23. araÅtırma sonuçları toplantısı 1. cilt - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
23. araÅtırma sonuçları toplantısı 1. cilt - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
23. araÅtırma sonuçları toplantısı 1. cilt - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
dolmenlerin güneyinde bu iki dolmenden götürülmüfl olabilece¤i gibi, baflka bir dolmene<br />
de ait olmas› muhtemel kal›nt›lar yer almaktad›r.<br />
Do¤anköy, Kapakl› Kaya mevkiinde yer alan dolmen iki bölmeli tipte, ana bölme<br />
<strong>ve</strong> dromostan ibaret bir örnek olup dromos güneye bakmaktad›r. Bu dolmen de özgün<br />
bir düzenlemeyle genifl bir yüksek platform üzerinde yer almaktad›r. Dolmenin özellikle<br />
ard›ndaki alana hâkim konumdaki Do¤anköy Çökesi ile ilginç bir uyuflum gösterdi¤i<br />
görülmektedir. Dolmenin ana bölmesi uzun <strong>ve</strong> genifl olup kullan›lan kayalar da hayli büyüktür.<br />
Dolmen genifl bir aç›yla güney ufkuna odakl›d›r <strong>ve</strong> bölgenin tüm tepe <strong>ve</strong> yükseltileriyle<br />
uyumlu bir konumdad›r. Etraf›ndaki alan›n, mezarl›k olarak kullan›lm›fl oldu-<br />
¤unu gösteren tafllar mevcuttur.<br />
Halk anlat›lar›nda Muhittinbaba Tepes’iyle yak›n bir iliflkisi oldu¤u anlat›lan Do-<br />
¤anköy Çökesi de gösteriflli kayal›k bir tepe olup çevresindeki alanlar da seramik <strong>ve</strong>rilerinin<br />
bulundu¤unun teflhisi ilgi çekicidir. Bölge için önemi anlafl›lan Do¤anköy Çökesi’nin<br />
kuzeyine gelen alanda, Do¤anköy-Çayp›nar yolu olarak bilinen alanda <strong>ve</strong> Do-<br />
¤anköy-Demirköy yolunun güneydo¤usundaki alan içinde birisi oldukça tahrip edilmifl<br />
olmas›na ra¤men niteli¤i anlafl›labilen, di¤eriyse tamamen tahrip edilmifl iki dolmen bulunmaktad›r.<br />
Bir düzlükte yer alan <strong>ve</strong> niteli¤i teflhis edilebilen örnek, Do¤anköy’deki daha<br />
önce bahsedilene göre çok daha ufak boyutlarda olmas›na ra¤men, ayn› teflkilatla<br />
iki bölmeli bir dolmen olarak teflhis edilmektedir. Örtü tafl› <strong>ve</strong> yan tafllar devrilmifltir.<br />
Yön güney-güneybat›d›r. Do¤anköy, fieytankayalar› mevkii de, tahrip edilmifl bir baflka<br />
dolmenin izlerini sergilemektedir.<br />
Lalapafla meras›nda, Kazankayalar karfl›s›nda, Lalapafla Deresi’ne göre teflkilatland›r›lm›fl<br />
alanlardan üst taraçalarda yer alan dolmen üç bölmeli tiptedir. Çevresinde<br />
podyum <strong>ve</strong> üstünü örttü¤ü anlafl›lan tümülüs dolgusunun izleri görülen dolmenin güneybat›s›nda<br />
yer alan flist tipi dört taraf› levha tafllardan oluflturulmufl <strong>ve</strong> üstünün de<br />
muhtemelen bir baflka levha taflla örtülmüfl oldu¤u anlafl›lan dikdörtgen biçimi küçük<br />
bir çukurla belirginleflen bir oluflum bulunan üç bölmeli fakat esas›nda farkl› bir tip sergiledi¤i<br />
görülen ilginç bir örne¤i teflhis edilmifltir.<br />
