Budynki z płyt słomianych i trzcinowych - Chrzanowski S. - Cohabitat

More documents

Recommendations

Info

połaci dachowej, lecz w kierunku jej spadku, czyli od kalenicy ku okapowi — podobnie jak się kryje strzechę słomianą. Pierwszą warstwę płyt należy nasunąć 5 do 6 cm poniżej końca krokwi, aby deski przybite do czoła krokwi wypadły pod płytą. Płyty w pionowych warstwach łączy się na styk (do czoła). Dla lepszego uszczelnienia pokrycia lepiej jest Rys. 26. Uszczelnienie styków pł$| słomianych paskami z papy pokryć ich podłużne krawędzie cienką warstwą lepiku lub zaprawy. Lepszym środkiem uszczelniającym są warkocze o grubości 2 do 3 cm lekko skręcone z wyczesków konopnych, lub lnianych, a wreszcie targanej słomy zbóż. Po skręceniu zamacza się je w lepiku, zaprawie, a nawet w zawiesinie glinianej i wkłada się między styki płyt jako uszczelnienie. Zamiast tych środków zostały dokonane próby zakładania pomiędzy krawędzie płyt pasków papy załamanych w kształcie litery V (rys. 26). W tym celu rozcina się papę smołową (lepiej asfaltową) na paski o szerokości 12 do 15 cm i długości równej długości płyt (1,6 m). Następnie zgina się je, jak pokazano na rys. 26 i wkłada między płyty przed dociśnięciem jednej' płyty do sąsiedniej; odgięte zaś górne paski rozkłada się na sąsiednich płytach tak, aby przylegały do nich jak najszczelniej. Ponieważ wskutek ogrzewania promieniami słonecznymi oraz pod działaniem zmian atmosferycznych paski papy wichrują się i paczą, nie należy pozostawiać ich przez dłuższy czas bez osłony. Dlatego należy zaraz po ułożeniu części dachu (a najdalej następnego dnia) powierzchnię ułożonego dachu wraz z paskami otynkować jedną z opisanych zapraw. 48 Płyty przybija się tylko do dolnej i górnej łaty gwoździami 0 długości 15 cm, tak aby gwoździe przeszły przez obie płyty założone jedna na drugą. Ze względu na wysoki koszt długich i stosunkowo grubych gwoździ (26 sztuk w 1 kg) oszczędniejsze rozwiązania umocowania płyt na dachu znajdziemy uwiązując płyty do łat ocynkowanym drutem 2 mm, jak pokazano na rys. 27. Każdą następną górną warstwę płyt układa się podobnie, przy czym ich dolne krawędzie powinny być nasunięte na dolną warstwę około 8 do 10 cm i obie płyty przymocowuje się do łat gwoździami lub drutem. Kalenicę przykrywa się w teń sposób, że górne krawędzie przykalenicowych warstw powinny stykać się na grzbiecie kalenicy. W tym celu płyty ostatnich warstw, jeżeli zachodzi konieczność 'zwężenia ich przez obcięcie, powinny być bardzo dokładnie przycięte i dopasowane, a po ułożeniu ich na dachu związane z sobą drutem. Dla osiągnięcia większej szczelności w tym połączeniu należy w styki przeciwległych płyt przed zaciśnięciem ułożyć osmołowane lub mocno prze- Rys. 27. Umocowanie do łaty dwóch warstw płyt słomianych założonych górna na dolną pojone gliną cienkie warkocze z paździerzy lub miękkiej słomy. Po ułożeniu płyt całą powierzchnię dachu należy otynkować zaprawą. Warstwa tynku powinna być jak najcieńsza, aby nie obciążała niepotrzebnie dachu. Tynk daje się grubości 1 do 1 1/2 cm, to jest tyle tylko, aby wyrównał powierzchnię płyt. Do tynku przykleja się na lepiku papę smołową lub asfaltową w jednej lub dwu warstwach (podobnie jak to się czyni na podkładzie z desek lub betonowym). Ostatnio prowadzone są próby przyklejania papy do płyt przed ułożeniem ich na dachu na grubej warstwie lepiku, który zastępuje tynk. Papę nalepia się na całą płytę, przy 49
