Füsun Sayek TTB Raporları 2008: SaÄlık Emek-Gücü
Füsun Sayek TTB Raporları 2008: SaÄlık Emek-Gücü
Füsun Sayek TTB Raporları 2008: SaÄlık Emek-Gücü
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
kullanılmıştır. 2004 yılına kadar gerek<br />
sözleşmeli gerekse memur statüsünde<br />
çalıştırılsın, aynı hizmet süresine, aynı<br />
eğitime sahip olan ve benzer bölgelerde<br />
görev yapan hekimlerin aynı ücreti<br />
aldığı görülmektedir. Ancak 2004<br />
yılından itibaren ücretlendirme biçimlerinde<br />
ciddi değişiklikler yapılmıştır.<br />
Bunlardan ilki döner sermaye gelirlerinden<br />
performansa dayalı ek ödeme<br />
yapılması sistemidir. Bu sistemde ek<br />
ödeme için kabul edilen performans<br />
ölçütleri ile hekimlerin yaptıkları iş<br />
aynı olsa bile çalıştıkları kurumlara<br />
göre, aynı kurumda çalışan hekimler<br />
yönünden ise uzmanlık dallarına göre<br />
farklı ek ödeme miktarları ödenmeye<br />
başlanmıştır. Başından itibaren döner<br />
sermaye gelirlerinden yapılan ek<br />
ödemeler emekliliğe esas ücret içinde<br />
yer almamakla birlikte, ek ödeme<br />
oranlarının arttırılması nedeniyle<br />
ücretlerdeki ve emekli aylıklarındaki<br />
düşüklük daha çarpıcı bir biçimde<br />
ortaya çıkmıştır. Öte yandan ek ödeme<br />
oranlarında yöneticilere verilen<br />
takdir yetkisi ve hastane alacaklarının<br />
geri ödeme kurumlarından tahsili ile<br />
ilgili politik tasarruflar sonucu, ek ödemeye<br />
dayalı ücretlendirme biçimi mali<br />
haklar konusunda güvenliği ortadan<br />
kaldırmaktadır.<br />
Bugüne kadar uygulana gelen ücret<br />
ödeme biçimlerinden ciddi bir şekilde<br />
ayrılan diğer düzenleme ise, Kasım<br />
2004 tarihinde kabul edilen 5258<br />
sayılı Aile Hekimliği Pilot Uygulaması<br />
Hakkında Kanun ile getirilmiştir. Bu<br />
Kanun ile, aile hekimliği uzmanlık<br />
eğitimi almış olup olmadıkları, çalıştığı<br />
bölgenin sosyo-ekonomik gelişmişlik<br />
düzeyi, aile sağlığı merkezi giderleri,<br />
tetkik ve sarf malzemesi giderleri, kayıtlı<br />
kişi sayısı ve bunların risk grupları,<br />
gezici sağlık hizmetleri ile aile hekimi<br />
tarafından karşılanmayan gider unsurları<br />
gibi kriterler esas alınarak belirlenecek<br />
ücretten, Sağlık Bakanlığı’nca<br />
belirlenen standartlara göre, koruyucu<br />
hekimlik hizmetlerinin eksik uygulaması<br />
veya hasta sevk oranlarının<br />
yüksek olması halinde brüt ücretin<br />
% 20’sine kadar indirim yapılması<br />
düzenlenmiştir. Hekimlerin her dönem<br />
sahip oldukları ücretli yıllık izin,<br />
ücretli doğum izni vb. sosyal haklar da<br />
önemli ölçüde ortadan kaldırılmıştır.<br />
2004 ve sonrasında yapılan düzenlemelerde,<br />
eşit işe eşit ücret ödenmesi<br />
ilkesini ihlal edecek belirlemelerin<br />
benimsendiği görülmektedir.<br />
Son beş, onbeş yıla kadar, diğer devlet<br />
memurlarından hem özlük hakları<br />
hem de maaşlarıyla ayrı tutulan<br />
hekimler önce bu durumlarında bir<br />
duraklama ardından da bütün diğer<br />
çalışanlarla birlikte kayıplar yaşamaya<br />
başladılar. Artık kamuda istihdam<br />
daraldı, sözleşmeli ve taşeron çalışma<br />
dayatılırken özel sektörde işçi statüsünde<br />
çalışma öne çıkartılıyor. Çalışma<br />
süreleri uzarken, ücretler maaşlar<br />
olarak azalıyor. Sağlık hizmetlerinin<br />
maliyetinde önemli bir unsur olan<br />
maaş-ücretlerden tasarrufa gitmeyi<br />
kısaca hekimlere yönelik olarak da<br />
sömürü oranını artırıcı yasal düzenlemeler<br />
gerçekleştirildi. Yenileri de<br />
sırada bekliyor.<br />
50 FÜSUN SAYEK <strong>TTB</strong> RAPORLARI-<strong>2008</strong>