GJ - Privredna komora Srbije

KORELACONE VEZE MEĐU POJAVAMA KOLIĈINA UGLJA I JALOVINE
NA RUDNIKU „BOGUTOVO SELO” U UGLJEVIKU KORIŠTENJEM
STATISTIĈKE METODE
CORRELATION BETWEEN THE OCCURRENCES OF COAL AND
OVERBURDEN AT THE MINE „BOGUTOVO SELO” IN UGLJEVIK USING
STATISTICAL METHODS
Rezime
Rajko Tomić 1 , Svetlana Renovica 1 , Đuja Pejić 1 , Gavrilo Đokić 1
ZP Rudnik i TE Ugljevik, AD Ugljevik; Republika Srpska
Analiza statistiĉkih podataka pomoću matematiĉkih metoda, prvenstveno pomoću teorije vjerovatnoće, naziva se
matematiĉka statistika. Zadatak matematiĉke statistike je da pronaĊe i izgradi metode za brojĉano opisivanje statistiĉkih
masa i pojava u masama, iskoristi te pojave u cilju sagledavanja uzroka tih pojava.Opšta metoda posmatranja u prirodi
sastoji se u tome da sakupljamo bitne ĉinjenice i da ih sredimo tako, da moţemo konstruisati teorije i ispitivati zakone, a to
je posao statistike.Statistika moţe da bude od koristi ukoliko se znaju koristiti njene mogućnosti. Isto tako ukoliko se
statistikom bavi neko ko nedovoljno poznaje posmatranje statistiĉkih masa moţe da doĊe do pogrešnih zakljuĉaka. S toga
brojne skupove treba posmatrati, urediti ih i razumjeti šta se zapravo posmatra, razmisliti i zakljuĉivati.
Kljuĉne rijeĉi: korelaciona metoda, statistiĉki podaci, analiza varijance, koeficijent determinacije,Pearsonov koeficijent
Abstract
Analysis of statistical data using mathematical methods, primarily using probability theory, mathematical statistics called.
The task of mathematical statistics is to find and develop methods for the numerical description of the statistical weight and
the appearance of the masses, take advantage of this phenomenon in order to examine the causes of these phenomena.
General method of observation of nature lies in the fact that we collect relevant facts and arrange them so that we can
construct a theory and examine the laws, what is the job of statistics.Statistics can be useful if you are able to use its
features. Also, if the statistics dealing with someone who knows enough statistical weight of the observation can come up
with wrong conclusions. Therefore a number of meetings should be viewed, edited them and understand what is actually
observed, to think and draw conclusions.
Keywords: correlation methods, statistics, analysis of variance, coefficient of determination, the Pearson coefficient
1.Uvod
Rudnik „Bogutovo Selo-Sjever ‖ u Ugljeviku je poĉeo sa proizvodnjom uglja i otkrivke (jalovine) 1980. godine
gdje se i danas vrši eksploatacija. Ukupni odnos otkrivke i uglja u leţištu je 5.18 m 3 jalovine na 1 tonu uglja
(k o =5.18). U razliĉitim periodima varirala je koliĉina eksploatacije uglja, što zbog ratnih dešavanja, manje
potraţnje uglja, kvarova mašina itd. Da li je promjenu koliĉine eksploatisanog uglja pratila koliĉina jalovine,
odnosno da li je koliĉina uglja ovisna samo o koliĉini jalovine i kakva je korelaciona veza, jakost ovih veza, da li
postoji još neprotumaĉenih elemenata, biće tema ovog rada. Zadatak ovog rada je ispitivanje zavisnosti dobijenih
koliĉina uglja u odnosu na koliĉine jalovine koje su eksploatisane primjenom statistiĉkih metoda ispitivanja.
Period koji obuhvata ovaj rad je od otvaranja Rudnika 1980. do kraja 2008. godine,sa prekidima.
Dobijeni rezultati će moći posluţiti za dalje planiranje proizvodnje uglja na Rudniku „Bogutovo Selo-
Sjever‖ u Ugljeviku pa stoga ovaj rad ima znaĉaja za naredni period.
2. Statistiĉki podaci
U tabeli br.1 dati su podaci o koliĉinama eksploatacije jalovine (x) kao neovisne varijable i uglja (y) kao ovisne
varijable. Vrijednosti su date u milionskim vrijednostima (10 6 ), radi lakšeg raĉunanja i prikazivanja rezultata.
279