czym na jednej bocznej krawędzi płyty i jednej dolnej nalepiona papa zwisa poza krawędzie płyty na 5 cm po to, aby po ułożeniu na dachu zwisające paski papy założyć na sąsiednią boczną płytę. W tym wypadku płyty na dachu układa się bez zakładania górnych warstw na dolne; wszystkie płyty w warstwach pionowych i poziomych przylegają do siebie, tworząc równą płaszczyznę dachu. Ponieważ ten sposób krycia znajduje się w trakcie doświadczeń, więc nie należy go traktować jako zalecenie, ia jedynie jako wzmiankę zasługującą na uwagę. Każdy z podanych sposobów odnosi się jedynie do dachów jedno- lub dwuspadkowych. Każdy inny kształt dachu zupełnie nie nadaje się do krycia go płytami ze słomy lub trzciny. Wypełnienie szczytów jednospadkowych i dwuspadkowych dachów powoduje pewną trudność ukośnego przycinania płyt i ich dopasowania do istniejącego spadku dachu. Aby uniknąć niedokładności oraz strat w materiale, należy przygotować szczegółowy rysunek całego szczytu i jego podziału na sekcje dostosowane do rozmiarów płyt. Poza tym należy wykonać trójkątny wzornik (szablon) z cienkich desek o nachyleniu równym nachyleniu dachu. Szablon ten przykłada się do płyty ułożonej na podłodze lub równym klepisku. Wzdłuż najdłuższej deski zakłada się jarzemka takie, jakich używamy do zszywania płyt z drutu 2 mm, przewlekając każde jarzemko przez płytę. Jarzemka zakłada się w dwóch równoległych liniach odległych od siebie 6 do 10 cm. Końce jarzemek wychodzące po przeciwnej stronie płyty skręca się mocno z sobą, obejmu-' jąc i łącząc każdą parę pionowych drutów znajdujących się po przeciwległych stronach płyty. Po skręceniu wszystkich jarzemek rozcina się kolejno pionowe druty wiążące płytę wzdłuż linii biegnącej między dwoma ukośnymi liniami świeżo założonych jarzemek z obu stron płyty (rys. 28). Przecięte końce drutów odgina się ku stronie zewnętrznej w kształcie haczyków. Haczyki te mają zadanie lepszego zespolenia pionowych drutów z jarzemkami i zapobieżenia ześlizgiwaniu się jarzemek z drutów wiążących. 50 Z chwilą wykonania haczyków na wszystkich drutach płytę rozcina się na dwie trójkątne części przeznaczone do wypełnienia szczytów wzdłuż nachylenia krokwi. Przybijanie płyt do szkieletu szczytu w niczym nie różni się od wypełniania ścian. Dla zachowania cech budownictwa regionalnego oraz w celu ochrony ścian szczytowych przed kroplami zacinającego deszczu oddziela się szczyty od ścian deską okapową. Deska ta może być wykonana z płyt trzcinowych lub słomianych o wyprawionej powierzchni. W celu umocowania okapu przybija się do skrajnej belki stropowej lub mur- Rys. 28. Sposób rozcinania płyt słomianych dla szczytów AB — miejsce rozcięcia płyt łata trójkątne klocki drewniane (jak to często się czyni dla pokrycia okapów deskami), na których układa się i przybija płyty- VIII. TYNKOWANIE PŁYT I POTRZEBNE DO TEGO ZAPRAWY Tynk (wyprawa) jest to ochronna powłoka z zapraw pokrywająca powierzchnie ścian, stropów itp. i nadająca im estetyczny wygląd oraz ułatwiająca utrzymanie czystości w pomieszczeniach. Aby tynk spełnił swoje zadanie, musi być wykonany umiejętnie i bardzo starannie, gdyż wszelkie uszkodzenia stają się łatwo widoczne. Przyczyn uszkodzeń jest bardzo wiele (na przykład: wady materiału używanego do zaprawy, zmiany temperatury, ugięcia i paczenie się płyt itp.). Zależnie od rodzaju użytkowania budynku płyty słomiane lub trzcinowe mogą być tynkowane zaprawą glinianą, wapienną, 51
Page 2 and 3: Arch SEWERYN CHRZANOWSKI BUDYNKI Z
Page 4 and 5: I. WSTĘP Już w pierwszych latach
Page 6 and 7: niach nie wyprawionych mogą wywoł
Page 9 and 10: hamujące pracę łańcuchy, które
Page 11 and 12: Po nałożeniu w ten sposób słomy
Page 13 and 14: znaczone do konstrukcji poziomych,
Page 15 and 16: Stosowanie słupów nośnych o wię
Page 17 and 18: drutu można zastosować same podk
Page 19 and 20: Wymaga specjalnych wyjaśnień (rys
Page 21 and 22: konane bez szczeliny między płyta
Page 23 and 24: wykonane z desek. Długość listew
Page 25: dynku. Na przykład przy rozpięto
Page 29 and 30: się cennymi właściwościami. Mia
Page 31 and 32: oznak „starzenia się" i jest w t
Page 33: Czytelnicy, (którzy chcieliby pog

Budynki z płyt słomianych i trzcinowych - Chrzanowski S. - Cohabitat

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?