Budynki z płyt słomianych i trzcinowych - Chrzanowski S. - Cohabitat

More documents

Recommendations

Info

sprasowaniu części płyty odejmuje się dźwignię i bęleczkę dociskającą, dokłada słomę i nowe jarzemka itd., postępując tak samo, jak zostało opisane na początku rozdziału o prasowaniu płyt. Po sprasowaniu płyty ma całą zamierzoną wysokość (szerokość) i założeniu ostatniego rzędu szpilek skręca się końce pionowych drutów parami z sobą jak na rys. 10 Później skręca się także wystające końce jarzemek, jak podano w poprzednim ustępie. Ten ostatni sposób niewątpliwie przyspiesza znacznie wykonanie płyty, lecz jarzemka założone nie zawsze w odpowiednich miejscach utrudniają przecinanie płyty wzdłuż i na ukos. Po ukończeniu szycia płyt jednym z podanych sposobów wyrównuje się ich boczne krawędzie przez obcięcie sterczącej poza ramy prasy słomy za pomocą ostrej kosy i wyjmuje gotową płytę z prasy. Dla wykonania 1 m 2 płyty potrzeba około 15 kg słomy, 0,8 kg drutu grubego 2 mm i 0,10 kg drutu cienkiego 0,5 mm oraz około 1,5 do 2 godzin pracy robotnika niewykwalifikowanego. Ponieważ cała powierzchnia płyt wykonywanych ze słomy, zwłaszcza targanej, jest nastroszona wystającymi i zwisającymi źdźbłami słomy, przeto dla usunięcia ich osmala się płyty nad ogniem w ten sposób, że wykonane płyty przesuwa się nad rozpalonym ogniskiem na bardzo krótki okres czasu nie przekraczający kilku sekund. Wskutek tego wszystkie sterczące źdźbła spłoną, a płyty uzyskają gładką powierzchnię, jakkolwiek nieco osmoloną. Krzemionka, którą zawiera słoma, nie stwarza dogodnych warunków dla gnieżdżenia się wszelkiego rodzaju robactwa. Dla pewniejszego jednak uodpornienia płyt przeciwko wszelkim owadom zabezpiecza się je przez zamaczanie w przeciągu 10 do 15 minut w rozczynie 4 kg drzewnego popiołu i 1,6 kg szarej soli kuchennej w 8 litrach wody. Pragnąc równocześnie uodpornić płyty przeciwko gniciu dodaje się do przygotowanej cieczy 3/4 kg fluorku sodowego (sprzedaż w drogeriach i skle- 24 pach z artykułami chemicznymi). Po paru godzinach i kilkakrotnym wymieszaniu rozczynu można go użyć do impregnacji płyt. Dla zamaczania płyt należy zbić szczelną skrzynię o wymiarach nieco większych niż produkowane płyty (aby płyty zu-. pełnie swobodnie się zmieściły) i o wysokości 30 do 40 cm. Płyty wkłada się do skrzyni, zalewa przygotowanym rozczynem i po 10 do 15 minutach wyjmuje i poddaje suszeniu na wolnym powietrzu. Zamiast popiołu i soli można użyć roztworu 3 kg siarczanu miedziowego lub siarczanu żelazowego (sinego kamienia) rozpuszczonego w 100 litrach wody. Jakkolwiek impregnacja płyt jest pożądana, to nie jest ona konieczna i w budynkach wykonanych z płyt słomianych lub trzcinowych nie poddanych impregnacji, które wykonane zo- ' stały przed około 8 do 10 laty, nie stwierdzono żadnych zmian lub gnieżdżenia się robactwa. V. ZASTOSOWANIE PŁYT W ŚCIANACH 1. Ściany o szkielecie drewnianym Płyty ze słomy mogą być użyte do wypełnienia ścian budynków mieszkalnych i gospodarskich o konstrukcji szkieletowej (ryglowej i słupowej) oraz do ocieplenia ścian każdej konstrukcji i z każdego materiału. Dla zastosowania płyt w ścianach budynków mieszkalnych i gospodarskich, a więc wszelkiego rodzaju spichrzy, stodół, stajni, chlewów, obór, komórek itp. wykonujemy szkielet drewniany (rys. 12) tak, jakbyśmy to czynili z zamiarem obicia go deskami, które w tym wypadku zastępujemy płytami. Przy wypełnianiu szkieletu płytami jesteśmy skrępowani długością płyt, która zwykle nie przekracza 1,6 m, a najwyżej dwa metry, jeśli takiej długości prasę sobie wykonamy, co rzadko się zdarza. Ta okoliczność wymagałaby stosowania słupów w odległości 1,5 do 1,6 m jeden od drugiego. Ponieważ 25
