Budynki z płyt słomianych i trzcinowych - Chrzanowski S. - Cohabitat

More documents

Recommendations

Info

cjalnym stożkiem blaszanym, zwanym stożkiem pomiarowym Nowikowa. Na drobnych budowach wystarczy kontrola gęstości przez ważenie zawiesiny w naczyniu o znanej pojemności, Mając tak wykonaną zawiesinę można przystąpić do przygotowania zaprawy cementowo — glinianej. W tym celu do foli (skrzyni murarskiej) wlewa się zawiesinę, do której dosypuje się odpowiednią ilość cementu portlandzkiego „250". Oba te składniki bardzo dokładnie miesza się ze sobą dolewając w razie potrzeby tyle wody, aby jej już nie dodawać po dosypaniu piasku. Po stwierdzeniu, że mieszanina ma jednolity kolor bez plam i smug, dosypuje się stopniowo określoną ilość piasku mieszając wciąż zaprawę, aż do otrzymania masy o jednolitej strukturze. Należy nie zapominać, że przygotowana zaprawą powinna być zużyta w ciągu dwóch godzin, a w dnie upalne nawet w ciągu jednej godziny od dodania cementu do zawiesiny, gdyż po upływie tego czasu rozpoczyna się wiązanie zaprawy. Zależnie od przeznaczenia zaprawy i jakości gliny zmienia się ilość składników, to jest cementu, zawiesiny i piasku, których stosunek przy zachowaniu powyższej kolejności przedstawia się następująco: Do tynkowania ścian zewnętrznych od strony zewnętrznej na 1 część cementu bierze się 1 część zawiesiny i 6 części piasku (to jest 1:1:6) można też przyjąć skład zaprawy 1 :1,5 : 8 albo 1:2:9 (zaprawa nr 1). Do tynkowania ścian wewnątrz stosuje się słabsze zaprawy, a mianowicie: 1:2:10 lub 1:2: 14 albo 1:3:16 (zaprawy nr 2). Do tynkowania pokrycia dachu z płyt słomianych należy stosować zaprawę mocniejszą: 1 : 0,5 : 2,5 albo 1 : 0,5 : 3, albo 1:1:4 lub 1:2:5 (zaprawa nr 3), z których za najstosowniejsze należy uważać te dwie ostatnie (to jest 1 :1 :4 i 1 : 2 :5), gdyż przy zaprawach tłustych zachodzi obawa pojawienia się, bardzo szkodliwych, prawie niewidocznych rys na powierzchni dachu wskutek skurczów zaprawy o dużej zawartości cementu. Zaprawa gliniano-cementowa ma cenną właściwość bardzo szybkiego twardnienia i przy odpowiednich warunkach atmo- 56 sferycznych już po dwóch dniach można ją uważać za wystarczająco stwardniałą. Wykonane z niej tynki mogą być zacierane już po kilku godzinach. Aby zaprawa nie spływała po obrzuceniu nią płyt, powinna być dostatecznie gęsta. Do spajania płyt ze sobą, jak również płyt ze słupami, należy używać jedną z zapraw nr 1. Jakkolwiek płyty ze słomy i trzciny mają dostatecznie szorstką powierzchnię i przyczepność zaprawy do nich jest bardzo duża, to jednak zdarzają się wypadki pojawienia się drobnych rys na powierzchni tynków, przeważnie wzdłuż linii połączenia płyt z sobą, a nawet odpadania kawałków tynków zewnętrznych i to od strony południowej. Przyczyną pękania zwykle bywa wykonywanie tynków zewnętrznych w dni upalne lub w czasie silnych wiatrów. Otóż tynki zewnętrzne należy wykonywać w dnie pochmurne. Tynki gliniano — cementowe należy chronić od słońca i wiatru przynajmniej przez jedną dobę, tynki innych rodzajów przez kilka dni, aż należycie wyschną. Inną przyczyną pikania tynków i to na płytach trzcinowych jest niestaranne sortowanie trzciny, co ma miejsce zwłaszcza w zakładach masowej produkcji. Niedojrzałe źdźbła trzciny na powierzchni płyt z biegiem czasu wysychają, zmniejszają swą objętość i oddzielają się od tynku, powodując pojawienie się rys, wtedy nawet kawałki tynków mogą całkowicie odspoić się. Aby temu przeciwdziałać, należy trzcinę dokładnie sortować. Jeżeli korzysta się z płyt kupionych, to ich powierzchnię należy dokładnie przejrzeć i usunąć z powierzchni wszystkie niedojrzałe (najczęściej zielone) źdźbła przez ich wyłamanie^ Pojawienie się rys wzdłuż linii styków płyt z sobą, jeśli chodzi o tynki wewnętrzne, jest nieszkodliwe. Natomiast na zewnętrznej stronie ścian zewnętrznych należy pękaniu płyt przeciwdziałać przez łączenie płyt ze sobą (zarówno ściennych jak i dachowych) zaprawą gliniano-cementową, która jest mało podatna na skurcz i spaja płyty w jedną organiczną całość. Jeżeli zalecanego spajania płyt z sobą z jakich bądź powodów 57
