Melankoli, Politikk og Økologisk medvit - diskusjon ... - Rebbestad.no

til det bevisste, og skildrar den heterogene dobbelheita i måten språket opererer på. 150 I følgje
Finkelstein formulerte Dalí ein intensjon om å systematisere forvirring og avvise realiteten. 151 På
ein heterogen måte kan ein seie at Enehaug prøver å systematisere konteksten ved hjelp av råd
frå undermedvitet. Når Dalí problematiserer identitetskrisa, skjer det i forhold til hans personlege
erfaringar med ulike nivå i medvitet. Medan Enehaug viser denne krisa på bakgrunn av sitt
sosiale og offentlege medvit i ei tid som består av gamle konvensjonar.
For Enehaug er surrealismen ein gamal konvensjon som han refererer til når han målar medaljane
som deformerte i ”Ærens time”. Når Enehaug set deformerte former i lag med nøyaktig
imiterande former i ”Ærens time”, møtes to ulike konvensjonar. Surrealismen representerer den
moderne konvensjon, medan den naturalistiske formstilen representerer ein gamal konvensjon.
Ein kan sei at den deformerte forma audmjuker den tidlegare medalje formkonvensjonen.
Med desse formene vinklar Enehaug sin kritikk av det politiske temaet og er eit uttrykk for
kunstnaren sin bevisste ekspressive haldning. Dette inneber at kunstnaren blander formuttrykk
som representerer privat og offentleg stil. Enehaug viser sitt offentlege medvit og privat medvit
i gjennom allegorien. Allegorien er det største framandgjerande objektet og den representerer
eit synleg og eit ikkje synleg medvit. Det usynlege medvitet som engelen i ”Melankolia”
uttrykkjer tolkar eg som eit økologisk medvit. Ser ein dette medvitet i forhold til det kunstige
materielle fugleskremselet, oppstår her ein dialektisk personleg kontakt gjennom nekting. I følgje
tidlegare forståing, påverkar denne kontakten betraktar meir negativt enn positivt. Det inneber
at fugleskremselet i ”Ærens timen” kan framkalla meir antipati enn sympati på grunn av den
dialektiske effekten som oppstår. Enehaug meiner at det er dei menneskelege trekka som kan
formidle sympati. I den allegoriske konstruksjonen i ”Ærens time” er handa det menneskelege
elementet som kan vekkje sympati hjå betraktar. I tillegg er den økologiske situasjonen i naturen
i dette biletet med på å skapa ein positiv effekt. Med sin dynamiske og substansielle kvalitet kan
den sublimere publikum og påverka deira politiske sjølvrefleksive tankar i forbindelse med det
problematiske motivet. Enehaug viser eit problematisk privat og offentleg økologisk medvit i
”Ærens time” og ”Melankolia” som består av substansielle ekspressive landskap og figurative
gjenstandar. Slik eg tolkar bileta til kunstnaren, handlar det ikkje om å brette ut medvitet slik som
i Dalí sin surrealistiske forståing, men heller gjere medvitet føremålstenleg for radikale politiske
handlingar. I menneskeleg samanheng, vert substans- og materieårsaker, sett i verk av thetic
som skapar ein effekt. 152 Denne effekten set i gang biologiske stasis prosessar der fornuftige og
objektive handlingar vert det endelege resultatet. På bakgrunn av biletet sin politisk opplysande
funksjon, kan ein seie at publikum vert oppfordra til å systematisere medvitet sitt ved å repetere
aktiviteten i motivet.
150 Dette illustreras godt i tittelen ”Hypermelankolia”, der hyper er eit utrykk for undermedvitet
og tyder det motsatt av ”melankolia”. Tanken bak interaksjonen er at hyper skal verka
forsterkande i samband med grunnstamma i ordkonstruksjonen som er ”-melankolia”.
* Kristeva, Desire i language. A Semiotic Approach to Literature and Art,1984a: p., 36-37.
151 Finkelstein, Salvador Dali`s Art and writing, 1927-1942, The metamorphoses of Narcissus
1996: p., 181.
152 Kristeva, Revolution in poetic language, 1984b: pp., 171-174.
63