vonden troost in hun geloof en in hun muziek. De kerkliederen<br />
van mijn ouders klinken als gospels. Die invloeden zijn overduidelijk<br />
hoorbaar. Ik ben zelf in Kansas jarenlang naar een zwarte kerk gegaan<br />
waar ik me echt thuis voelde. Ik kende alle songs die ze zongen. Het<br />
katoenveldje van mijn grootouders lag pal naast dat van zwarte sharecroppers.<br />
Officieel was er in de zuidelijke staten een rassenscheiding,<br />
maar ze waren buren, dus ze hadden veel met elkaar van doen.”<br />
I can see you therе/I can hear your song<br />
Like a kid, looking for a place/To bеlong<br />
And this old world, so magical and sweet<br />
Knocked the ground/Right out from underneath your feet<br />
(I Won’t Ask You Why)<br />
Op het album LIFELINE uit 2004 cover je psalmen die je kende van je<br />
moeder.<br />
“Met de keuze van die songs ben ik niet voor de zwaarste kost gegaan.<br />
Ik koos nummers die me opvrolijkten. Ik heb het album gemaakt in een<br />
periode van mijn leven dat ik me verloren voelde en zeer depressief. Het<br />
enige wat ik deed was opstaan, ontbijten, achter de piano kruipen en die<br />
oude liederen zingen. De nummers voerden me terug naar mijn jeugdjaren<br />
toen ik me veilig voelde in het gezin. Het was voor mij een medicijn<br />
dat ik in grote doses tot me nam. En toen vroeg ik Jim Rooney of we ze<br />
konden opnemen voor een album.<br />
Het is het trouwens het enige album waar ik nu nog naar kan luisteren.<br />
Ik weet eigenlijk niet waarom dat voor de andere albums niet opgaat.<br />
Ik vermoed dat de reden is dat de spotlight niet geheel op mezelf ligt,<br />
zoals bij die andere platen, maar dat de songs onderdeel zijn van een<br />
gemeenschap. Ook als ik er nu naar luister beurt de muziek me nog<br />
altijd op.”<br />
Kruip je nog iedere dag achter de piano?<br />
“Niet elke dag, maar wel vaak. Ik moet sowieso veel zingen om mijn<br />
stem op peil te houden, ook wanneer ik tour. En ik zing nog meer als ik<br />
somber ben of juist heel gelukkig.<br />
Sommige van die oude liederen kan ik nu overigens niet meer zingen<br />
door de white supremacy die erin doorklinkt. Songs die worden omarmd<br />
door kerkgemeenschappen waar ik me niet mee zou willen associëren.<br />
Die, laat ik het maar gewoon benoemen, neigen naar fascisme. En voor<br />
mij is het een ontnuchterend feit dat juist het milieu waar ik uit voortkom<br />
daar gevoelig voor is. De band tussen grote groepen kansarmen<br />
lijkt verbroken.<br />
Iedereen heeft het over polarisatie, maar onderzoeken wijzen uit dat<br />
het merendeel van de Amerikanen gelijkgestemd is over veel van de<br />
echt grote kwesties. Maar ja er is geen geld of politiek gewin te slaan uit<br />
vrede en harmonie.”<br />
Along that road that leads toward home<br />
Along that road that leads toward home<br />
Are the people who fed your life<br />
The people who fed your life<br />
Smile and thank each one of those people<br />
Smile and thank each one of those people<br />
And then say farewell<br />
Say farewell<br />
(Waycross, Georgia)<br />
In Waycross, Georgia heb je het over that man from Waycross. Bedoel je<br />
daarmee soms Gram Parsons die daar zijn jeugdjaren doorbracht?<br />
“De tekst van dat nummer is geschreven door een goede vriend van<br />
Greg en mij, reverend Samuel Mann, die in de burgerrechtenbeweging<br />
samen optrok met Martin Luther King. De muziek is van Greg. Sam is<br />
geen songwriter maar een predikant. Hij legt de Bijbel uit zoals ik erover<br />
denk. Er is geen ‘magic Jesus’ en er zijn geen wonderen nodig. Liefde<br />
is het wonder. Het nummer is gebaseerd op boeddhistische wijsheid.<br />
Ik zou het Sam moeten vragen, maar ik geloof niet dat hij een man op<br />
het oog had. Ik denk dat hij het over een denkbeeldige figuur heeft. De<br />
tekst raakt me in al zijn eenvoud. Het is diepzinnig, met gospelachtige<br />
herhalingen. Ik sluit er het album niet voor niets mee af.” ■<br />
Iris DeMent live: 20 oktober in de Stadsschouwburg, Groningen; 21 oktober<br />
op Ramblin’ Roots in TivoliVredenburg, Utrecht; 25 oktober in de Stadsschouwburg,<br />
Mechelen.<br />
19 HEAVEN NOV/DEC 2023
Change language