Melankoli, Politikk og Økologisk medvit - diskusjon ... - Rebbestad.no

Det økologiske usynlege medvitet som oppstår i forbindelse med betraktaren sitt møte med
allegorien i ”Melankolia”, vert framkalla av ei hyper objektive form som har ein relasjon
til søppeldynga i mellomgrunnen. Betraktaren kan under denne resepsjonen av biletet, bli
bevisst på sitt offentlege og konvensjonelle medvit. Fordi menneske lever og identifiserer seg
gjennom ting i massekulturen, blir også medvitet prega av det massen representerer (ref., kap.
2). Konsekvensen av den kritiske masseindustrielle situasjonen som påverkar den økologiske
situasjonen i natur og miljø, er søken etter det autentiske. Det vil seie at ein må vende tilbake
til det naturlege råstoffet og prøve å omarbeide det på ein måte som er etisk og forsvarleg for
samfunnet. Det tyder at ein må lytte til råd frå sitt autentiske biologiske/ menneskeleg medvit,
som har eit ansvarleg forhold til sine ytre relasjonar. På bakgrunn av dette kan Enehaugs
surrealistiske agenda, bli tolka som meir praktisk føremålstenleg enn den Dalí hadde. Fordi
Enehaug vektlegg effekten i desse politiske måleria, tyder det at det materielle surrealistiske
medvitet skal bli tilbakestilt og omforme seg til autentiske usynlege former hjå betraktaren som
kan påverke han til å utføre gode radikale gjerningar.
Biletuttrykket til Dalí kan bli tolka på bakgrunn av kunstnaren sitt kunstengasjementet som
har bakgrunn i modernismen sin status på denne tida. Dalí ville som mange andre kunstnarar
autonomisera kunsten. Bileta hans viser eit resultat av søkinga etter det ”antikunstnariske”, som
verka framand for folk si tradisjonelle kunstkjensle i kontekst (Finkelstein, 1996). Dette opprøret
mot det etablerte, er felles for begge kunstnarane. Sidan Enehaug er meir orientert mot den
sosiale kontekst i sine politiske bilete, inneber det at han ikkje var like orientert mot sin eigen
kunstnariske person som det Dalí var. Derimot er Enehaug meir orientert mot kunstpublikumet,
noko som kan bli oppfatta som eit radikal uttrykk som reagerer på, og greier å påverke det
etablerte epistème. Det prøvde eg å grunngje ved å samanlikne ”Melankolia” med Heske sitt
”Orgonskap” og ved å referere til Hordaland Kunstnersenter sitt kunstformidlingsprosjekt. I
neste kapitel vil eg studere Enehaugs kunstpolitiske engasjement vidare. Eg diskuterer då den
talande og pedagogiske allegoriske figuren ut i frå eit etisk menneskeleg og mytologisk syn.
Denne diskusjonen nærmar eg meg ved å vise ein intertekstuell relasjon mellom den allegoriske
figuren i ”Melankolia” og ”Melencholia 1” av Albrecht Dürer.
64