Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
22<br />
PANORAMA<br />
Lansetler: Uzun zamandır kullanılan<br />
cihazlar artık daha mükemmel<br />
Lancets - a longstanding device<br />
now perfected<br />
B. Pols, Stäubli Bayreuth GmbH<br />
TEKSTİL & TEKNİK | ŞUBAT | FEBRUARY | 2019<br />
Lansetler veya geycler, sabit hav yüksekliğini sağlamak<br />
maksadı ile yüz yüze halı dokuma tezgahlarında<br />
kullanılan ince metal şeritlerdir. Yüz yüze<br />
tezgâhlarda kullanılmadan önce, ilmek havlı<br />
tezgâhlarda da (Brüksel halıları) kullanılmıştır.<br />
İlmek Havlı tezgâhlarda, lanset üzerinde duran<br />
bir kasnak atkı üzerinde ilmekler oluşturulur.<br />
Genellikle kalıp olması amacı ile kullanılan bu<br />
kasnaklar daha sonra kaldırılır.<br />
Bu şekli ile ilmek havı dokuma yöntemi 1894<br />
yılında Almanya Dülken’den Müllers ve Spindler<br />
tarafından icat edilmiştir. Lanset yerine bu kalıp<br />
niyetine kullanılan kumaş atkı kasnaklarını desteklemek<br />
için dokuma tezgahında bağlayıcı<br />
boyuna çözgü iplikleri kullanılmıştır. 1904 yılında<br />
da, Almanya Chemnitz’den Wilhelm Förster’in<br />
almış olduğu patentte de metal lansetlerin<br />
kullanıldığı tanımlanmaktadır.<br />
DE 175 757 (1904) patentinde lansetlerin<br />
kullanımı gösterilmektedir.<br />
Lancet shown in patent DE 175 757 (1904)<br />
İnce metal şeritlere sarılabilen çelik, yirminci<br />
yüzyılın başlarında icat edilmeden önce, ince<br />
metal teller (piyano teli) kullanılmaktaydı. Kedi<br />
bağırsağı (ki bu sonrasında yıllarca tenis raketlerinin<br />
yapımında da kullanılmıştır) gibi diğer<br />
malzemelerde kullanılmıştır. Bu da, 1934 yılında<br />
İngiltere’den Harvey ve Harvey tarafından<br />
alınmış olan bir patentte belirtilmiştir.<br />
Daha yüksek ilmekler oluşturmak için birkaç tel<br />
üst üste istiflenerek kullanılmıştır. Bunun da en<br />
güzel örneği, 1904 yılında Paul Girard’ın almış ol-<br />
İlmek Havlı Tezgahlarda kullanılan lansetler<br />
Lancet on a loop-pile loom<br />
Lancets, or gauges, are thin metal strips used<br />
on face-to-face carpet weaving looms to ensure<br />
constant pile height. Before they were introduced<br />
on face-to-face looms they had been<br />
used on loop-pile looms (Brussels carpets).<br />
On loop-pile looms, pile loops are formed over<br />
a dummy weft resting on the lancet. Usually<br />
the dummy weft is removed afterwards.<br />
This way of weaving loop pile was invented by<br />
Müllers & Spindler of Dülken, Germany in 1894.<br />
Instead of a lancet, a binding warp thread was<br />
used to support the dummy wefts.<br />
Already in 1904 the use of metal lancets is<br />
described in the patent of Wilhelm Förster from<br />
Chemnitz, Germany.<br />
Before steel that could be rolled into thin metal<br />
strips was invented early in the twentieth century,<br />
thin metal (piano) wire was used. Other<br />
materials, such as cat gut (which continued to<br />
be used to string tennis rackets many decades<br />
later), were also used. This is mentioned in a patent<br />
by Harvey and Harvey of England in 1934.<br />
To create higher loops, several wires could<br />
be stacked upon each other. A good<br />
example of this is shown in the French patent<br />
of Paul Girard in 1904.<br />
Üst üste yığılmış üç adet çelik tel üzerinden<br />
oluşturulmuş ilmek havı (patent FR 425 646)<br />
Loop pile created over three steel wires<br />
stacked above each other (patent FR 425 646)