Melankoli, Politikk og Økologisk medvit - diskusjon ... - Rebbestad.no

Kunstnaren ynskjer å kommunisera med folket og formspråket bør vera oppsiktsvekkjande nok
til å kunna gje ei så kalla ”A-ha” oppleving. Han ser moglegheiter til å koma i kontakt med
målgruppa i ein felles konsummarknad i massekulturen. Truleg fyrst og fremst fordi han ser det
som eit problem som han vil opplysa kvardagsmenneske om. Massekulturen vert utgangspunkt
for motiv og tema. I den samanheng vil eg studere måten han bruker gjenstandane i bileta. I
kunstplakaten ”Brezjnev” blir det vist ting, enten som sjølvstendige symbol eller som ein del i
ein symbolsk heilskap. Gjenstandane har ulik form, kvalitetar, historisk forankring, innhald og
stil. Til dømes har timeglaset ein annan historisk bakgrunn enn julenisseskjegget. Dette påverkar
tinga sin realismekarakter, som inneber at skjegget har større grad av realisme fordi objektet er
meir i tråd med samtida. Medan timeglaset har lågare grad av realisme fordi det ikkje høyrer
heime i konteksten på same måten. Det avbilda timeglaset skaper assosiasjonar om ei anna tid.
Det heng saman med stilen på tingen. Stilen har bakgrunn i ein teknikk, det inneber at timeglaset
og julenisseskjegget formidlar to ulike tekniske framstillingsmetodar. Timeglaset signaliserer
handarbeid, medan julenisseskjegget signaliserer rasjonell teknikk framstilt gjennom teknologisk
masseindustri. I følgje Greenberg skaper moderne masseindustri kitsch produkt som vert selde
til forbrukarane i marknaden. 93 Bakgrunnen for massekulturen sin suksess, var at metoden
for produksjon var effektiv. Det førde til lågare pris og deretter større produksjonsmengde
(ibid.). Dermed representerer nisseskjegget ein kapitalistisk suksess. I Skansen trykk meinte
medlemmene at det kommersielle var borgarleg og førde til avstand og ulikskap mellom klassar.
Dei meinte at kapitalismen mangla utopiar som etter deira syn var viktige i søkinga etter eit
betre samfunn. 94 Enehaug viser dette ved å ironisere og latterleggjere sin politiske motstandar og
nisseskjegget påpeiker det billige ved politikken.
Ut i frå kunstnaren sin ståstad, har skjegget ein positiv funksjon og tener føremålet om å
audmjuka ein politisk motstandar. Det inneber at han bruker det kapitalistiske elementet
mot politikaren og på den måten uttrykkjer skjegget kunstnaren sin antipati. Framstillinga av
politikaren er det største kritiske elementet og hadde det ikkje vore for skjegget sin kritiske
og sarkastiske funksjon, ville framstillinga mista sin ironiske kraft. Eg meiner kunstnaren
sin sympati blir vist meir tydeleg gjennom timeglaset og ørna, fordi det kommuniserer håp,
som var eit viktig element i den ideologien Skansen trykk representerte. Den symbolske
sympatien kan bli tolka som eit uttrykk for håp om ein motreaksjon som er mindre rasjonell
og har meir fokus på autentiske menneskelege evner. Eg tolkar uttrykket i samanheng med
det framandgjorde i massekulturen som syner ei utvikling der politikken har fokus på teknikk
framfor samfunnsetikk. 95 Gjennom det operative framandgjerande biletspråket kunstnaren bruker
i ”Brezjnev”, kan ein tolka den politiske bodskapen som ein kritikk i mot det uetiske ved det
tekniske samfunnet. Med denne metoden påpeiker Enehaug eit samfunnsproblem, og i samband
93 Greenberg, Clement, ”Avant-Garde and Kitsch”, 1939: pp., 539-549.
94 Refererer til personlige kommunikasjonskjelder, 2006.
95 Artikkel; ”Dialog, ikkje dialektikk! Nødrop frå en blå sofa”, Arr, idéhistorisk tidskrift,
nr. 2-3, 2006: p.,.21.
41