2024-07 Cruise

26 maart 2024 Cruise
45
Amsterdams beleid zorgt voor veel onzekerheid bij rederijen
Rondvaartsector wacht met spanning
uitkomst rechtszaken af
De rondvaartsector in Amsterdam
wordt met allerlei nieuwe
regelgeving geconfronteerd.
Ligplaatsenbeleid, opstaplocaties
en tal van andere regels worden
aangepast of na een pauze door
rechtszaken weer doorgezet door
de gemeente.
DOOR EVERT BRUINEKOOL
De uitkomsten van drie lopende
procedures zijn cruciaal voor de sector.
Eén gaat over het volumebeleid voor
exploitatievergunningen. Daarnaast
zijn meerdere reders in beroep gegaan
tegen besluiten op aanvragen voor
nieuwe exploitatievergunningen per 1
maart 2024. Ook is er verzet tegen de
verdeling van exclusieve op- en afstapplekken.
In een brief van 28 februari, gericht
aan de gemeenteraad en de rondvaartbedrijven
in Amsterdam, informeert
verantwoordelijk wethouder
Alexander Scholtes hoe het rondvaartbeleid
eruit gaat zien. Dat heeft de
gemeente besloten na diverse bezoeken
aan bedrijven, uitleg, inspraak en
behandeling door de gemeenteraad.
Nieuw beleid
“Met deze brief eindigt de pauze in
de uitvoering van het beleid”, schrijft
Scholtes. “De genomen besluiten en
te nemen stappen in deze brief bieden
duidelijkheid aan de branche.
Daarnaast spant het college zich in
waar mogelijk juridische procedures te
voorkomen.”
Uit de gesprekken blijkt dat er geen
oplossing is die voldoet aan alle
wensen en belangen van alle reders.
Die belangen en de meningen zijn
erg verdeeld. “Het gaat om het vinden
van een balans tussen de belangen van
verschillende groepen”, stelt Scholtes.
“Bewoners, ondernemers en bezoekers
van de stad.”
Er zijn veel soorten rondvaart in de
stad: historische schepen en rondvaart
met tickets en vaste opstapplaatsen,
sloepenrondvaart, en ook nog verhuur
van sloepen en andere vaartuigen.
Beperkt aantal vergunningen
Een van de maatregelen uit de Nota
Varen Deel 1 was het invoeren van een
maximumaantal van 550 vaartuigen
met exploitatievergunning. Met deze
maatregel wil het gemeentebestuur
de ongebreidelde groei van het aantal
passagiersvaartuigen en de bijbehorende
bezoekersstromen voorkomen.
Door de maximering van het aantal
vergunningen is het niet toegestaan
om deze vergunningen nog langer
voor onbepaalde tijd uit te geven.
“Dat zou de mededingingsruimte
in de rondvaartbranche beperken en
beletten dat nieuwe toetreders een
reële kans krijgen om de markt
te betreden”, aldus Scholtes in de
brief.
Overlast
Het nieuwe beleid voor op- en afstappen
en ligplaatsen was ook gepauzeerd.
Aanleiding voor dit besluit was
een uitspraak van de voorzieningenrechter
van 17 maart 2023. Daarin
oordeelde de rechter dat de verdeelsystematiek
voor exclusief verleende
op- en afstapplekken, zoals door de
gemeente was vastgesteld, aangepast
moest worden.
Er zijn op dit moment 42 van dergelijke
op- en afstapplekken die bij vier
reders in gebruik zijn, veelal gelegen
op bewonersluwe locaties, zoals het
Open Havenfront en Rokin. Door het
openstellen van de markt treden
nieuwe rederijen toe. Deze reders
hebben geen toegang tot die exclusieve
op- en afstapplekken. Het college constateert
dat een aantal van die
rederijen intensief gebruikmaakt van
de openbare op- en afstapplekken in
het centrumgebied. Dit leidt op
sommige plekken tot overlast.
Meer grip
Een belangrijk beleidsdoel uit de Nota
Varen Deel 2 is het verschuiven van het
intensieve gebruik van openbare
op- en afstapplekken naar exclusieve
op- en afstapplekken op bewonersluwe
locaties. Ook komen er dit jaar
nog zes plaatsen bij om het stadscentrum
te ontlasten. Maar ruimte
Het Amsterdamse gemeentebestuur wil de ongebreidelde groei van het aantal passagiersvaartuigen en de bijbehorende
bezoekersstromen inperken. (foto E.J. Bruinekool Fotografie)
aan het water is schaars in Amsterdam.
“Bij de reders die op dit moment
gebruikmaken van de exclusieve
op- en afstapplekken bestaat grote
weerstand tegen herverdeling”, schrijft
Scholtes.
Op de schaarse ligplaatsen in
Amsterdam wil de gemeente meer grip
krijgen. Voor de op- en afstapplaatsen
heeft de gemeente inmiddels de
contracten ontbonden: tot 2026
mogen de reders nog gebruikmaken
van de plaatsen. Daarna gaan nieuwe
contracten in.
Dat heeft ook gevolgen voor de huurprijzen,
die in de toekomst marktconform
moeten zijn. Net als de
openbare op- en afstapplaatsen. Deze
wijzigingen houden ook in dat er
ruimte voor nieuwe intreders gemaakt
zal moeten worden op de steigers.
Ook de ligplaatsen en het beleid
gaan onder de loep en krijgen marktconforme
prijzen in de toekomst.
Elektrisch varen
De invoeringsdatum dat vaartuigen
binnen de ring van Amsterdam elektrisch
moeten varen, blijft vaststaan op
2025. Ook nieuwe bedrijfsauto’s in de
binnenstad moeten vanaf volgend jaar
uitstootvrij zijn.
In de visie Bezoekerseconomie in
Amsterdam 2035 wil de gemeente af
van commerciële partijen die in de
schaarse publieke ruimte in de
binnenstad hun geld verdienen aan
‘plat toeristisch vermaak’: vermaak
waarbij geen enkele rekening wordt
gehouden met Amsterdammers die in
de stad wonen, leven of werken.
Dit betekent dat voor verdienmodellen
als ‘all you can drink’ op
vaartuigen geen plek meer zou moeten
zijn in de stad. Er wordt al langer naar
de mogelijkheid gekeken om de rondvaartsector
onder de horecawetgeving
te laten vallen.
Onzekerheid
Inmiddels zijn er kleine rondvaartreders
die stellen dat ze meer dan 50
procent van hun tijd met rechtszaken
bezig zijn. De regeldruk is een dagtaak
geworden. Een ander heikel punt voor
de ondernemers is dat met de beperkte
duur van vergunningen de
terugverdientijd te kort is voor de
grote investeringen die verlangd
worden.
Voor wie eenmaal is uitgeloot, lijkt
het voorgoed voorbij; wachten op een
volgende ronde is geen optie, vertellen
ondernemers. Dan moeten ze zes jaar
aan de kant liggen. Volgens hen stimuleert
het beleid dat kleintjes opgekocht
worden.
Voor anderen is het nu weer willen
opheffen van opstapplekken op de
Oudezijds Voorburgwal een slechte
zaak. Voor de grote bedrijven is het
uitstel tot 2026 van de exclusieve
steigers een uitkomst. Maar met veel
schepen zit je elke twee jaar in
onzeker heid voor nieuwe vergunningen.
En daarna kunnen ligplaatsen en
steigers weer vervallen.
Voor de bedrijfscontinuïteit en
investeringen is dit systeem killing.
Het lijkt erop dat er pas duidelijkheid
komt als alle rechtszaken echt voorbij
zijn.