Budynki z płyt słomianych i trzcinowych - Chrzanowski S. - Cohabitat

More documents

Recommendations

Info

wzrost kosztów wykonania stropu i jedyną na to radą jest prasowanie płyt o wymiarach dostosowanych do rozstawu belek stropowych. Strop nagi może być stosowany tylko jako nieużytkowy, to jest nie obciążony innym ciężarem poza wagą płyt i obustronnego ich otynkowania. Przy wykonywaniu stropu w budynkach gospodarskich dla poddaszy użytkowych, służących do przechowywania paszy itp., należy płyty wpuszczać między belki stropowe jako tzw. wsuwankę, zastępując płytami słomianymi deski ślepego pułapu (rys. 23). W tym celu do bocznych płaszczyzn belek przybija się łaty 4 do 5 cm tak, aby ich dolne płaszczyzny zlicowały się z odpowiednimi płaszczyznami belek (rys. 23). Na przybijanych łatach układa się płyty o grubości 5 cm, a następnie cały strop od spodu tynkuje się zaprawą wapienną. Alby tynk trzymał się belek i łat,.należy je przed tynkowaniem otrzcinować. Płyty po wierzchu tynkuje się zaprawą glinianą na grubość 2 cm, dla umożliwienia zaś przechowywania paszy po wierzchu belek przybija się żerdzie o grubości 5 do 8 cm między którymi pozostawia się szczeliny 3 do 5 cm. W budynkach mieszkalnych, jeśli zamierzamy wykonać stropy „pełne" z podsufitką (podsiębitką)* zamiast desek używa się na podsufitkę płyty. Płyty słomiane do tego celu wykonywane są o grubości 3 do 5 cm. Zastępują one w zupełności cienkie deski używane do podsufitek, przewyższając je wielokrotnie pod względem wartości cieplnych, jak też i przyczepności za- 44 Rys. 23. Strop wsuwany półużytkowy Rys. 24., Strop z wałków słomianych prawy. Toteż płyt słomianych dla tynków nie trzeba trzcino wać, jak to się czyni przy podsufiitce z desek, a przy obliczaniu kosztów należy potrącać koszt trzcinowania. Jeżeli jest mowa o stropach z użyciem słomy, to nie sposób jest pominąć stropu „wałkowego" (rys. 24). Zamiast ślepego pułapu i podsufitki z płyt można zalecić do wykonania jeszcze tańszy, a mający wiele bezspornych zalet strop z wałków (rys. 24), który zastępuje jednocześnie i ślepy pułap i podsufitkę. Do tego celu należy uprzednio przygotować większą ilość wałków słomianych (około 7 sztuk na 1 metr bieżący stropu) wykonanych z żerdzi (równych gałęzi z twardego drewna w ostatecznym wypadku sosnowych) o grubości 6 do 8 cm, okręconych skręconymi powrósłami ze słomy o grubości 4 do 5 cm. Ponieważ grubość powróseł mniej więcej równa się grubości łat, na których opierają się wałki między belkami, więc spód tych wałków licuje się ze spodem belek i po otynkowaniu belek i wałków od spodu wytworzy się równo płaszczyzna sufitu. Na stropie tego rodzaju nie ma potrzeby układania grubej polepy, gdyż wałki po okręceniu żerdek powrósłami i opaleniu ich nad ogniskiem w celu usunięcia zwisających luźnych słomek zanurza się na przeciąg 20 do 30 ińlinut w rzadkiej zaprawie glinianej. W ten sposób nadaje się powale cechy materiału ogniochronnego, a wałki jednocześnie chronią przed zimnem i hałasem. Wobec tych właściwości wałków zamiast polepy wystarczy cienka warstwa zaprawy glinianej, którą wyrównuje się górną powierzchnię stropu. VII. ZASTOSOWANIE PŁYT DO KRYCIA DACHÓW Nachylenie dachu dla płyt słomianych lub trzcinowych, otynkowanych zaprawą od zewnątrz na podstawie przeprowadzonych doświadczeń, zostało przyjęte na 40°, co odpowiada nachyleniu 1 :1,25 to jest na każdy metr wysokości dachu przypada nie więcej niż 1,25 m połowy szerokości (rozpiętości) liczonej między zewnętrznymi ścianami przekrywanego bu- 45
