Budynki z płyt słomianych i trzcinowych - Chrzanowski S. - Cohabitat

sprasowaniu części płyty odejmuje się dźwignię i bęleczkę
dociskającą, dokłada słomę i nowe jarzemka itd., postępując
tak samo, jak zostało opisane na początku rozdziału o prasowaniu
płyt. Po sprasowaniu płyty ma całą zamierzoną wysokość
(szerokość) i założeniu ostatniego rzędu szpilek skręca
się końce pionowych drutów parami z sobą jak na rys. 10
Później skręca się także wystające końce jarzemek, jak podano
w poprzednim ustępie.
Ten ostatni sposób niewątpliwie przyspiesza znacznie wykonanie
płyty, lecz jarzemka założone nie zawsze w odpowiednich
miejscach utrudniają przecinanie płyty wzdłuż i na
ukos.
Po ukończeniu szycia płyt jednym z podanych sposobów
wyrównuje się ich boczne krawędzie przez obcięcie sterczącej
poza ramy prasy słomy za pomocą ostrej kosy i wyjmuje gotową
płytę z prasy.
Dla wykonania 1 m 2
płyty potrzeba około 15 kg słomy,
0,8 kg drutu grubego 2 mm i 0,10 kg drutu cienkiego 0,5 mm
oraz około 1,5 do 2 godzin pracy robotnika niewykwalifikowanego.
Ponieważ cała powierzchnia płyt wykonywanych ze słomy,
zwłaszcza targanej, jest nastroszona wystającymi i zwisającymi
źdźbłami słomy, przeto dla usunięcia ich osmala się
płyty nad ogniem w ten sposób, że wykonane płyty przesuwa
się nad rozpalonym ogniskiem na bardzo krótki okres czasu
nie przekraczający kilku sekund. Wskutek tego wszystkie sterczące
źdźbła spłoną, a płyty uzyskają gładką powierzchnię,
jakkolwiek nieco osmoloną.
Krzemionka, którą zawiera słoma, nie stwarza dogodnych
warunków dla gnieżdżenia się wszelkiego rodzaju robactwa.
Dla pewniejszego jednak uodpornienia płyt przeciwko wszelkim
owadom zabezpiecza się je przez zamaczanie w przeciągu 10
do 15 minut w rozczynie 4 kg drzewnego popiołu i 1,6 kg szarej
soli kuchennej w 8 litrach wody. Pragnąc równocześnie uodpornić
płyty przeciwko gniciu dodaje się do przygotowanej
cieczy 3/4 kg fluorku sodowego (sprzedaż w drogeriach i skle-
24
pach z artykułami chemicznymi). Po paru godzinach i kilkakrotnym
wymieszaniu rozczynu można go użyć do impregnacji
płyt.
Dla zamaczania płyt należy zbić szczelną skrzynię o wymiarach
nieco większych niż produkowane płyty (aby płyty zu-.
pełnie swobodnie się zmieściły) i o wysokości 30 do 40 cm.
Płyty wkłada się do skrzyni, zalewa przygotowanym rozczynem
i po 10 do 15 minutach wyjmuje i poddaje suszeniu na wolnym
powietrzu. Zamiast popiołu i soli można użyć roztworu
3 kg siarczanu miedziowego lub siarczanu żelazowego (sinego
kamienia) rozpuszczonego w 100 litrach wody.
Jakkolwiek impregnacja płyt jest pożądana, to nie jest ona
konieczna i w budynkach wykonanych z płyt słomianych lub
trzcinowych nie poddanych impregnacji, które wykonane zo- '
stały przed około 8 do 10 laty, nie stwierdzono żadnych zmian
lub gnieżdżenia się robactwa.
V. ZASTOSOWANIE PŁYT W ŚCIANACH
1. Ściany o szkielecie drewnianym
Płyty ze słomy mogą być użyte do wypełnienia ścian budynków
mieszkalnych i gospodarskich o konstrukcji szkieletowej
(ryglowej i słupowej) oraz do ocieplenia ścian każdej
konstrukcji i z każdego materiału.
Dla zastosowania płyt w ścianach budynków mieszkalnych
i gospodarskich, a więc wszelkiego rodzaju spichrzy, stodół,
stajni, chlewów, obór, komórek itp. wykonujemy szkielet
drewniany (rys. 12) tak, jakbyśmy to czynili z zamiarem obicia
go deskami, które w tym wypadku zastępujemy płytami.
Przy wypełnianiu szkieletu płytami jesteśmy skrępowani długością
płyt, która zwykle nie przekracza 1,6 m, a najwyżej
dwa metry, jeśli takiej długości prasę sobie wykonamy, co
rzadko się zdarza. Ta okoliczność wymagałaby stosowania słupów
w odległości 1,5 do 1,6 m jeden od drugiego. Ponieważ
25