Sayı 11- Ocak/Mart 2013 - Antalya Rehberler Odası

TrakyalıHemşehrimiz:ORPHEUSSüleyman DİNGİL, RehberSon günlerde Orpheus üzerinegazetelerde haberler görüyoruz.Özgen Acar “OzanOrpheus Dönüyor” diye 02Aralık 2012 Cumhuriyet Gazetesi’ndekimakalesindeOrpheus’u anlatıyor. Urfa’dangiden Orpheus mozaiğiningeri geleceğini söylüyor ve birbaşka mozaiğin -Orpheus’uparçalayan Maenadlardanbirine ait olan mozaiğin- nezaman geleceğini soruyor.Daha sonraki bir haberdeOrpheus mozaiğinin geri geldiğive 06 Aralık 2012’de ErtuğrulGünay’ın İstanbul’dabir basın toplantısında tanıttığıanlatılıyor.Fakat en ilginç, en güzel Orpheusmozaiği, yabancı mitolojikitaplarında da resmi gösterilenmozaik, Tarsus Mozaiğidiye bilinen, Hatay Müzesi büyüksalon duvarında sergilenenOrpheus Mozaiği’dir.Orpheus Kimdir?Orpheus benim de yaşamımdaarkadaş olduğum gibi birmüzisyen, bir gitarist, Trakyalıbir hemşehrimizdir. Antalyayakınları, Yeniköy’de de birOrfe Çiftliği var.Şefik Can’ın Mitoloji kitabının225. sayfasında Orpheus“Bir rivayete göreApollon’un, diğer bir rivayetegöre bir ırmak tanrısıolan Oiagrus’un oğlu olup,anası Kalliope adındaki ilhamperisidir”.Orpheus, lirinden o kadarhoş sesler çıkarırdı ki, yırtıcıhayvanlar inlerindençıkıp onun dizleri dibineyatarlardı; kuşlar havadauçmaktan vazgeçer,onun yanına gelip konarlardı.O, lirini çalmayabaşlayınca ağaçlar heyecandantitrer, kayalar bileona doğru koşarlardı.Argonautlar seferine katılmış,liriyle büyük işler başarmıştır.Bir rivayete göre Karadeniz’eaçılan boğazdaki yalçın oynakkayaları lirinin ahengiyleyere bağlayan ve arkadaşlarınıölümden kurtaran o idi. Yinelirini çalarak altın postu bekleyenejderi onun uyutmuş olduğunusöyleyenler de vardır.Orpheus Argonautlarla beraberKolchis’ten döndüktensonra Trakya’ya yerleşti veoranın kralı oldu. O sıradaçok güzel bir peri kızı olanEurydike’ye gönül vermiş,onunla evlenmişti. Karısınıçıldırasıya seviyordu. Bir günsevgili karısı, Aristoios adındakibir çobanın takibindenkurtulmak için kaçarken, sıkotlar arasında gizlenen bir yılanıgöremedi, üstüne bastı,yılan Eurydike’yi ısırınca güzelkadın çok yaşayamadı, öldü.Sevgili karısının ölümündensonra Orpheus, dünyada hiçbirkimsenin hissedemeyeceğibüyük bir ızdırabın ve ye’isintesiriyle kıvranmaya başladı.Kendini avutmak için, lirinialarak Trakya dağlarına çıktı,çaldı çağırdı, dağı taşı inletti.Fakat hiçbir şey onu teselliedemedi, daima Eurydike’ninhayali gözünün önünde idi.Onsuz yaşayamayacağınıanlayınca, yeraltına karanlıkaleme inmeyi bile göze aldı,taşlaşmış kalplerin bulunduğukaranlık diyara inerek sevgilisiniaramak istedi. Öteki aleminkapısına geldi, lirini çalmayabaşladı. Cehennemin kapısınıbekleyen üç başlı Kerberos’unbile ağzı açık kaldı. İksion’untekerleği, lirin sesini dinlemekiçin dönmeyi bıraktı.Nihayet Orpheus yeraltı tanrısıHades’in huzuruna çıktı.Lirini daha hazin, daha acıklıçalmaya başladı. MerhametsizHades’in kalbi yumuşadı.Orpheus’a bir şartla karısınıgeri verebileceğini söyledi.Şartı şu idi: Yeryüzüne çıkıncayadeğin kendisini takip edecekolan sevgilisinin yüzünebakmayacaktı. Orpheus sevindi,gün ışığına doğru yürümeyebaşladı. Karısı kendisini takipediyordu. Nerede ise yeryüzüneçıkacaklardı, fakat aşk ateşiile yanan Orpheus dayanamadı.Hades’in sözünü unutarakEurydike’yi görmek için geridöndü, baktı ve sevgili karısıbir buhar gibi bir anda havayayükselip kayboldu. Tam yediay yalçın bir kayanın üstündekaldı Orpheus ve liriyle ızdıra-58>59 ANTALYA REHBERLER ODASI DERGİSİ