23. araştırma sonuçları toplantısı 1. cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

ana yükseltiler ve co¤rafî yap›daki ufak sarkmalara ra¤men S›rahöyükler’in kuzey-güney
eksenine afla¤› yukar› uygun bir durum sergilemektedir.
Bu noktada Sar›daniflment Mezarl›¤› çevresindeki tümülüsler üzerinde yer alan
ve menhir olarak adland›r›lan tipte büyük tafl bloklar›ndan oluflmufl mezar tafllar›na sahip
mezarl›klar›n yer alm›fl olmas›, esas›nda bu tip tafllar›n megalitik olarak adland›r›-
lan an›tlar ve tümülüslerin yap›m sürecinden sonralara, daha çok Ortaça¤ ve daha
sonraki süreçlere ait olabileceklerini kan›tlar gibidir.
Ömeroba Köyü’ne giden yolun bat› taraf›nda genifl bir düzlük içinde çal›lar aras›nda
kalm›fl dolmenin, di¤er bir çok örnek gibi çal›lar içinde bulundu¤u görülmüfltür.
Sadece güney ve kuzey tafl›y›c› tafllar› üstündeki örtü tafl› ve ön taraftaki dromos yan
tafllar› duran dolmen çevresi ile tam bir uyum içinde yap›ld›¤›n› göstermifltir. Dromos
aç›kl›¤› güney yönüne odakl›d›r. Muhittinbaba Tepesi’nin tam ard›nda yer almaktad›r.
Ömeroba’da dikkat çeken bir özellik gösteren O¤lak Kayalar› mevkii, “Kral Koltuklar›”
ilginç do¤al oluflumlar› kadar, kuzey, kuzeydo¤u tarafta yer alan ilginç bir kaya
oluflumu ile de dikkat çekmifltir. Kayal›¤›n, çevredeki tepeler ve yükseltiler ile ilginç bir
uyumu oldu¤u görülmüfltür. Bu bölgede ayr›ca tepeler ve yükseltilerin kutsanmas› gelene¤inin
hâlen yaflayan ve yak›n zamanlara kadar yaflam›fl olan baz› kültistik izlerinin
de varl›¤› teflhis edilmifltir.
Ömeroba yak›nlar›nda köyün do¤u, kuzeydo¤u taraf›nda yer alan Kamber mevkiindeki
dolmen, üç bölmeli tipte olup öndeki dromos ard›nda yer alan iki bölüme sahiptir.
Dolmenin üstünü tamamen örttü¤ü anlafl›lan tafl dolgulu tümülüs örtüsünün izleri,
hâlâ dolmen çevresinde gözlenmektedir. Dromos güneye do¤ru bakmakta olup Sülo¤lu
‹lçesi s›n›rlar›nda kalan Kovankayalar’a odaklanm›fl bulunmaktad›r.
Ömeroba yak›nlar›nda yer alan bir di¤er dolmen Kamber mevkii yolunun do¤u
taraf›nda yer almaktad›r. Yine üç bölmeli tiptedir. Ana bölüm ayakta olup ön k›s›m ortadan
kald›r›lm›fl ve dromosun da bir bölümü yerinde kalm›flt›r. Bu dolmen “Kral Koltuklar›”n›
görmektedir. Dromos aç›kl›¤› güney, güneydo¤u yönündedir. Çevresinde bir
mezarl›k oldu¤u anlafl›lmaktad›r.
Hac›daniflment Vaysal yolunun Vaysal istikametinde, sa¤ taraftaki bir meflelik
içinde, biri iyice tahrip olmufl, di¤eri oldukça iyi durumda iki dolmen bulunmaktad›r. Dolmen
yine güney istikametine aç›lmakta olup mevcut kal›nt›lardan üç bölmeli oldu¤u
anlafl›lmaktad›r. Ana bölme di¤erlerinden biraz farkl› olup yan duvarlar› iki parçal› kaya
bloklar›ndan yap›lm›flt›r.
Hac›daniflment-Lalapafla yolu do¤u taraf›nda, yoldan rahatl›kla görülebilen ve
genifl bir düzlük içinde yer alan dolmen de güneye dönük olarak yap›lm›flt›r. Örtü tafl›
ortadan kald›r›lm›fl olan dolmenin içi tafllarla doldurulmufltur. Üç bölmeli oldu¤u fark
edilmektedir. Bu dolmenin bulundu¤u mevkiden daha güneyde ve yol kenar›nda do¤u
tarafta bir mezarl›k alan› bulunmakta olup burada abidevi iki bafl ucu ve ayak ucu tafl›
yer almaktad›r; bu tafllar do¤u-bat› yönünde dikilmifltir.
Lalapafla arkas›nda yer alan kayal›k alanda bulunan ve Lalapafla 1. Dolmeni
olarak bilinen ve genellikle en çok ziyaret edilen ve tan›nan örneklerden olan dolmen
genifl bir kayal›k alan içinde, kayal›klara göre teflkilatland›r›lm›fl bir örnektir. Ana bölmenin
yan tafllar› yanlara devrilmifl olan dolmenin ana bölme ve dromostan müteflekkil
iki bölmeli oldu¤u görülmektedir. Etraf›nda, dolmenin oturdu¤u podyum düzenlemesi
alg›lanmakta olup dolmeni örten tümülüsün izleri görülmektedir. ‹stikamet hafif bir
sapmayla güney-güneybat› yönündedir.
Büyünlü Köyü, Kapakl› Tafl (veya Kaya) mevkii ilginç bir dolmen oluflumu göstermekte
olup biri daha büyük, di¤eri daha küçük iki dolmen bitiflik olarak yer almaktad›r.
Bu dolmenlerden bat›daki küçük, do¤udaki büyüktür. Do¤udakinin dromosu daha
uzun olup örtü tafl› devrilmifl durumdad›r. Bu dolmenin dromos bat› duvar› da devriktir.
Bat›dakinin dromosu tamamen devrilmifl vaziyettedir. Bu dromos bölümü önündeki tarla
içinde, baz› Erken Demir Ça¤› siyah kerami¤i ile, küçük bir Trak kült kab› veya ritualistik
urne parças›na rastlanm›flt›. Siyah seramiklerden biri üzerinde “s” biçimi kaz›ma
desenler yer almaktad›r. Ayr›ca seramikler aras›nda bir tane t›rnak bask›l› örnek de
bulunmaktad›r. Bu dolmenlerin yer ald›¤› alan çok ilgi çekici olup dolmenler ve jeomantik
prensipler ile astronomik kurgulaman›n geçerlili¤ini aç›kça göstermektedir. Alan›n
hemen gerisinde kuzey tarafta bir yükselti yer al›rken, dolmenlerin dromoslar› tam olarak
güney-güneybat› yönüne ve çok net olarak görülen güney ufkuna bakmaktad›r. Bu
286