TC BALIKES R ÜN VERS TES FEN BL MLER ENST TÜSÜ B YOLOJ ...
TC BALIKES R ÜN VERS TES FEN BL MLER ENST TÜSÜ B YOLOJ ...
TC BALIKES R ÜN VERS TES FEN BL MLER ENST TÜSÜ B YOLOJ ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
esinlerde, içeceklerde ve şekerlemelerde lezzet verici olarak bunun yanında<br />
antimikrobiyal özelliklerinden dolayı gıdalarda koruyucu madde olarak<br />
kullanılmaktadır. Parfümeri sanayisinde ise sabun ve losyonlarda koku olarak<br />
yararlanılmaktadır. Thymus uçucu yağlarının antioksidant özelliklerinden dolayı<br />
beslenmede destekleyici olarak da kullanılmaktadır. Ayrıca Thymus uçucu yağları<br />
antiseptik, antibakteriyel, antifungal, antispazmodik, antitussif, ekspektoran,<br />
analjezik özelliklerinden dolayı tıp ve farmakoloji alanlarında da kullanılmaktadır<br />
[18, 60, 76, 77, 78].<br />
Thymus cinsine ait türler ülkemizde kekik ya da taş kekik olarak bilinir [79,<br />
80]. Halk arasında daha çok yemeklere aroma kazandırmak için kullanılmalarının<br />
dışında; şeker hastalığı tedavisinde, kan dolaşımının düzenlenmesinde, safra artırıcı,<br />
kurt düşürücü, soğuk algınlığı giderici, astım da nefes darlığı giderici ve iştah açıcı<br />
olarak halk ilacı şeklinde kullanılmaktadır [2, 81, 82, 83].<br />
Dünya genelinde Thymus cinsinin 162 taksonunun uçucu yağları analiz<br />
edilmiştir. Bu çalışmalar sonunda Thymus türlerinin uçucu yağlarında 360 farklı<br />
bileşen saptanmıştır. Bu bileşenlerin % 75 ’i terpenlerdir. Terpenlerin ise % 43 ’ü<br />
monoterpenler, % 32 ’si seskiterpenlerdir. Terpenoidlerin dışındaki bileşenlerin<br />
oranı düşüktür. GC, GC/MS gibi analitik teknikler geliştikçe kimyasal analizler<br />
kolaylaşmış ve bugün kimyasal maddelerin bileşimi % 95 oranında<br />
tanımlanabilmektedir [84].<br />
Yapılan analizler sonucunda Thymus’larda yaklaşık 270 terpen olduğu<br />
saptanmakla birlikte bunlardan bir ya da birkaçının baskın olduğu rapor edilmiştir.<br />
Özellikle timol, karvakrol, linalool, p-simen, geraniol, borneol en önemli<br />
terpenlerdir. Bitkiler aleminde monoterpenoid fenollerin en önemli kaynağı ise<br />
Thymus türleridir [85].<br />
Son yıllarda Thymus uçucu yağlarının kimyasal kompozisyonu ve/veya<br />
biyolojik özellikleri hakkında bir çok çalışma yapılmıştır. Başer ve arkadaşları<br />
(2002) Thymus migricus Klokov et Des.-Shost ve Thymus fedtschenkoi var. handelii<br />
(Ronniger) Jalas. türlerine ait bitki örneklerinin hidrodistilasyon ile uçucu yağlarını<br />
8
Change language