Sayı 11- Ocak/Mart 2013 - Antalya Rehberler Odası

AizanoiKazı Çalışma Alanı / Excavation Work Areageçirdiği sanılmaktadır. Hattabu büyük stadyumun tam anlamıylahiçbir zaman bitirilemediğiincelemelerden anlaşılmaktadır.Stadyumda yapılan kazı veonarım çalışmaları sırasındabulunan yazıtlar, giriş kapısınıngüney yönünde olduğunuve bu giriş kapısının üzerindeAtina Olimpiyatları’na katılmışsporcuların isimlerinin çelenkiçerisinde yazıldığını bildirmektedir.Aizanoi kentinin saygınkişileri arasında bulunanM. Apuleius Eurykles’in bustadyum-tiyatro kompleksininyapımında da katkısı olduğunukentte bulunan diğer yazıtlardanöğreniyoruz.Seyirciler, toprakla yükseltilmiş,çokgen biçimli sıralardaotururlardı. Stadyumun oturmasıralarının, hafif çokgenbiçimli olmasından dolayı,yapı ortada genişlemektedir.Ayrıca, tiyatroya bakan cephesimermer kaplı bir duvarlasınırlıdır. Bu aynı zamanda tiyatrosahnesinin de arka tarafınınkaplamasıdır. Stadyumunbatı yönünde bulunan kemerliyapı kısmında, Zadegan’ave Praetor’a* ait localar görülür.Bu localardan dokuzadeti bugün belirgin şekildegörülmektedir. Bunların herbirinin genişliği 2,60 m’dir. Diğerstadyumlarda olduğu gibiburada da at ve araba yarışlarıyapılıyordu.Tiyatronun yapımı için stadyumunkuzey ucunda tabiibir yamaç seçilmiş ve burasıtıraşlanarak, oturma yerlerioluşturulmuştur. Elde edilenbu yamaçtaki oturma yerlerindensahne yapısı gayet rahatizlenebiliyordu. Bu oturma sıralarındanbazıları halen görülebilmektedir.15.000 kişikapasiteli bu tiyatronun yarımdaire şeklindeki sahnesinin(orkestra) çapı 56 m’dir. Sahneduvarı önceleri iki katlıykensonra bir kat daha ilave edilmişolup sütunlarla süslenmişti.Orkestraya açılan üç kapı seçilmektedirve ortada bulunankapı orijinalliğini korumaktadır.Sahnenin saçak üstleri, av sahnelerinitasvir eden çok güzelfrizlerle bezenmiştir. Sahnenindoğu bölümünde üç adet kapımevcuttur. Bu üç giriş kapısı,şehrin ileri gelenlerinin ve sıradanhalkın ayrı ayrı kapılardantiyatroya giriş yaptıkları düşüncesinidoğurmaktadır. Sahnenindoğu ve batısına uzanan,mermer bloklardan oluşmuşduvarlar vardır. Bu duvarlardapencereler mevcuttur. Sanatçılaraait odaların tavanlarınınahşap çatı ile kapatıldığı anlaşılmaktadır.Bu oda bölmelerihala mevcuttur.Dünyanın İlk Borsa Binası:Penkalos (Kocaçay) Irmağı’nınkenarında, ikinci köprünün güneyucuna 50 m kadar mesafedeyuvarlak bir yapı bulunur.1970 Gediz depremine kadar,bu yapının üzerinde bir camibulunuyordu. Deprem sonrasıyıkılan caminin bulunduğuyerde 1971 yılında kazılaryapmaya başlayan Prof. Dr. R.Naumann ve ekibi bu yuvarlakyapıyı ortaya çıkarttılar.Yapının antik dönemde atve gıda ürünlerinin satıldığıpazaryerinin ortasındaki etve balık pazarı (Macellum)olduğu, daha sonralarıaynı zamanda enflasyonlamücadele için malların fiyatlarınınbelirlendiği borsabinası olarak kullanıldığıortaya çıkmıştır.Bugünün ticaret borsaları niteliğindekigıda pazarı bundan tam1750 yıl önce MS 250’de kurulmuş,kuruluşundan 50 yıl sonra,imparator Dioeletianus’unçıkarttığı “Diocletian Yasaları”diye bildiğimiz fiyat kararnamesibu yapımın kaidesineyazılmıştır. Böylelikle, MS 301yılından itibaren hem borsaişlemleri yapılmış hem de enflasyonlamücadele amacıylafiyat tespitleri ilan edilmiştir. Odevirde işlem gören malların fiyatlarısabitleştirilmiş, ülke genelindeenflasyona karşı tedbiralınmıştır. Üretilen mallar arasındaçapraz fiyatlandırma yapılarakfahiş fiyattan mal alımıve satışı engellenmiştir.* Preator: Eski Roma’ da, çeşitli hukuk davalarına bakan, genel eğlence ve yarışmaların düzenlenmesinden sorumlu olan ve konsüllerin yokluğunda geniş yönetim yetkilerikullanan adli görevlilerdir.78>79 ANTALYA REHBERLER ODASI DERGİSİ