Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Prof. Dr.<br />
Habip Asan<br />
Patent baflvurular›n›n<br />
sektörel yap›s›<br />
Habip Asan, s›nai mülkiyet<br />
haklar› hakk›nda flu bilgileri aktar›yor:<br />
“Patent S›n›fland›rma<br />
Sistemi’ni (IPC) dikkate alacak<br />
olursak, 2011 sonuna kadar ya-<br />
p›lan yerli patent ve faydal› model baflvurular›n›n<br />
yüzde 13 oranla ‘Baflka Yerde S›n›fland›r›lmam›fl Ev<br />
Aletleri ‹malat›’, yüzde 9’ar oranla ‘Makine’, ‘Mobilya’<br />
ve yüzde 7 oranla ‘Motorlu Kara Tafl›t›, Römork ve<br />
Yar› Römork ‹malat›’ alan›nda yap›ld›¤› görülüyor.<br />
Marka baflvurular›nda baflvurular›n yap›ld›¤› Nice, endüstriyel<br />
tasar›m baflvurular›nda ise Locarno s›n›fland›rma<br />
sistemleri esas al›narak bir da¤›l›m yap›labilir.<br />
Nice s›n›fland›rma sistemine göre 2011 y›l›nda en fazla<br />
yerli marka baflvurusu ‘Hizmet’ s›n›f›nda yap›ld›.<br />
‘Hizmet’ s›n›f›n›n tüm baflvurular içerisindeki oran›<br />
yüzde 43 olarak gerçekleflti. Yerli marka baflvurular›nda<br />
‘Hizmet’ s›n›f›n› s›ras›yla flu alanlar takip etti:<br />
‘G›da Ürünleri (yüzde 11)’, ‘Giyim Eflyalar› (yüzde 5)’,<br />
‘Bilimsel Amaçl› Alet ve Cihazlar; Veri ‹fllem, Haberleflme<br />
Cihazlar› (yüzde 4)’, ‘‹laçlar, T›bbi Amaçl› Ürünler<br />
(yüzde 3)’. Locarno s›n›fland›rma sistemine göre<br />
de 2011 y›l›nda en fazla yerli endüstriyel tasar›m baflvurusu<br />
yüzde 26 oranla ‘Grafik Semboller ve Logolar,<br />
Yüzey Desenleri, Süslemeler’ alan›nda yap›lm›flt›r.<br />
Daha sonra s›ras›yla ‘Mefruflat’ yüzde 18, ‘Giyim ve<br />
Tuhafiye Eflyalar›’ yüzde 11, ‘Baflka Bir Yerde Belirtilmemifl<br />
Olan Ev Eflyalar›’ yüzde 6, ‘Yap› Birimleri ve<br />
‹nflaat Elemanlar›’ yüzde 5 gelmekte.”<br />
TPE tescil belgeleri, baflvuru sahiplerine Türkiye s›n›rlar›<br />
içerisinde koruma sa¤l›yor. Ancak baflvuru sahipleri<br />
koruma alan›n› Türkiye d›fl›nda da koruma sa¤layacak<br />
flekilde genifl tutmak isterlerse bunu, yabanc›<br />
ülke patent ofislerine yapacaklar› baflvurular ya da<br />
Enstitü’nün üye oldu¤u Dünya Fikri Mülkiyet Teflkilat›,<br />
Avrupa Patent Ofisi gibi uluslararas› kurulufllara<br />
TPE vas›tas›yla baflvuruda bulunarak sa¤layabiliyor.<br />
Çinliler patentte Türk firmalar›n peflinde<br />
Çin, son 5-6 y›ld›r taklitçili¤i terk ederek, tescilli<br />
mal üretimine odakland›. Son dönemde Çinli firmalar,<br />
tasar›m konusunda Türk firmalar›n› mahkemeye<br />
vermeye bafllad›. Adres Patent Genel Müdürü Ali<br />
Çavuflo¤lu, Çinli firmalar›n taklitçilikten kurtulmak istedi¤ini<br />
belirterek, Türk firmalar›n›n fuarlarda görüp,<br />
üretme al›flkanl›¤›n› ‘uyan›kl›k’ olarak tan›ml›yor ve<br />
Çinliler’in tescil ata¤›n›n bu duruma son verece¤ini<br />
kaydediyor. Türk firmalar›n›n tescil ve patent konusunda<br />
yeteri kadar atak olmad›¤›n› aktaran Çavuflo¤lu,<br />
en çok Çin fuarlar›n›<br />
gezdikten sonra yeni bir ürün<br />
bulmufllar gibi tescil ettirmeye<br />
çal›flt›klar›n› ama uzun vadede<br />