Stosowanie słupów nośnych o większym przekroju w tak małej odległości byłoby nieekonomiczne, trudność tę rozwiązuje się przez wprowadzenie pomiędzy słupy nośne — słupów pośrednich. Wskutek tego słupy nośne szkieletu takich budynków mogą być od siebie oddalone o 3,0 do 3,2 m, licząc Rys. 12. Konstrukcja szkieletu drewnianego — dla jednowarstwowego wypełnienia płytami od słupa do słupa, co zgadza się z zasadami obowiązującymi w budownictwie drewnianym i zwyczajami na wsi. Ponieważ odległość ta jest dwukrotnie większa od długości płyt, zmniejszamy ją wprowadzając pomiędzy słupy nośne, po jednym cieńszym słupie pośrednim (por. rys. 12). Słup pośredni dla jednowarstwowego wypełnienia może być wyciosany w żerdzi lub z cienkich krawędziaków o przekroju 8X8 do 10X10 cm i wpuszczony na czop w podwalinę i oczep z 5 cm odstępem od lica słupów przy stosowaniu płyt o grubości 5 cm lub odstępem 7 do 8 cm przy stosowaniu płyt o takiej samej grubości; taki sam odstąp należy zachować od lica podwaliny. Aby nie pogrubiać niepotrzebnie ścian i stworzyć równą ich płaszczyznę, płyty licuje się z licem słu- 26 Rys. 13. Fragment szkieletu drewnianego z przybitymi łatami dla dwuwarstwowego wypełnienia -płytami pów nośnych. Grubość słupów pośrednich w ścianach obijanych dwoma warstwami płyt najczęściej o grubości 5 cm powinna być taka sama, jak łat, do których płyty są przybijane, to jest 4 do 6 cm (rys. 13). Przybijane łaty stosuje się o wymiarach 5X5 lub 6X6 cm, a nawet 3X6 cm i one to, wspólnie ze słupami pośrednimi tworzą jakby oddzielny szkielet, do którego przymocowuje się płyty. Sposób wypełniania ścian szkieletu drewnianego płytami ze słomy różni się od innych rodzajów wypełniania szkieletu, gdyż wobec małej wewnętrznej spoistości sprasowanej słomy należy zwrócić baczną uwagę na zabezpieczenie główek gwożdżą przed zbyt głębokim zagłębieniem ich w płytę. Poza tym ze względu na konieczność oszczędnego użycia materiału, wymiary oddzielnych pól szkieletu powinny być dostosowane do wymiarów płyt, które na prymitywnych prasach mogą być wyprodukowane. Wobec tego nie tylko odległość słupów nośnych i pośrednich między sobą, lecz również odległości między ryglami, a też odległości rygli od podwalin (przyciesi) powinny być takie, alby płyty (słomiane ustawione na podwalinie sięgały swą górną krawędzią do połowy szerokości rygli, bocznymi krawędziami zachodziły do połowy słupów pośrednich i mieściły się pomiędzy słupami nośnymi (rys. 14). Umieszczając płyty jedna nad drugą można uniknąć przymocowywania ich do rygli, a nawet może się okazać zbyteczne przybijanie łaty do podwaliny. Zamiast łaty na podwalinie można zastosować warstwę zaprawy cementowej lub cementowo-wapiennej o grubości około 2 cm, którą narzuca się na podwalinę i na narzuconej zaprawie osadza się krawędź płyty. Również umieszczając płyty jedna nad drugą, zamiast przybijania ich do rygli, łączy się je zaprawą cementowo-wapienną lulb wapienno-gipsową. W tym celu na górną krawędź ustawionej już płyty należy narzucić warstwę zaprawy o grubości I cm i na tej zaprawie umieścić następną płytę, dociskając ją ku dołowi tak, aby część zaprawy wycisnęła się ze spoiny. Ponieważ płyty ze słomy i trzciny mają dużą przyczepność 2T
Page 2 and 3: Arch SEWERYN CHRZANOWSKI BUDYNKI Z
Page 4 and 5: I. WSTĘP Już w pierwszych latach
Page 6 and 7: niach nie wyprawionych mogą wywoł
Page 9 and 10: hamujące pracę łańcuchy, które
Page 11 and 12: Po nałożeniu w ten sposób słomy
Page 13: znaczone do konstrukcji poziomych,
Page 17 and 18: drutu można zastosować same podk
Page 19 and 20: Wymaga specjalnych wyjaśnień (rys
Page 21 and 22: konane bez szczeliny między płyta
Page 23 and 24: wykonane z desek. Długość listew
Page 25 and 26: dynku. Na przykład przy rozpięto
Page 27 and 28: czym na jednej bocznej krawędzi p
Page 29 and 30: się cennymi właściwościami. Mia
Page 31 and 32: oznak „starzenia się" i jest w t
Page 33: Czytelnicy, (którzy chcieliby pog

Budynki z płyt słomianych i trzcinowych - Chrzanowski S. - Cohabitat

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?