TC BALIKES R ÜN VERS TES FEN BL MLER ENST TÜSÜ B YOLOJ ...

1.2 Uçucu Yağların Sınıflandırılması
1.2.1 Kimyasal Bileşimlerine Göre
Uçucu yağların kompozisyonunu oluşturan kimyasal maddeleri, terpenik
maddeler, aromatik maddeler, düz zincirli hidrokarbonlar ile azot ve kükürt taşıyan
bileşikler diye dört grup altında toplayabiliriz.
Günümüzde uçucu yağların yapısında 2000 ’den fazla kimyasal bileşiğin
bulunduğu gösterilmiş olup, bunların % 90 ’ı terpenik maddelerden oluşmuştur.
Yapılarında bugün 150 ’den fazla monoterpen, 1000 kadar seskiterpen ile diterpenler
bulunmuştur. Bunların yanında alkoller (benzil alkol, sinnamik alkol, sitronellol),
organik asitler (asetik asit, benzoik asit, sinnamik asit), fenoller (karvakrol, kativol,
timol), ketonler (kafur, karvon, pulegon), aldehitler (benzaldehit, sinnamik aldehit,
sitral), esterler (benzil benzoat, bornil asetat, granil asetat), fenol esterleri (anetol,
öjenol, safrol), ve diğer bileşikler (sülfür, nitrojen, kumarin) bulunmaktadır. Uçucu
yağların kendisine has kokusu ve tadı, terpenlerin oksitlenmesi ile oluşan oksijenli
türevlerden ileri gelir [10, 11, 72, 93].
1.2.2 Aromatik Özelliklerine Göre
Uçucu yağlar koku ve tat özelliklerine göre de sınıflandırılabilirler. Buna
göre uçucu yağlar; “aromatika” (çok kokulu ve tadı iyi olanlar), “aromatika-aroma”
(kokulu ve acı tadı olanlar), “aromatika-acria” (kokulu ve tadı keskin olanlar) diye
üçe ayrılır [72].
1.2.3. Farmakolojik ve Terapik Etkilerine Göre
Uçucu yağlar farmaside farmakolojik ve terapik etkilerine göre de
gruplandırılır. Uçucu yağların nervinatik (sinir yatıştırıcı), rubefiyen (deriyi
kızartan), irritan (uyarıcı), ekspektoran (balgam söktürücü), antitussif (öksürüğü
15