fayda getirmedi¤ini ve en çok<br />
beyaz eflya, mobilya ve ayd›nlatma<br />
sektöründe bunun görüldü¤ünü<br />
ifade ediyor.<br />
Bir KOB‹’nin patent alma süreci<br />
ve gerekli ifllemler:<br />
Patent, sanayinin herhangi<br />
bir alan›ndaki sorunlar›n<br />
çözümüyle ilgili<br />
gelifltirilen fikri ürünle ilgili<br />
kifliye 20 y›ll›k süreyle<br />
verilen bir tekel hakk› olarak<br />
tan›mlan›yor. Kifliler<br />
bu hak karfl›s›nda bilgisini<br />
bütün insanl›kla paylafl›yor. Kiflinin ilgili buluflunu<br />
bütün insanl›kla paylaflmas› karfl›l›¤›nda ticarilefltirme<br />
ve devir hakk› dahil buluflunun her<br />
türlü kullan›m haklar› yasal koruma ile kendisine<br />
veriliyor.<br />
Bulufllar›n patentlenebilmesi için baz› kriterlere<br />
sahip olmas› gerekiyor. Bu kriterler; buluflun<br />
yeni olmas›, tekni¤in bilinen durumunu aflmas›<br />
ve sanayiye uygulanabilir olmas›. Yap›lan kapsaml›<br />
araflt›rma ve incelemeler neticesinde bu üç<br />
kriteri sa¤layan bulufllara patent veriliyor.<br />
TPE, bulufl sahiplerine patent baflvurusunda<br />
bulunmadan önce, baflvuru yap›lacak konuda<br />
bir ön araflt›rma yapmalar›n› öneriyor. Böylece<br />
ayn› konuda bir baflvuru olup olmad›¤› veya ne<br />
tür baflvurular yap›ld›¤› ö¤renilebiliyor. Bu tür<br />
bir araflt›rma, internet arac›l›¤› ile TPE’nin web<br />
sayfas› üzerinden (www.tpe.gov.tr) ücretsiz olarak<br />
yap›labiliyor. Araflt›rma sonucunda bulunan<br />
baflvurular›n detaylar›na da yine internet üzerinden<br />
eriflim sa¤lanabiliyor.<br />
E-devlet uygulamalar› kapsam›nda hizmete<br />
sunulan online hizmetler ile ayda ortalama iki<br />
milyon patent, marka ve tasar›m araflt›rmas› online<br />
olarak yap›l›yor. TPE’ye yap›lacak bir patent<br />
baflvurusunda internet sayfas›ndan temin edilebilecek<br />
baflvuru formu, buluflu k›saca anlatan<br />
özet, buluflun ayr›nt›l› olarak anlat›ld›¤› tarifname,<br />
buluflun korunmas› istenen teknik özelliklerinin<br />
ifade edildi¤i istemler bulunmal›. Zorunlu<br />
olmamakla birlikte buluflun anlafl›lmas›na katk›<br />
sa¤layacaksa resimler de verilebiliyor. Bu say›lan<br />
belgeler eksiksiz bir flekilde TPE’ye teslim<br />
edildikten sonra tescil süreci Enstitü nezdinde<br />
bafllat›lm›fl oluyor. Bu aflamadan sonra patent<br />
baflvurular› için araflt›rma ve inceleme aflamalar›<br />
bulunuyor. Patent korumas› üçüncü kiflileri de<br />
do¤rudan ilgilendirdi¤inden baflvurular belirli bir<br />
sürenin sonunda yay›nlan›yor. Burada üçüncü kiflilerin<br />
bu baflvuruyu görerek, gerek duyduklar›<br />
takdirde itiraz etmelerine imkan tan›yan bir sistem<br />
söz konusu. Baflvuru sahiplerine yapt›klar›<br />
her bir patent baflvurusu için bir baflvuru numaras›<br />
veriliyor. Patent baflvurusu yay›nland›ktan<br />
sonra, baflvuru sahipleri elektronik olarak internet<br />
üzerinden baflvurular›yla ilgili bütün ifllemleri<br />
takip edebiliyor.<br />
A¤ustos 2012 <strong>KobiEfor</strong> 83
Change language