You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
nefl, bu kozmik âlem içinde “hararet ve<br />
›s› kayna¤› oluflu, ›fl›k ve ayd›nl›k vermesi,<br />
par›lt›s›, gökyüzündeki yeri, burçlarla<br />
ve di¤er gezegenlerle kurulan münasebeti,<br />
bitkiler ve madenler üzerindeki tesiri...<br />
gibi birçok yönüyle Divan fliirine konu<br />
olan kozmik unsurlar›n bafl›nda gelir”<br />
(Küçük 1988: 149). Ay’›n belirli dönemlerde<br />
dünya ile günefl aras›na girerek<br />
yeryüzünün bir k›sm›nda günefl ›fl›nlar›n›n<br />
yeryüzünün bir bölümüne yans›tmas›na<br />
engel teflkil etmesi demek olan günefl<br />
tutulmas› da, insano¤lunun öteden<br />
beri ilgisini çekmifl astronomik bir olayd›r.<br />
Tabiat›yla bu olay da türlü söz oyunlar›<br />
ve edebî sanatlarla süslenerek Divan<br />
fliiri metinlerinde yer bulmufltur.<br />
Günefl tutulmas›ne fliirlerinde türlü<br />
flekillerde yer veren Divan flairleri, bu<br />
olayla ilgili olarak devirlerinin çeflitli<br />
inan›fl ve âdetlerini de aktarm›fllard›r.<br />
Söz konusu metinlerde zikredilenler, yaz›m›z›n<br />
giriflinde de¤indi¤imiz gibi Divan<br />
fliirininin günlük hayattan ve halk yaflay›fl›ndan<br />
kopuk, dünyaya kapal› bir fliir<br />
olmad›¤›n›n bir iflareti olmas›n›n yan› s›ra,<br />
daha önemli olarak, konu hakk›nda<br />
eski devirlerin inan›fl ve âdetlerini yans›tmas›<br />
bak›m›ndan halkbilimi çal›flmalar›na<br />
kaynakl›k edebilecek bilgiler ihtiva<br />
etmektedir.<br />
KAYNAKLAR<br />
ABDULKAD‹RO⁄LU, Abdulkerim ve Mehmet<br />
SARI, 1998. Recâîzâde Ahmed Cevdet, Nevâdirü’l-âsâr<br />
fî Mütâla’ati’l-efl’âr, An›l Matbaas›,<br />
Ankara.<br />
AKARSU, Kâmil, 1993. Rumelili Za’îfî Hayat›,<br />
San’at›, Eserleri ve Divan›ndan Seçmeler,<br />
MEB Yay›n›, Ankara.<br />
AKKAYA, Hüseyin, 1996. Nevres-i Kadîm<br />
And His Turkish Divan, 2 Cilt, Harvard University,<br />
Cambridge.<br />
AKSOYAK, ‹. Hakk›, 1995. Gelibolulu Âlî ve<br />
Tuhfetü’l-uflflâk’›, Yay›mlanmam›fl Yüksek Lisans<br />
Tezi, Ankara Üniversitesi SBE, Ankara.<br />
Y›l: 14 Say›: 53<br />
AKSOYAK, ‹. Hakk›, 1999. Gelibolulu Âlî ve<br />
Divanlar›n›n Tenkitli Metni, Yay›mlanmam›fl<br />
Doktora Tezi, 2 Cilt, Gazi Üniversitesi SBE, Ankara.<br />
ARTUN, Erman, 1978. Tekirda¤ Folklor<br />
Araflt›rmas›, Tem Ofset Yay›n›, ‹stanbul.<br />
ATLANSOY, Kadir, 1998. Bursa fiairleri,<br />
Asa Yay›nlar›, Bursa.<br />
AYAN, Hüseyin, 1981. Cevrî Divan›, Atatürk<br />
Üniversitesi Yay›n›, Ankara.<br />
BATUR, Atilla. 1996. Yaz›c› Sâlih ve fiemsiyyesi:<br />
‹nceleme-Metin, Yay›mlanmam›fl Yüksek<br />
Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi SBE, Kayseri.<br />
B‹LTEK‹N, Halit, 1993. Râflid Divan›, Yay›mlanmam›fl<br />
Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi<br />
SBE, Ankara.<br />
BOYRAZ, fieref, 2000. Türk Halkbiliminin<br />
Yaz›l› Kaynaklar› Olarak Melhemeler, Yay›mlanmam›fl<br />
Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi<br />
SBE, Ankara.<br />
BÜR‹AN, ‹rfan, 1971. “Erzurum ve Çevresi<br />
Örf ve Âdetleri”, Folklora Do¤ru, S. 13, s. 21-27.<br />
CANAN, ‹brahim, trsz. Hadis Ansiklopedisi<br />
Kütüb-i Sitte, Akça¤ Yay›nlar›, Ankara.<br />
Cevrî, 1272. Melheme-i Cevrî, Tab-hâne-i<br />
Âmire Lito¤rafya Destgâh›, ‹stanbul.<br />
ÇAVUfiO⁄LU, Mehmet - M. Ali TANYER‹,<br />
1981. Hayretî - Divan, ‹ÜEF Yay›n›, ‹stanbul.<br />
ÇELEB‹O⁄LU, Âmil, 1998. “Yaz›c› Sâlih ve<br />
fiemsiyyesi”, Eski Türk Edebiyat› Araflt›rmalar›,<br />
MEB Yay›nlar›, Ankara, s.55-91.<br />
DEL‹CE, ‹brahim, 1995. Ni¤deli Muhibb<br />
Gül ü Nevruz (‹nceleme-Metin-Dizin), Yay›mlanmam›fl<br />
Doktora Tezi, F›rat Üniversitesi SBE,<br />
Elaz›¤.<br />
ERÜNSAL, ‹smail E, 1983. The Life And<br />
Works of Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi With A Critical<br />
Edition of His Divan, ‹ÜEF Yay›n›, ‹stanbul.<br />
GÖLPINARLI, Abdülbaki, 1972. Nedim Divan›,<br />
‹nk›lâp ve Aka Kitabevi, ‹stanbul.<br />
GÖRÜCÜ, ‹shak, 1999. Her Yönüyle Gürün,<br />
Yay›mlanmam›fl Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet<br />
Üniversitesi SBE, Sivas.<br />
GÜLHAN, Abdülkerim, 1996. Hakani Mehmed<br />
Bey: Hayat›, Eserleri ve Divan›, Tenkitli<br />
Metin, Yay›mlanmam›fl Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi<br />
SBE, Ankara.<br />
HENG‹RMEN, Mehmet, 1983. Güvâhî<br />
124 Millî Folklor