Melankoli, Politikk og Økologisk medvit - diskusjon ... - Rebbestad.no

Avslutting
I løpet av tolkingsarbeidet av tre måleri og eit grafiske verk av Ove Enehaug har eg funne
ein plassering i mellom modernismen og post-modernismen av desse kunstverka. Eg har
tolka ”Melankolia” fordi dette verket visar ein tydlegare dikotomi igjennom dialogisk og
dialektisk metode. I dette verket organiserars ein todelt balanse, der motiv og innhald både
knytar metaforisk kontakt og opprettar eit metonymisk brot i forhold til sjåar. Det metonymiske
kan tolkas som eit uttrykk for begjæret, medan det metaforiske er eit uttrykk for ein fornuft.
Det metonyme brot i relasjon til den metaforiske naturlege samanheng, har eg tolka som eit
uttrykk for ein ny søken etter det autentiske som er ein konsekvens av det etablerte. Det presise
naturalistiske formspråk som Enehaug nyttar når han målar allegorien i ”Melankolia”, skapar
ein meir objektiv og illusjonistisk effekt, sett i forhold til figurar som har ekspressiv formkontur
i biletet. Det illusjonistiske skapar eit usynlege innhaldet som spring ut av dette framandgjorte
objekta har psykologisk verdi og med hjelp av Julia Kristeva har eg prøvde å tolke dette. Slik eg
har tolka allegorien og naturen i ”Melankolia” og ”Ærens time” handlar bileta om eit usynleg
økologiske medvit. Dette medvitet som allegorien er årsak til, er retta i mot dei tragiske forholda
motiva syner og er eit resultat av at betraktar har engasjert seg i biletet.
Enehaug er ein politisk kunstnar og det håpar eg at eg har greidd å argumentert for i teksten.
Kunstverka eg har studert karakteriserar eg som ny-avantgardistiske. Det inneber at han viser
eit sosialt orientert engasjement og tek på seg eit etisk pedagogisk ansvar i forhold til å opplysa
folket om tilhøva i den konservative omgjevnaden. Den operative estetikken som Enehaug
brukar i bileta, kan bli forklart ut i frå ein radikalhistorisk bakgrunn i den kulturelle praksisen
til kommunistiske parti i Sovjet og Tyskland på 1920-30. Den pedagogiske rolla i politisk
kunstnarisk praksis, handlar om å gjera folk oppmerksam på tilhøva. Eg har prøvd å vise at
politisk kunst oppfordrar folk til å rette eit estetisk blikk på omgjevnaden. I forlenging av det
pedagogiske ansvaret politiske kunst viste, har eg tolka som eit uttrykk for ein endring av eit
epistème i galleri og kunstinstitusjonar i frå 1970 til 1980-talet. I den forbindelse viste eg til
Hordaland kunstnarsenter sitt kunstformidlingsprosjekt Vandreutstillinger, der eg har registret at
Enehaug deltok i 1976 og 1977.
Slik eg har tolka ”Melankolia” og ”Ærens time” formidlar Enehaug eit etisk bodskap
igjennom sin kritikk av den etablerte verkelegheita. Den etiske bodskapen handlar om eit
nytt menneskesyn som i følgje denne tolking inneber å ta omsyn til det irrasjonelle medvitet i
offentlege samanhenger. Dette skilje i mellom privat og offentleg samanhenger meinar eg vert
ekstra tydeleg i ”Melankolia”. Der eg har tolka det stilistiske vekslande mønsteret i måten
kunstnaren handsamar motiva som eit uttrykk for hans solidariske og likeverdige menneskesyn.
83