You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Y›l: 14 Say›: 53<br />
almaman›n büyük günah say›ld›¤›, masallarda<br />
da görülür.<br />
“Edül’ün Peflinden Giden Adam”,<br />
“Mehmet Bey ile Cemal Bey”, “Kel ile Kör<br />
Kaz”, “Talihini Arayan Adam”masallar›nda<br />
kahramanlar›n<br />
“Selamün aleyküm” fleklinde selamlaflt›¤›<br />
görülür.<br />
Selamlaflman›n önemi “Edül’ün Peflinden<br />
Giden Adam” masal›nda daha bariz<br />
bir flekildedir. Adam, yedi kardeflin savaflt›¤›<br />
yere geldi¤inde hangi taraf selam<br />
verirse oraya gidece¤ini söyler.<br />
Kaynak flah›s, “Mehmet Bey ile Cemal<br />
Bey” ve “Ölçü” masallar›nda abdest<br />
alma, namaz k›lma gibi dinî özellikleri de<br />
masala yans›t›r. Buradan, her an iyi dileklerde<br />
bulunma ihtiyac› duyan ve<br />
Rabb’ine s›¤›nan insan psikolojisi için<br />
inanc›n, duan›n büyük önemi oldu¤u sonucuna<br />
varabiliriz.<br />
“Sî Ahmet” masal›nda padiflah›n<br />
bahçesine izinsiz giren Sî Ahmet, dar› ve<br />
tuzu ay›klayamazsa bafl› kesilecektir. Bu<br />
zor durumda, Allah’dan yard›m isteyen Sî<br />
Ahmet’in duas› kabul edilir ve kar›ncalar›n<br />
yard›m› ile kurtulur. Yine “Mehmet<br />
Bey ile Cemal Bey” masal›nda Cemal Bey,<br />
Allah’›na, peygamberine dua ederek yard›m<br />
ister.<br />
“Edül’ün Peflinden Giden Adam”,<br />
“Mehmet Bey ile Cemal Bey” masallar›nda;<br />
“Allah iflinizle olsun” ve Ölçü masal›nda;<br />
“Allah sana uzun ömürler versin” fleklindeki<br />
temennilerin masala yans›mas›<br />
inanc›n gücü ile ayakta kalan toplumun<br />
bunun bilincinde oldu¤unun ifadesidir.<br />
Ayr›ca bu unsurlar, kaynak flah›s›n dinî<br />
yönünün a¤›r oldu¤unu gösterir.<br />
Karfl›daki kifliyi söylenen söze inand›rmak<br />
için edilen yeminlerde de inanc›n<br />
kutsal yönü vard›r. Buna “Mehmet Bey<br />
ile Cemal Bey” masal›nda gelinin, evini<br />
basan Rus askerlerine; “Vallahi kap›y›<br />
açarsan›z kendimi telef ederim” ve adam›n;<br />
“Vallahi ben kar›m› falan yerde b›-<br />
rakt›m” fleklindeki sözleri bunun ifadesidir.<br />
Görüldü¤ü gibi masallar›m›z, di¤er<br />
halk anlatmalar› gibi sadece kendi büyülü<br />
dünyas›yla, ola¤anüstü hadiselerle s›n›rl›<br />
de¤ildir. Günlük hayatla ilgili olarak<br />
pek çok unsurun bu atmosfer içinde eritilerek<br />
dinleyiciye sunulmas›, e¤itim, verilen<br />
mesaj ve kültürün belli bir bölümünü<br />
yans›tmas› aç›s›ndan oldukça önemlidir.<br />
Süleyman GÜL de anlatt›¤› masallarda<br />
gerek di¤er anlatmaya dayal› türlerde<br />
rastlad›¤›m›z motif unsurlar›, gerekse<br />
günlük yaflant›m›zdan verdi¤i örneklerle<br />
(gelenek ve görenekler, yemek kültürü,<br />
âlet ve eflyalar) masallar›n› anlatm›flt›r.<br />
Türk kültürünün geçmiflten gelece¤e tafl›nmas›nda<br />
mânevi tafllardan bir yenisini<br />
daha koyarak bu harca katk›da bulunan<br />
Süleyman GÜL, usta bir masalc›d›r.<br />
KAYNAKLAR<br />
ALPTEK‹N, Ali Berat, (1997), Halk Hikâyelerinin<br />
Motif Yap›s›, Ankara, Akça¤ Yay›nevi.<br />
F‹L‹ZOK, R›za, (1991), Ziya Gökalp’in Edebî<br />
Eserlerinde Halk Edebiyat› Tesiri Üzerine<br />
Bir Araflt›rma, Ankara, Kültür Bakanl›¤› Yay›nlar›.<br />
GÜL, Zülfü, (1999), Mazgirt’ten (Tunceli<br />
Derlenen Halk Edebiyat› Örnekleri, Elaz›¤, (F›rat<br />
Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili<br />
ve Edebiyat› Bölümü, Lisans Tezi).<br />
SAKAO⁄LU, Saim, (1999), Masal Araflt›rmalar›,<br />
Ankara, Akça¤ Yay›nevi.<br />
fiENOCAK, Ebru, (2001), Mem u Zin Hikâyesi<br />
Üzerine Mukayeseli Bir Araflt›rma, Elaz›¤,<br />
(F›rat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, yay›mlanmam›fl<br />
Doktora Semineri).<br />
fi‹MfiEK Esma, (1999), “K›rflehirli Bir Masal<br />
Anas›: Esma Demirdafl”,Tarla, 99/5, May›s, s. 22-27.<br />
WOLFRAM Eberhard- Pertev Naili Boratav<br />
(1953), Typen Türkischer Volkmarchen, Wiesbaden.<br />
Millî Folklor 101
Change language