23. araştırma sonuçları toplantısı 1. cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Beyflehir’de inceledi¤imiz yerleflmelerden birisi önceki y›llarda da araflt›rd›¤›m›z
ve Eflatun P›nar An›t› yak›nlar›nda yer alan Bayat Höyük’tür.
Bu çal›flmalardan sonra araflt›rmalar›m›z› Beyflehir’in güney kesimlerine do¤ru
yo¤unlaflt›rd›k. Burada önce Tafll›p›nar Köyü (Zekeriya) çevresi araflt›r›ld›. Buradaki
Dioskur’lara ait kabartmalarla ilgili çal›flmalar yap›ld›.
Bu kesimde yapmay› planlad›¤›m›z çal›flmalardan birisi de bölge yollar› ve bunlar›n
Akdeniz ba¤lant›lar› ile ilgili problemleri ortaya koyabilmekti. Bu amaçla Gölcük
Da¤› kesiminde Döfleme mevkiinde bulunan tarihî yol güzergâh› üzerindeki yol incelendi
(Resim: 5). Bu yolla ilgili gerekli plan ve çizimler yap›larak yolun bu kesiminde yer
alan güzergâh, bafllang›c›ndan Antalya s›n›r›na kadar araflt›r›ld›.
Bu bölge Antik Ça¤’da Homonadeis ve Katanneler’le s›n›r› oluflturan bir bölgedir
3 . Bu kesimde yer alan Side’de, Antik Ça¤’da yo¤un bir köle ticareti yap›lmaktayd›.
Bu köleler daha ziyade Küçük Asya ve komflu bölgelerden getirilmekteydi. Bize göre
çal›flt›¤›m›z bu yol, araç ve hayvan yolu olmaktan ziyade yaya yolu olarak kullan›lm›flt›r.
Bu yolun ortalama 3.5-4 m. genifllikte, 15 km.lik uzunlukta olmas›, çok iyi bir mimarî
göstermesi ve büyük blok tafllarla infla edilmesi sistemli ve büyük amaçl› olarak kullan›ld›¤›n›
göstermektedir. Biz, Antik Ça¤’da Kilikia-Pamphylia-Lykia bölgelerinin k›y›
ulafl›m›n›n güçlüklerini bilmekteyiz. Bu durum da daha çok da¤lar›n afl›labilecek yerlerindeki
geçitlerle Anadolu’nun iç kesimlerine ve Asya-Avrupa gibi k›talara ulafl›lmas›n›
sa¤lam›flt›r 4 . Sözünü etti¤imiz bu yol da bu amaçla Side gibi büyük bir pazar›n Asya içlerine
uzanan en önemli ba¤lant› noktalar›ndan birisi idi. Toroslar’›n kuzey zirvesinde
uzanan bu yolun buradan Köprüçay (Eurymedon) Vadisi’ne ve buradan da Side’ye
uzand›¤›n› düflünmekteyiz. Nitekim Büyük Gölcük Yaylas›’n› aflan ve Döfleme Beli olarak
adland›r›lan 1600 m. yüksekli¤indeki bu geçit, Köprüsuyu Vadisi’ne (Eurymedon)
uzanan antik yolla devam etmektedir 5 .
Bütün bunlar, bu yolun köle ticareti gibi kapsaml› ticaret faaliyetleri için kullan›-
lan bir güzergâh olabilece¤ini düflündürmektedir. Bu yolun kaynaklarda sözü edilen
Neapolis Misthia-Erymna-Seleukeia ve Side ba¤lant›s› ile iliflkisi oldu¤u düflünülebilir 6 .
Derebucak’›n güneyinde ve Döfleme mevkiinin kuzeyinde yer alan ve Ali Kesi¤i olarak
bilinen ve tafl kesi¤inden oluflan geçit bu yolun geçifl noktalar›ndand›r. Bu yol güzergâh›
ve yolun konumu ile ilgili olarak önümüzdeki y›l daha ayr›nt›l› bir çal›flma yapmay›
planlamaktay›z.
Döfleme mevkiindeki çal›flmalardan sonra bu bölgede Çukurören mevkiinde yer
alan yerleflme araflt›r›ld›. Buras›, P›narbafl› Kasabas›’n›n 1 km. güneydo¤usunda, E¤rida¤
Tepesi’nin 1 km. kuzeybat›s›nda yer al›r. Bu yerleflmenin yamac›nda mimarî temellere
ait izler görülebilmektedir. Burada Roma Dönemine tarihlenen çanak çömlek
parçalar›na rastlanm›flt›r.
Beyflehir Gölü çevresinde yapt›¤›m›z araflt›rmalar› gölün güneydo¤u k›y›lar›nda
devam ettirdik. Bu çal›flmalar s›ras›nda Kuflluca Köyü’nün 1 km. bat›s›nda yer alan ve
önceki y›llarda Konya Arkeoloji Müzesi’ne bir grup çanak çömle¤in gitti¤i Kuflluca Höyü¤ü
inceledik. Höyük burada yak›n zamanda yap›lan iskeleden dolay› ikiye bölünmüfltür.
Zaman içinde Beyflehir Gölü’nün yükselip alçalmas›ndan dolay› Kuflluca’da önem-
3 Strabon, Geographika, XII.7.2.
4 Saraço¤lu 1989, 299, harita 3.
5 Saraço¤lu 1989, 299, harita 3.
6 Strabon, Geographika, XIV.3.2. Ayr›ca bkz. Özsait 1980, 53; Miller 1929, 731.
7 Lloyd-Mellaart 1962, 118, Fig. P. 14/ 17, EB 1 pottery, Level XIX; 144, Fig. P. 23/ 20, EB 2 pottery, Level XVI; 154,
Fig. P. 28/ 7, EB 2 pottery, Level XV; 158, Fig. P. 30/ 14, EB 2 pottery, Level XV; 174, Fig. P. 38/ 4, EB 2 pottery,
Level XIV; 186, Fig. P. 44/ 7, EB 2 pottery, Level XIII; 208, Fig. P. 50/ 37, EB 3a pottery, Level X; 202, Fig. P. 47/ 18,
EB 3a pottery, Level XII-XI; 202, Fig. P. 47/ 16, EB 3a pottery, Levels XII-XI; 202, Fig. P. 47/ 18, EB 3a pottery, Levels
XII-XI; 202, Fig. P. 47/ 22, EB 3a pottery, Levels XII-XI; 202, Fig. P. 47/ 55, EB 3a pottery, Levels XII-XI; 202, Fig. P.
47/ 56. EB 3a pottery, Levels XVII and XI; Fig. P. 47/22, EB 3a pottery, Level XII and XI; 234, Fig. P. 63/ 37, EB 3a
pottery, Level VI; 236, Fig. P. 64/ 17, EB 3b pottery, Level VI a; Goldman 1956, II, Plates, EB 2, Fig. 347/ Z, AB, AF;
Koçak 2004, 59 vd., Çizim 10.
96