You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Sa¤l›k<br />
Yaln›zl›¤›n Bireysel ve<br />
Toplumsal Boyutlar›<br />
Dan›flman›m›z ve Yazar›m›z Dr. Gülsemin Gülo¤lu,<br />
Vehbi Koç Vakf› Amerikan Hastanesi’nden Psikiyatri Uzman›<br />
Doç. Dr. Sibel Mercan ile “yaln›zl›k” kavram›n› konufltu.<br />
Yaln›zl›k son zamanlarda çok konufluluyor,<br />
günümüzde daha m› yayg›n?<br />
Yaln›zl›k müzik, görsel sanatlar ve edebiyat›n temel konular›ndan<br />
birisidir. Yaln›zl›¤›n anlat›ld›¤› resimler, fliirler,<br />
romanlar bilimsel araflt›rmalardan çok daha eskilere kadar<br />
uzanmaktad›r. Buna karfl›n yaln›zl›kla ilgili bilimsel araflt›rmalar,<br />
ço¤unlukla 1970’li y›llardan sonra dikkatimizi çekmektedir.<br />
Bat› toplumlar› endüstrileflmeyle birlikte “narsistik<br />
ça¤›” n› yaflamaktad›r. Ayn› zamanda bu dönem yaln›zl›¤›n<br />
neredeyse salg›n olarak yay›ld›¤› “yaln›zl›k ça¤›” olarak<br />
da adland›r›labilir. Maddi olarak zenginleflen kaynaklar›<br />
gün geçtikçe artan ülkelerde buna karfl›n insanlar›n giderek<br />
yaln›zlaflt›¤› ve izole oldu¤u dikkati çekmektedir.<br />
Hangi yafllarda daha s›k yaln›zl›k hissedilir?<br />
Yaln›zl›k asl›nda düflündü¤ümüzden daha yayg›n,<br />
7’den 70’e herkes taraf›ndan hissedilebilir, yafl› yoktur.<br />
Hepimiz yaflam›m›z›n belli dönemlerinde kendimizi yaln›z<br />
hissetmiflizdir. Yaflam›n içinde çocukluktan ergenli¤e geçerken,<br />
evlenirken, boflan›rken, emekli oldu¤umuzda, çocuklar›m›z›<br />
evlendirdi¤imizde yaln›zl›¤› daha yayg›n ve yo-<br />
¤un olarak hissederiz. Gerçekte yaln›z olmakla yaln›zl›k<br />
hissetmeyi birbirinden ay›rmam›z gerekir.<br />
Yaln›zl›k hissinin olmas› için illa gerçekte<br />
yaln›z olmam›z gerekmez. Bazen kalabal›klar<br />
içinde de yaln›z ve izole hissedebiliriz.<br />
Albert Einstein yaln›zl›k hissini flu<br />
sözlerle ifade etmifltir: “Tüm dünyada<br />
tan›nm›fl bir insan olmak ve kendini<br />
bir o kadar yaln›z hissetmek çok<br />
garip.” Yaln›zl›k duygusu koflullardan<br />
ba¤›ms›z ve evrenseldir. Yaln›zl›¤a<br />
genelde di¤er insanlardan<br />
kopma, mutsuzluk ve çaresizlik<br />
duygular› da efllik eder. Nörobilim<br />
Profesörü John Caccioopo’nun söyledi¤i<br />
gibi yaln›z hissetme gerçekte<br />
Doç. Dr.<br />
Sibel Mercan<br />
134 <strong>KobiEfor</strong> A¤ustos 2012<br />
yaln›z olmaktan daha fazla ac› verir.<br />
Dr. Gülsemin Gülo¤lu<br />
guloglu_g@yahoo.com<br />
Yaln›zl›k hissine genetik yatk›nl›k var m›?<br />
Yaln›zl›k tarih öncesi ça¤lardan beri evrimleflen genetik<br />
yatk›nl›kla da belirlenen bir duygudur. Yaln›zl›k hissinin<br />
tarih öncesi ça¤larda tek bafl›na avlanmak zorunda<br />
kalan savaflç›lara kadar uzand›¤›, o dönemde büyük ve<br />
y›rt›c› hayvanlar› avlaman›n zorlu¤u nedeniyle avc›lar›n<br />
yaln›z kalmak istemedi¤i ve topluluk halinde yaflam ve avlanman›n<br />
bu duygu ile bafla ç›kma ihtiyac› sonucu do¤mufltur.<br />
‹kiz araflt›rmalar›nda tek yumurta ikizlerinde bu<br />
duygunun de¤iflmez bir flekilde ayn› oldu¤u görülür. Bu<br />
sonuçlar yaln›zl›k hissinin genetik olarak kodland›¤› ve<br />
baz› ailelerde daha fazla oranda hissedildi¤ini gösterir.<br />
Genetik olarak içe dönük ve yaln›zl›k hissini yo¤un olarak<br />
yaflayan kiflilerde belki bunun bir hastal›k olarak ele al›nmas›<br />
ve t›bbi destek verilmesi uygundur.<br />
Yaln›zl›ktan korunmak için neler yap›lmal›?<br />
‹lk yapman›z gereken yaln›zl›¤›n›z› tan›mlamakt›r. Kendinize<br />
yaln›z oldu¤unuzu itiraf etmeli ve kayna¤›n ne oldu¤unu<br />
bulmaya çal›flmal›s›n›z. Örne¤in d›flar› ç›kmad›¤›n›z,<br />
kendinizi aptal, çirkin, s›k›c› buldu¤unuzu, paran›z› alkol,<br />
sigaraya harcay›p d›flar› ç›kmak için yeterli paran›z›n<br />
kalmad›¤›n›, yeni fleylerin sizi hep korkuttu¤unu, di¤er insanlar›n<br />
sizi yönetmeye kalkt›¤›n›, günah keçisi oldu¤unuzu,<br />
kendinizde bir fleyin yanl›fl oldu¤unu düflünebilirsiniz.<br />
Sorununuzu belirledikten sonra hedefleri belirleyip, bir<br />
fleyleri de¤ifltirmeye bafllayabilirsiniz. Di¤er insanlar› de-<br />
¤ifltiremeseniz de kendi düflünce ve duygular›n›z› de¤ifltirdi¤inizde<br />
di¤erlerinin de farkl›laflt›¤›n› görürsünüz. Hedeflerinizi<br />
belirleme, risk alma, yeni fleyler deneme, de¤ifltirebileceklerinizi<br />
belirleyip, de¤ifltiremeyeceklerinizi kabul<br />
etme önemlidir. Yaln›zl›k duygunuzun yerini dahil olma<br />
duygusuna b›rakmas›, izolasyon duygusunun da toplumsallaflma<br />
ile de¤iflmesi biraz zaman alacakt›r. Ufak ad›mlarla<br />
ilerlemeniz baflar›s›z olma duygusuna kap›lman›z› engelleyecektir.<br />
Hedeflerinizin en en kolay yapabileceklerinizden<br />
bafllay›p en zoruna do¤ru gitmesi yaln›zl›k duygusunun<br />
üstesinden gelmenize yard›mc› olacakt›r.
Change language