Füsun Sayek TTB Raporları 2008: SaÄlık Emek-Gücü
Füsun Sayek TTB Raporları 2008: SaÄlık Emek-Gücü
Füsun Sayek TTB Raporları 2008: SaÄlık Emek-Gücü
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Tablo 1.<br />
Seçilmiş sekiz değişkenin spearman korelasyon matriksi<br />
Tablo 2.<br />
Yüzbin kişi başına hekim sayısı Türkiye’den daha az olan bazı ülkelerde toplumsal sağlık<br />
göstergelerinin durumu<br />
ilgili herhangi bir durum saptaması<br />
dolayısıyla herhangi bir önerilerinin<br />
bulunmadığını yineleyelim. Görünen<br />
o ki, en önemsedikleri saptamaları<br />
sayıların az olduğu. Çözüm önerileri<br />
de kontenjan artırmak, okul açmak.<br />
Saptadıkları sorun(lar) da, sorunun<br />
nedenleri de, çözüm önerileri de bilimsel<br />
dayanaktan yoksun. Bütünüyle<br />
“siyasi ve ideolojik”. Hedefleri, sermaye<br />
sınıfının gereksinimi çerçevesinde<br />
belirlenmiş olan DB’nin önerileri<br />
doğrultusunda, sağlık emek-gücü<br />
arzını-işsiz sağlık emekçileri- artırarak,<br />
sağlık hizmetleri maliyetinde<br />
emek-gücünün payını ne pahasına<br />
olursa olsun düşürmek. Bu hedeflerin<br />
yaşama geçirilmesiyle 1995 yılı itibariyle<br />
Avrupa’da yaklaşık 100.000 hekim<br />
işsizdi. İtalya’da tıp fakültelerinin<br />
sayısını artıran politikalar sonucunda,<br />
1995 yılında hekimlerin %18’inin işsiz<br />
oldukları bildirilirken, Almanya’da,<br />
1999-2000 yıllarında uzman hekimler<br />
arasında işsizlik %16, pratisyen hekimler<br />
arasında da %6 civarında seyretmiştir.<br />
Sözü edilen eğilimin sürmesi<br />
pahasına tıp fakültelerinin açılışı teşvik<br />
edilmekte, fakülte sayılarının %20<br />
civarında artırılması hedeflenmektedir.<br />
Yukarıdaki savımızı (emek-gücü arzını<br />
artırmak) nesnel kanıtlarıyla ortaya<br />
koyabilmek amacıyla bir dizi çalışma<br />
yürüttük. İlk aşamada ülkelerdeki hekim<br />
sayıları ile birlikte değişim gösteren<br />
sağlık ve sosyal göstergelerin neler<br />
olduğunu ortaya koymak istedik.<br />
Aşağıdaki tabloda da gösterildiği gibi,<br />
ülkelerin sahip oldukları hekim sayıları<br />
ile bilinen ve tarafımızdan geliştirilen<br />
bileşik indekslerin birlikte değişimleri<br />
Spearman Korelasyon Matriksi ile<br />
incelenmiştir. Buna göre, ülkelerdeki<br />
100.000 kişiye düşen hekim sayıları<br />
ile insani gelişim endeksi (İGE)<br />
arasında pozitif yönde korelasyon<br />
olduğu saptanmıştır. Bu durum İGE’si<br />
yüksek olan ülkelerde hekim sayısı da<br />
yüksek, İGE’si düşük olan ülkelerde<br />
hekim sayılarının da düşük olduğunu<br />
gösterir. Bununla birlikte, sözü edilen<br />
birlikte değişim İGE ile hekim sayısı<br />
arasında herhangi bir nedensel ilişkiyi<br />
göstermemektedir. Diğer bir deyişle,<br />
İGE yüksekliği hekim sayısı yüksekliğinin<br />
ya da hekim sayısı yüksekliği İGE<br />
yüksekliğinin nedeni değildir.<br />
Bu verilerden hareketle korelasyona<br />
giren ülkeleri İGE ve 100.000 kişi başına<br />
hekim sayılarına göre hazırlanan<br />
grafikte izleyecek olursak daire içinde<br />
gösterilen ülkelerin büyük çoğunluğu,<br />
ABD ve Japonya’nın yanı sıra,<br />
Batı Avrupa ülkeleridir ve İGE<br />
sıralamasında yüksek, fakat kişi<br />
başına hekim sıralamasında<br />
İGE’ye göre daha alt sıralarda<br />
olan ülkelerdir.<br />
100.000 kişiye düşen hekim sayısı<br />
Türkiye’den az olmasına karşın, top-<br />
SAĞLIK-EMEK GÜCÜ: SAYILAR VE GERÇEKLER<br />
21