dynku. Na przykład przy rozpiętości dachu 6 m połowa tej rozpiętości wynosi 6:2 = 3,0 m. Ponieważ na każdy metr wysokości powinno przypaść 1,25 m, przeto Wysokość dachu wyniesie 3,0:1,25 = 2,4 m. Wysokość ta może być większa, lecz nigdy mniejsza; w przeciwnym bowiem razie możemy się narazić na przeciekanie pokrycia dachowego. Pokrycie dachu jedynie samymi płytami nie ochrania należycie budynku przed wodami opadowymi i należy je traktować jako podkład pod szczelniejszą powłokę z zaprawy cementowej lub lepiej gliniano-cementowej, o których będzie mowa w następnym rozdziale. Niewątpliwie ta ostatnia zaprawa wobec swej nieprzesiąkliwości i małej podatności na skurcze daje lepsze wyniki niż zaprawa cementowa ze zwykłego cementu portlandzkiego. Płyty słomiane o grubości 5 cm układane są dłuższą krawędzią równolegle do okapu i kalenicy, a źdźbłami prostopadle do okapu na łatach 38X60 mm, przybijanych do krokwi na płask w odległości około 50 cm jedna od drugiej. Przy pokrywaniu płytami o długości 1,6 mi zakładzie górnej płyty na dolną na 10 om, odległość środka od środka łaty wypadnie dokładnie 50 cm. Przy pokrywaniu płytami 1,0 m długości odległość ta zmniejszy się do 45 cm. W celu zaoszczędzenia wydatków na drogie łaty możemy zastąpić je podciosanymi żerdziami grubości 6 do 10 cm i wówczas żerdzie grubsze daje się pod dolną krawędź płyt, a najcieńsze pod górną, łaty zaś średniej grubości pod środek płyty (rys. 25). Przyjmując, że pokrycie zostanie wykonane z płyt o długości 1,6 m, każdą z płyt opiera się na 4 łatach, z których co czwarta będzie służyła za oparcie górnej krawędzi dolnej płyty i dolnej krawędzi górnej płyty (por. rys. 25), założonej na dolną. Wskutek tego zakładu nachylenie płyt będzie nieco mniejsze od nachylania krokwi. W celu więc uzyskania prawidłowego nachylenia wszystkich płyt należy pod pierwszą płytę dać łatę okapową o wysokości 9 do 10 cm lub też pierwszą łatę o przekroju 38X60 mm przybić na rąb i dać pod nią 46 podkładką o grubości 3 cm i długości około 10 do 15 cm. Pod następną (drugą) łatę przybijaną, na płask należy dać podkładkę o grubości 3,5 cm lufo kawałek łaty 38X60 mm na płask. Następną trzecią łatę przybija się na rąb, bez podkładki, a czwartą na płask też bez podkładki. Piątą łatę przybija się tak jak drugą itd. na zmianę aż do samej kalenicy. Przed przystąpieniem do przybijania łat należy ustalić dokładną odległość między nimi, gdyż na ogół długość krokwi nie jest wielokrotnością długości płyt. Wskutek tego w ostatniej przykalenicowej warstwie może zabraknąć kilku centymetrów lub też okaże się nadmiar kilku, a nawet kil kunastu centymetrów. Ten brak lub nadmiar można uregulować przez Rys. 25. Łacenie i układ płyt słomianych na dachu zmniejszenie lub zwiększenie zakładów górnych warstw na dolne o 2 do 3 cm; nie wpłynie to ujemnie na całość pokrycia, a pozwoli uniknąć przycinania płyt i strat w cennym materiale. Po dokładnym ustaleniu odległości między łatami należy sporządzić wzornik (szablonik) z kawałka łaty, równy ustalonej odległości i przykładając go do dolnej przybitej już łaty układać i przybijać następną. Na tak przybitych łatach układa się płyty poczynając od dołu (to jest od okapu) poziomymi warstwami w ten sposób, aby włókna słomy czy trzciny w płytach leżały nie w poprzek 47
Page 2 and 3: Arch SEWERYN CHRZANOWSKI BUDYNKI Z
Page 4 and 5: I. WSTĘP Już w pierwszych latach
Page 6 and 7: niach nie wyprawionych mogą wywoł
Page 9 and 10: hamujące pracę łańcuchy, które
Page 11 and 12: Po nałożeniu w ten sposób słomy
Page 13 and 14: znaczone do konstrukcji poziomych,
Page 15 and 16: Stosowanie słupów nośnych o wię
Page 17 and 18: drutu można zastosować same podk
Page 19 and 20: Wymaga specjalnych wyjaśnień (rys
Page 21 and 22: konane bez szczeliny między płyta
Page 23: wykonane z desek. Długość listew
Page 27 and 28: czym na jednej bocznej krawędzi p
Page 29 and 30: się cennymi właściwościami. Mia
Page 31 and 32: oznak „starzenia się" i jest w t
Page 33: Czytelnicy, (którzy chcieliby pog

Budynki z płyt słomianych i trzcinowych - Chrzanowski S. - Cohabitat

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?