oznak „starzenia się" i jest w takim prawie stanie, w jakim był zaraz po ukończeniu. Szkielet drewniany tego budynku został obity płytami od strony zewnętrznej. Płyty otynkowano zaprawą wapienną, dach pokryto płytami, które otynkowano znacznie później. W tym czasie pomimo kilkakrotnych silnych deszczów dach przed tynkowaniem przeciekał w dwóch miejscach wskutek powichrowania się pasków papy założonej między płytami. Po otynkowaniu powierzchni bez nalepienia papy zacieki zniknęły. 58 nie stosuje się, to wszystkie styki płyt można zabezpieczyć siatką metalową, którą wiąże się do płyt za pomocą cienkiego wyżarzonego drutu. Takie zabezpieczenie jest jednak dość kłopotliwe i w warunkach wiejskich nie zawsze dostępne. IX. PRZYKŁAD BUDYNKU Z PŁYT SŁOMIANYCH Jednym z trafniejszych przykładów zastosowania płyt ze słomy może służyć budynek remizy dla maszyn i narzędzi rolniczych GOM, wzniesiony w Nadarzynie pod Warszawą v 1949 roku (rys. 29). Budynek ten do dziś nie nosi żadnych Rys. 29. Budynek wykonany z zastosowaniem płyt słomianych X. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA BUDYNKÓW Z PŁYT SŁOMIANYCH Płyty wykonane ze słomy i trzciny osłonięte tynkiem są wystarczająco odporne na działanie ognia. Wytrzymują one temperaturę 700° C w ciągu 1/2 godziny. Dotychczas obowiązująca ustawa budowlana rozróżnia budynki ogniotrwałe i nieogniotrwałe. Płyty słomiane zostały zaliczone do materiałów palnych, tak jak wszelkie materiały drzewne. Budynki, których ściany zewnętrzne i nośne wewnętrzne są wykonane z płyt ze słomy i trzciny, nawet osłonięte tynkiem, są zaliczone w ustawie do nieogniotrwałych. Stropy z płyt są traktowane przez ustawę budowlaną jako palne; natomiast pokrycia dachowe z płyt słomianych osłoniętych papą albo tynkiem zalicza się do pokryć niepalnych. Należy jednak mieć na uwadze, że jedynie materiał ścian zewnętrznych i nośnych wewnętrznych oraz pokrycie dachu stanowi w myśl przepisów ustawy budowlanej o zaliczeniu budynku do ogniotrwałych lub nieogniotrwałych. Z tego wynika, że w budynku ogniotrwałym ściany wewnętrzne nienośne, stropy i dachy mogą być wykonane z płyt otynkowanych lub pokrytych papą. Przy stawianiu budynków nieogniotrwałych należy przestrzegać zachowania odległości od sąsiednich zabudowań i granic sąsiadów. A więc przy zabudowie wiejskiej odległość od granic sąsiadów powinna wynosić najmniej 6 m, a od wszelkich innych budynków na tej samej działce 12 m. Gdy zbyt szczupłe wymiary działki budowlanej uniemożliwiają wzniesienie nieogniotrwałego budynku w przepisowej odległości od budynków sąsiednich i zachodzi potrzeba przesunięcia go na samą granicę sąsiada lub zbudowania go w odległości mniejszej od 3 m od sąsiedniego budynku na tej samej działce, wolno to uczynić za zezwoleniem władz budowlanych pod warunkiem zabezpieczenia stawianego budynku murem przeciwpożarowym. Mur przeciwpożarowy powinien być wykonany z materiałów ogniotrwałych, a więc z cegły palonej 59
Page 2 and 3: Arch SEWERYN CHRZANOWSKI BUDYNKI Z
Page 4 and 5: I. WSTĘP Już w pierwszych latach
Page 6 and 7: niach nie wyprawionych mogą wywoł
Page 9 and 10: hamujące pracę łańcuchy, które
Page 11 and 12: Po nałożeniu w ten sposób słomy
Page 13 and 14: znaczone do konstrukcji poziomych,
Page 15 and 16: Stosowanie słupów nośnych o wię
Page 17 and 18: drutu można zastosować same podk
Page 19 and 20: Wymaga specjalnych wyjaśnień (rys
Page 21 and 22: konane bez szczeliny między płyta
Page 23 and 24: wykonane z desek. Długość listew
Page 25 and 26: dynku. Na przykład przy rozpięto
Page 27 and 28: czym na jednej bocznej krawędzi p
Page 29: się cennymi właściwościami. Mia
Page 33: Czytelnicy, (którzy chcieliby pog

Budynki z płyt słomianych i trzcinowych - Chrzanowski S. - Cohabitat

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?