Przemoc w rodzinie wobec osób starszych i niepełnosprawnych

orientacja na wartości materialne, której towarzyszy przedmiotowe traktowanie ludzi w
kategoriach bezosobowych i instrumentalnych.
12. Przeprowadzone badanie dostarczyło jedynie wstępnej orientacji w skali i rodzajach
przemocy w rodzinie w Polsce wobec osób starszych i niepełnosprawnych. W celu określenia
rzeczywistych rozmiarów przemocy w rodzinie wskazana jest kompleksowa analiza wyników
badań sondaŜowych, zgłoszeń rzeczywistych aktów przemocy i przemocy permanentnej,
wyników badań na pracownikach instytucji zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy. W
przypadku prób badania tych osób celowe wydaje się prowadzenie badań jakościowych, w
tym pogłębionych wywiadów (takŜe grupowych, tzw. fokusów).
13. W badaniach sondaŜowych zadawanie pytań wprost o przemoc w rodzinie obarczone jest
znacznym błędem (działanie potrzeby aprobaty społecznej, zachowania dobrego mniemania o
sobie itp.). Wobec tego celowe wydaje się stosowanie wskaźników inferencyjnych –
pośrednio informujących o społecznej akceptacji róŜnych form przemocy, czy rodzajach
usprawiedliwień róŜnych form przemocy, a takŜe obojętności wobec niej.
14. Dodatkowo wskazane wydaje się pogłębione badanie pozwalające zidentyfikować
subiektywne rozumienia, czy znaczenia nadawane kategorii „przemoc”, a szczególnie
„przemoc w rodzinie”. Wydaje się, Ŝe moŜna wyróŜnić obszerną pulę zachowań obiektywnie
będących przemocą, ale tak nie identyfikowanych, czy nie interpretowanych w subiektywnym
odbiorze wielu ludzi, np. działania „dla dobra” osób starszych lub niepełnosprawnych
podejmowane jednak wbrew ich woli. Tego rodzaju eksploracyjne badania wydają się
szczególnie istotne w kontekście sformułowanej powyŜej hipotezy o istnieniu deskryptywnej
normy stosowania przemocy w rodzinie.
85