TC BALIKES R ÜN VERS TES FEN BL MLER ENST TÜSÜ B YOLOJ ...

de bazı bitkilerin uçucu yağlarından sadece yüzeysel olarak bahsetmişlerdir ve
bahsettikleri uçucu yağlar arasında neft, ardıç ağacı, biberiye, lavanta, karanfil,
hindistan cevizi, anason ve tarçın bulunmaktadır. 17. yüzyılda Fransız hekim Du
Chesne, uçucu yağların nasıl hazırlanması gerektiğini biliyor ve drog olarak 15 -20
farklı yağ kullanıyordu [35]. 18. yüzyılın sonlarına doğru Avustralya kolonilerinde
çay ağacı yağının tıbbi amaç için kullanıldığı kaydedilmiş olmasına rağmen
Avustralya yerlileri tarafından daha önceden de benzer amaçlar için bu yağ
kullanılıyordu [38].
Uçucu yağların bakterisidal özellikleri, ilk kez deneysel olarak 1881’ de Dela
Croix tarafından belirlenmiştir [39]. Bununla beraber 19. ve 20. yüzyıllarda uçucu
yağların tıp alanındaki kullanımında giderek artış gözlemlenmiştir [35].
Günümüzde yaklaşık olarak 3000 çeşit uçucu yağ bilinmektedir ve bunlardan
300 tanesi ticari öneme sahiptir [40]. Avrupa’da uçucu yağlar, büyük oranda
besinlerde, parfümeride ve ilaç sanayinde kullanılmaktadır [40, 41, 42]. Uçucu
yağların aromaterapi içeriğinde % 2 oranında yer aldığı iyi bilinmektedir [40].
Ayrıca; uçucu yağların kimyasal kompozisyonunu oluşturan bileşenlerin her biri
besinlerin tatlandırılmasında kullanılmakta ve bitki materyalinden elde
edilebilmelerinin yanı sıra sentetik olarak da doğal yapılarına uygun olarak
laboratuvarlarda sentezlenmektedirler [43].
Uçucu yağlar ve onların bileşenlerinin antibakteriyel özelliklerinden; diş kökü
kanal tedavisinde dolgu maddesi, antiseptik, dişi ve yavru domuzların beslenmesinde
besin desteği gibi çeşitli ticari ürünlerde yararlanılmıştır [41, 44, 45, 46, 47]. Bazı
bitkisel uçucu yağlar ise gıda sanayinde koruyucu madde olarak kullanılmaktadır.
Örneğin “DMC Base Natural”, İspanya’nın Granada-Alhendin bölgesinde DOMCA
S.A. tarafından üretilen; % 50 ’si biberiye, adaçayı ve turunçgillerin uçucu yağından,
% 50 ’side gliserolden oluşan ve besin bozulmasını önleyen koruyucu bir üründür
[48]. Amerika’da da Bavaria Corp. Apopka, FL. tarafından bitki ekstraklarını
karıştırarak üretilen “Protecta One” ve “Protecta Two” genel olarak güvenli besin
katkı maddesi olarak sınıflandırılmaktadırlar. Bu ürünlerin bileşimleri ise ticari
kaygılardan dolayı firmalar tarafından açıklanmamaktadır. Muhtemelen bu
5