You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Y›l: 14 Say›: 53<br />
cesinde zaman ve mekan hakikatte bulunmayan,<br />
iki zihnî kavramdan baflka<br />
bir fley de¤ildir. Hakiki varl›k olan Allâh,<br />
zaman ve mekan üzerinde ve bunlardan<br />
münezzehtir. ‹nsan›n hakîkati olan rûh,<br />
Rabb’in bir emridir. Bu sebeple hakîkî<br />
yurdu mekans›zl›k âlemidir.<br />
Sülûk erbâb›na Âlem-i gayb’dan bir<br />
nûr tecellî etti¤inde, ona bir âlem aç›l›r<br />
ki o âlemde zaman, mekan, gece gündüze<br />
itibar olunmaz.<br />
13 Görürsün sûretâ Âdem benim<br />
emrimdedir ´âlem<br />
Feleklerle melekler hep bana mahkûmdur<br />
ins ü cân<br />
(Sen beni sûreten bir insan gibi görürsün,<br />
halbuki âlem benim emrimdedir.<br />
Felekler, melekler, insan ve cin hepsi benim<br />
hükmüm alt›ndad›r.)<br />
Mahabbet, yani sevgi r›zâdan ibarettir.<br />
Hazreti Mevlâ râz› oldu¤u kulunun<br />
yüzünde kudretini izhâr eder.<br />
14 Sanursuz Eflrefo¤luyam ne Rûmiyem<br />
ne ‹znikî<br />
Benem dâim ü bâkî göründüm sûretâ<br />
insân<br />
(Eflrefo¤luyum san›rs›n›z, ne Anadolu’lu<br />
ne de ‹znik’liyim. Dâim ve bâkî<br />
olarak sûreten insan göründüm.)<br />
‹nsan iki k›s›mdan mürekkeptir:<br />
Biri cisimdir, di¤eri rûhtur. Cisim unsuru,<br />
yani beden fenâ bulur, toprak olur.<br />
Rûhun nefl’esi bâkîlik üzredir, fenâ bulmaz.<br />
Tasavvufta iki âdem’den söz edilir:<br />
Sûret-i âdem, Sîret-i âdem. Sûret-i<br />
âdem, yarat›lan âdem, sîret-i âdem, yarat›lmayan<br />
âdemdir.<br />
Bu konuda Seyyid Nesîmî de, flöyle<br />
seslenir:<br />
Bende s›¤ar iki cihân ben bu cihâna<br />
s›¤mazam<br />
Cevher-i lâ-mekân benim kevn ü<br />
mekâna s›¤mazam (Nesîmî 1990:241)<br />
Kur’ân’a göre Allâh, insan› flerefli<br />
ve kerâmetli yaratm›flt›r. Bu bak›mdan<br />
tasavvuf ehli, insan›n anlay›fl, duyufl, sezifl<br />
ve huy yönünden de, hakîki insan olmas›na<br />
önem vermifltir.<br />
KAYNAKLAR<br />
ACLÛNÎ (1351), Keflfü’l-Hafâ, Beyrut, I/163.<br />
AL‹YYÜ’L- KÂRÎ (1307), fierhü’fl-fiifâ, ‹stanbul,<br />
II/508.<br />
CEBEC‹O⁄LU,Ethem (1997), Tasavvuf Terimleri<br />
ve Deyimleri Sözlü¤ü, Ankara.<br />
EfiREFO⁄LU (2000), Divan, (Nflr. Mustafa<br />
Günefl), Ankara,227.<br />
KURNAZ, Cemal ve AYDEM‹R, Yaflar (2000),<br />
Giritli Salac›o¤lu Mustafa Celvetî Divan, Ankara,<br />
25.<br />
KURNAZ, Cemal ve TATÇI, Mustafa (2001),<br />
Türk Edebiyat›nda fiathiyye, Ankara.<br />
MECMÛA, “Abdullah Salahaddîn-i Uflflâkî’nin<br />
fierhi”, Süleymaniye Ktp. Uflflâkîye Tekkesi,<br />
No.108, vr.101b-105a.<br />
MECMÛA-‹ Efi’ÂR, Türk Kültürü Ve Hac›<br />
Bektafl Velî Araflt›rma Merkezi Kütüphanesi No:<br />
413, vr. 30a.<br />
MUHY‹DD‹N ARABÎ (1981), Füsûsü’l-Hikem,<br />
(Çev. M. Nuri Gençosman), ‹stanbul.<br />
NESÎMÎ (1990), Diva,n (Nflr. Hüseyin Ayan),<br />
Ankara,241.<br />
N‹YAZÎ (1994), Mansûrnâme, (Nflr. Mustafa<br />
Tatç›), ‹stanbul, 46.<br />
ÖZTÜRK, Yaflar Nuri (1976), Hallâc-› Mansûr<br />
ve Eseri Kitâbü’t-Tavasin, ‹stanbul,37.<br />
SEYY‹D MUHAMMED NUR (1982), M›srî<br />
Niyâzî Divan› fierhi, (Nflr. Mahmut Sadettin Bilginer),<br />
‹stanbul,121,249.<br />
YEN‹ TARAMA SÖZLÜ⁄Ü, (Haz. Cem Dilçin),<br />
Ankara 1983.<br />
Millî Folklor 113