Bu alan›n dereye do¤ru alt k›sm›nda yer alan Tahira¤a Çal›l›¤› mevkii, Lalapafla<br />
<strong>ve</strong> çevresinin en büyük <strong>ve</strong> görkemli dolmenlerinden birini içine alan <strong>ve</strong> çal›l›klar içinde<br />
ulafl›lmas› güç bir yer oluflturmaktad›r. Bu alan tamamen kuzeyindeki Kazankaya <strong>ve</strong> di-<br />
¤er kayal›k alanlara <strong>ve</strong> Lalapafla Deresi ile gerisindeki yükseltilere göre teflkilatland›r›lm›flt›r.<br />
Bu büyük boyutlu <strong>ve</strong> görkemli dolmen üç bölmeli tip de olup dromosun a¤z›n›n<br />
hemen bat›s›nda yine flist tipi bir çukur oluflumu göstermektedir. Bu çukuru örttü¤ü anlafl›lan<br />
levha biçimi kaya kapak da hemen burada bulunmaktad›r. Dolmen <strong>ve</strong> çevresinde<br />
yap›lan çal›flmalar, jeomantik prensiplerin <strong>ve</strong> astronomik gözlemlerin dolmenin yap›lmas›<br />
s›ras›nda ne derece dikkatle ele al›nd›¤›n› gösteren <strong>ve</strong>riler ortaya koymufl bulunmaktad›r.<br />
Bu özellikler itibariyle bu dolmen <strong>ve</strong> çal›flmas› hayli zor olan genifl bir çal›l›klarla<br />
örtülü çevre alan›, gerçekten önem tafl›makta olan ilginç bir alan olarak dikkat<br />
çekmektedir. Bu dolmen çevresinde yer alan <strong>ve</strong> Lalapafla Deresi’nin do¤u yamaçlar›n›<br />
da kapsayarak genifl bir alana yay›ld›¤› fark edilen bir sahan›n da di¤er örnekler gibi<br />
mezarl›k alan› olarak kullan›ld›¤› <strong>ve</strong> ilginç flist mezarlar›n bulundu¤u görülmüflse de,<br />
bölgede gözlemlenen yeni kaz›lm›fl defineci çukurlar›nda insan kal›nt›lar›na rastlanmamas›<br />
ilgi çekicidir. Bu durum, bu flist mezarlar›n boyut <strong>ve</strong> flekilleri itibariyle kremasyon<br />
tipi gömülerle de ilintili olabilece¤i ihtimalini de akla getirmektedir. Bu noktada, flist tipi<br />
gömüler ile an›tsal mezar tafllar›na sahip mezarl›klar› oluflturanlar›n – zaman zaman<br />
kulland›klar› gömü alanlar› kar›flmas›na ra¤men - farkl› süreçleri <strong>ve</strong> kimlikleri temsil etti¤i<br />
de fark edilmektedir. Bu örnekte rastlanan mezarl›k <strong>ve</strong> Dolmen iliflkisi di¤er bir çok<br />
örnekte rastlanan benzerleriyle ilginç bir aç›l›m yapmakta olup Bulgaristan <strong>ve</strong> Yunanistan’daki<br />
benzer durumlar ile de bir paralellik sergilemektedir 3 . Bu dolmen <strong>ve</strong> çevresindeki<br />
alanda da güney ufku özenle dikkate al›nm›fl olup dolmenin dromosu güney-güneybat›<br />
yönüne bakmaktad›r. fiist tipi gömülerin de esas›nda üzerlerinde tafl dolgulu<br />
küçük tümülüsler oldu¤u <strong>ve</strong> yön olarak da kuzeybat›-güneydo¤u yönüne göre yerlefltirildikleri<br />
de anlafl›lmaktad›r.<br />
Lalapafla meras›n›n kuzey ucunda <strong>ve</strong> Hac›daniflment <strong>ve</strong> Muhittinbaba Tepesi’ni<br />
çok iyi gören yüksek <strong>ve</strong> hâkim konumda bulunan bir baflka dolmen de Do¤anköy, Ka-<br />
3 Triandafyllos D. 1973.<br />
287
Change language