KREATYWNI TWóRczE żYcIE W WARszAWIE - creatives

stworzenie tych kolekcji, sięgają czasów dziewiętnastowiecznego
kapitalizmu. Istotną rolę odgrywają tu dwa czynniki
– pieniądze i czas potrzebny do zgromadzenia kolekcji. Jesteśmy
na samym początku tego procesu. Zamożne osoby są
coraz bardziej świadome prestiżu związanego z patronatem.
Jednak to mało prawdopodobne, abyśmy wkrótce zaobserwowali
lawinowe darowizny czy pożyczki, które miałyby pomóc
w zapełnieniu wkrótce-mających-powstać muzeów. Środki
państwowe są bezwzględnie konieczne. Przekierowanie
odpowiedzialności za kulturalny rozwój na prywatnych czy
firmowych sponsorów prawdopodobnie zajmie jeszcze parę
kolejnych dekad.
Czy miasto Warszawa powinno być takim mecenasem? Czy miasta
w ogóle powinny podejmować się takiej roli? Kształtować
gust mieszkańców, estetyczny smak, promować sztukę?
Istnieje coś takiego jak kulturalny kapitał miasta.
Przedkłada się na wymierny profit poprzez turystykę. Mówiąc
bez ogródek, wspieranie sztuki nie odbywa się jedynie na
zasadzie szlachetnych pobudek – jest formą inwestycji.
Patrząc z tej perspektywy, szybko można zauważyć, że dobrze
rozwinięte środowiska kulturalne służą najlepszym interesom
miasta. Za dwa lata w Warszawie powiększy się liczba
międzynarodowych reprezentantów dzięki gościom Euro
2012. Większość z nich nie odwiedzi muzeów, ale doświadczy
warszawskiej przestrzeni publicznej. Sztuka może być
znaczną częścią tego doświadczenia. To oczywiste, że nikogo
nie oczaruje nasza infrastruktura, więc zaoferujmy przynajmniej
coś estetycznego, na czym można się skupić. Warszawa
potrzebuje godnych zapamiętania projektów w przestrzeni
publicznej, stworzonych przez uznanych na świecie artystów.
Nie mogę zrozumieć, czemu nie ma u nas plenerowej instalacji
Moniki Sosnowskiej*, artystki, której prace są częścią
najważniejszych światowych kolekcji, a odnosząc się do przestrzeni,
jej iluzji i możliwości, mogłyby idealnie symbolizować
naszą zdefragmentowaną przestrzeń miasta. Albo Mirosława
Bałki, Leona Tarasewicza. Listę można by dalej uzupełniać.
Czy fakt, że działa Pani w Warszawie, ma jakieś znaczenie?
Jak widzi Pani potencjał kreatywny stolicy związany ze sztuką
właśnie? Jak można by innymi środkami niż pieniądze wpłynąć
na potencjał kreatywny Warszawy w kontekście popularyzacji
sztuki?
W każdym kraju rynek sztuki grawituje w kierunku
centrów finansowych. Przy takiej liczbie kulturalnych i finansowych
instytucji w Warszawie powiedziałabym, że 80%
krajowego rynku sztuki skupione jest właśnie tutaj – galerie,
kupujący. Warszawa wciąż ma niewiarygodny potencjał, jeśli
chodzi o rozwój kulturalny na wszystkich poziomach – nowe
instytucje kulturalne, więcej sztuki w przestrzeni publicznej,
więcej prywatnych czy firmowych kolekcji…
Jeśli miałabym wskazać inny niż finansowy ważny
czynnik rozwoju, to byłaby to dostępna i atrakcyjna edukacja,
która zmienia popularne rozumienie sztuki. Polskie media
niezbyt dobrze wypełniają swoje zadanie, gdy chodzi o sztukę
współczesną – najważniejsze wiadomości w tym zakresie
dotyczą albo sensacyjnych aukcji, albo skandali. Sztuka jest
prezentowana jako coś niedostępnego, często kontrowersyjnego.
Powinniśmy się skoncentrować na stworzeniu wizerunku
sztuki jako czegoś szlachetnego, opłacalnego, symbolu
o pozytywnym statusie. Istnieje już grupa konsumentów, która
postrzega sztukę w ten sposób i zakładając, że nie wydarzy się
nic dramatycznego na polu ekonomicznym, ta grupa będzie
rosnąć. Aby ją w pełni zaangażować, kulturalne instytucje
Warszawy powinny sięgnąć po nowe formy edukacji. W tym
momencie koncentrują się wyraźnie na krytycznym dyskursie,
który jest niejasny i niedostępny dla publiczności pozaśrodowiskowej.
Jeśli chcą zaangażować elity biznesu i oczekiwać
ich aktywnego udziału w dziedzinie finansowania, najpierw
powinny zacząć mówić ich językiem.
* Od czerwca 2009 roku w Parku Rzeźby na Bródnie można oglądać instalację
„Krata” autorstwa Moniki Sosnowskiej.
IzaBEla JaBłOńSKa
(ur. 1974)
doradca nabywców sztuki. Posiada ponaddziesięcioletnie doświadczenie
w pracy w warszawskich domach aukcyjnych, galeriach, w zbieraniu funduszy. Obecnie
współpracuje z instytucją finansową New World Holding.
100 101